سال گذشته در دوره درس‌گفتارهای «نظریه بدن» دکتر فکوهی شرکت کردم و آن کلاس انگیزه‌ای شد برای اینکه مجموعه عکس «کشاورزی و بدن» را کار کنم. هر چند که هنوز این مجموعه به سرانجام نرسیده است، اما گزیده آنچه که تاکنون عکاسی کردم را ارائه خواهم داد. کشاورزی، یکی از مهم‌ترین صنعت‌هایی است که از قرن‌ها پیش در ایران و جهان رواج داشته و خواهد داشت، چرا که با معیشت مردم ارتباطی مستقیم دارد، اما شیوه آن با ورود تکنولوژی و پیشرفت ابزار آلات پیشرفت چشم‌گیری داشته است. با این وجود، بدن همچنان در محوریت گردش کشاورزی و رشد محصولات قرار دارد. در ایران، خطه شمال، یکی از اصلی‌ترین زمین‌های کشاورزی را به خود اختصاص داده است و به‌نوعی افراد زیادی به امور کشاورزی اشتغال دارند.
نوشته‌های مرتبط
از کودکی همیشه شاهد مناظری بودم که زنان و مردان، بدن خود را صرف کشاورزی می‌کنند؛ دست، پا، کمر، سر و … همگی اعضا در تعامل با یکدیگر در خدمت کار بوده‌اند. به عنوان مثال، زنان پارچه‌ای را به صورت دایره درمی‌آورده‌اند و آن را بالای سرشان قرار می‌دادند تا در حکم پایه عمل کند و بعد سبدی از بار که شاید بیش از ۱۵ کیلوگرم هم وزن داشت را بر سر می‌نهادند و با تعادل کامل با آن بار بر سر به سوی خانه می‌رفتند. درواقع، از استراتژی‌های خاصی برای به کارگیری بهتر بدن برای انجام امور استفاده می‌کردند به‌گونه‌ای که هم به بهترین شکل آن کار (مثلا حمل بار) را انجام دهند و هم کمترین آسیب را به بدن وارد کنند. هرچند در دهه‌های اخیر ابزار‌ها و ماشین‌آلات گوناگونی مخصوصا در برداشت برنج به یاری کشاورزان آمده است، اما همچنان بدن نقش مهم خود را بر عهده دارد. بنابراین، حفظ سلامتی بدن برای رشد کشاورزی از اهمیت خاصی برخوردار است.
در این مجموعه عکس سعی داشته‌ام درگیری بدن را با زمین و محصولات برجسته کنم، چرا که چرخ گردان کشاورزی وام‌دار، بدن‌های سختکوشی است که سلامت خود را به پای پرورش بذرها گذاشته‌اند:
بدن در سبزی چینی
دست و پا و کمر، از مهم‌ترین عضوهای کاربردی در کشاورزی است که مدام به کمک کشاورز می‌آید تا از عهده آن عمل به‌خوبی برآید. آنها به سبب کار زیاد، ممکن است تغییر شکل دهند مثل انگشتان دست و یا رنگ پوستشان تغییر کند. دست خود به تنهایی به‌عنوان ابزاری است برای بذر پاشیدن، وجین کردن، چیدن میوه و غیره.
دستی در حال وجین سبزی:
دست در حال دسته پیچیدن سبزی:
پوست دستانی که بر اثر در معرض قرار گرفتن زیاد در نور خورشید، کک و مک بر روی آن نشسته است:
با دستان است که ابزار کشاورزی، جایگاهی ویژه پیدا می‌کنند، دستان زنی داس در دست در حال وجین سبزی:
دست و آبیاری سبزی:
کمر خم شده برای چیدن سبزی:
فرم نشستن برای چیدن سبزی که اصولا فشار زیادی را بر زانو می‌آورد و همچنین باعث تغییر فرم ساق پا می‌شود:
