این پروژه عکاسی نمایانگر فرایند توسعه‌ای است که چندین سال پیش پیرامون حرم رضوی شروع شده، اما کدام توسعه؟ گذشته‌ای که نابود می‌شود، رخنه‌ی اهداف تجاری به خانه‌ی قدیمی‌ترین و تاریخی ترین محلات مشهد، تخریب تاریخ شهری، و خشک کردن ریشه‌ی آدم‌هایی که چندین نسل در این محیط زندگی کرده و ریشه دوانده‌اند. حال بناچار خانه‌های خودرا خالی می‌کنند و آن را به دستان سرمایه‌داران برای ساخت مجتمع های تجاری عظیم در عطش سود می‌سپارند.
نوشته‌های مرتبط
در مشهد تاریخ قربانی جنایت عظیم سرمایه‌داری شده است و این تصاویری است از تاریخ قربانی شده.
عکس شماره ۱:
شناسنامه عکس ۱:
تاریخ ۲۸/۹/۱۳۹۸
مکان: خیابان نواب صفوی
توضیحات: زمان زیادی‌است که اطراف حرم به وفور با این تصاویر روبرو می‌شویم. خانه‌های قدیمی خالی شده از ساکنین که دیوارهایش فروریخته، هنوز کاملا از بین نرفته و با وجود گذشت زمان زیاد از شروع فرایند ساخت‌سازها، در اثر حجم زیاد آن‌ها شاهد آن هستیم. کافی‌است سر را کمی بالا بیاوریم و با حجم زیادی از ماشین‌های مخصوص تخریب و ساخت روبرو شویم.
عکس شماره ۲:
شناسنامه عکس ۲:
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
خیابان نواب صفوی، سرای عزیزاله اف
توضیحات: مغازه‌های قدیمی که اکثرا خالی شده‌اند، طبقه‌ی بالای آن‌ها خانه‌های قدیمی با دیوارهای ترک برداشته، در کنار ساختمان‌های نوساز سنگی، اجری و … به چشم می‌ایند. اگرچه نفس های آخر را می‌کشند.
عکس شماره ۳:
شناسنامه عکس ۳:
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
مکان: کوچه عسگریه ۱۱
توضیحات: یکی از هزاران خانه‌ای که به جز ظاهر آن چیزی باقی نمانده، حیاط وساختمان آن کاملا با خاک یکسان شده، درهای قدیمی که دیگر هرگز باز نخواهند شد. خانه‌ها از سنگ، آجر و خاک پر شده‌اند.
عکس شماره ۴:
شناسنامه عکس ۴:
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
مکان خیابان نواب صفوی
توضیحات: خانه‌های قدیمی آخرین نفس‌های خودرا می‌کشند. با نابودی آن‌ها چیزهای زیادی نابود می‌شود و تاریخ شهر از دست می‌رود. سراسر خیابان ها پر از ماشین‌های سنگین ساخت و ساز شده. این فرایند نوسازی‌ای است که دهه‌ها پیش ناکارآمدی آن مشخص شد و شکست خورد.
عکس شماره ۵:
شناسنامه عکس۵:
مکان خیابان نواب صفوی
۲۸/۹/۹۸
توضیحات: در تصویر چندنکته وجود دارد. تخریب بافت اطراف حرم محیطی را فراهم کرده که برای بروز انحرافات اجتماعی، بسیار مستعد است. همانطور که برخی آمارها از فراوانی درصد آسیب‌های اجتماعی چون دزدی، فروش و کشیدن موادمخدر، روسپی‌گری و سایر مسائل اجتماعی در این محیط خبر می‌دهند، سطح امنیت کاهش یافته است. یک خانه بسیار قدیمی، در یکی از کوچه‌های تنگ این محل برای محافظت از حریم خود دوربین مداربسته نصب کرده است. چیزی که در این محیط زیاد دیده می‌شود، چشمان دوربین‌های مداربسته که محیط و افراد را تحت نظارت دارد. این یک بخش قضیه است. بخشی دیگرتکنولوژی به عنوان یکی از عوامل نظارت‌کننده نوین در جامعه امروزی است. در محیط پیرامونی حرم، دو جهه سنت و مدرنیته به سختی درگیر شده‌اند. سنت البته در حال شکست است. خانه‌های قدیمی برای حفاظت از خود هیچ حقی ندارند. حضور هرگونه مصالح ساختمانی بدون اجازه شهرداری منطقه، ممنوع است. هیچ خانه‌ای حتی توسط خود مالک اجازه‌ی تعمیر دیواری خراب شده را ندارد. نظارت در کوچه‌ها بیشتر است. شهرداری چشمانی نظاره‌گر در تمام منطقه دارد تا جلوی هرگونه بازسازی را بگیرد. سنت اما در برابر تکنولوژی که سلاح مدرنیته است تاب مقاومت نداشته و درحال نابودی است.
عکس شماره ۶:
شناسنامه عکس ۶:
تاریخ ۳۰/۸/۹۸
مکان: بازار عباسقلی خان (بازاری بزرگ و به هم پیوسته در نزدیکی حرم که در گذشته کاروانسرا بود)
توضیحات: بازارهای قدیمی به دلیل استقبال زائرین همچنان پابرجا هستند، اگرچه روزبه روز از تعداد مغازه‌های آن کاسته می‌شود. افرادی که چندین نسل در مغازه‌های این بازار کسب و کار داشتند حال مجبور به تخلیه هستند. این اجبار به تخلیه به دلیل طمع سرمایه‌داران بزرگ برای هرچه عظیم‌تر کردن و تجاری‌تر کردن محیط اطراف حرم با هدف کسب سود فراوان رخ داده است. تخریب بازار و ساخت مجتمع‌های بزرگ در چندقدمی این بازار است. شرایط این بازارها از حیث عدم رسیدگی و توجه.
چند عکس بعدی، نمایی است از بازار قدیمی نزدیک به حرم، بازار عباسقلی‌خان.
عکس شماره ۷:
شناسنامه عکس ۷:
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
مکان بازار عباسقلی‌خان
توضیحات: این بازار ادامه‌دار و پیوسته است. بخشی از آن هنوز زنده است اما بخشی دیگر با وجود فعالیت برخی کاسبان، تبدیل به مکانی مرده شده است. درهای قدیمی برخی مغازه‌های آن بسته شده و تبدیل به مکانی برای ریختن آشغال شده است. در کنار همین مغازه‌ها هنوز چندتنی از کاسبان چراغ مغازه‌ی خودرا اگرچه هیچ استقبالی از آن‌ها نمی‌شود، روشن نگه داشته‌اند. در ادامه تصاویری از شرایط این مغازه‌ها و انبارهایشان آورده شده:
عکس شماره ۸:
مغازه‌ای خالی شده و متروک در بازار عباسقلی خان:
تاریخ ۲۸/۹/۱۳۹۸
عکس شماره ۹:
مغازه‌ای قدیمی که هنوز چراغ آن روشن نگاه داشته شده، اگرچه خاموشی آن بسیار نزدیک است.
ساکنان نه تنها از زندگی در خانه‌های خود محروم می‌شوند و مجبور به مهاجرت از محله‌ی خود به منطقه‌ای جدید و بیگانه می‌شوند که حتی کسب و کار ( معمولا ارثی )آن‌ها نیز از بین می‌رود.
تاریخ ۲۸/۹/۱۳۹۸
عکس شماره ۱۰:
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
این تصویر بازهم متعلق به مغازه‌های قدیمی بازار عباسقلی‌خان است که اکنون تبدیل به مکانی متروکه شده‌است.
عکس شماره ۱۱:
تصویر بخشی از بازار عباسقلی‌خان (سرا) که متروکه شده و اکنون محل زندگی گربه‌هاست.
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
عکس شماره ۱۲: تاریخ ۲۳/۸/۹۸
عکس متعلق به انبار پشتی برخی مغازه‌های متروک شده در بازار عباسقلی خان است. انبارهای قدیمی، متروک و خراب شده که تبدیل به مکانی مناسب برای گربه‌ها و خلافکاران شده‌است.
عکس شماره ۱۳:
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
مکان بازار عباسقلی خان.
عکس شماره ۱۴:
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
مکان: سرای عزیزاله اف (سرای کوچک)
توضیحات: سرای عزیزاله اف نیز از جمله بازارهای قدیمی است که درابتدا کاروانسرا بوده، این سرا نیز اکنون در معرض تخریب است و بخشی از آن نیز بازسازی به شکلی دیگر در جهت اهداف تجاری می‌شود. در تصویر هشدار شهرداری منطقه برای تخلیه فوری مغازه‌ها توسط کسبه دیده می‌شود. هشدار داده شده که در صورت عدم تخلیه، شهرداری خود اقدام به این کار می‌کند. اما همچنان برخی کسبه مغازه‌هایشان را ترک نمی‌کنند.
عکس شماره ۱۵:
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
مکان: خیابان نواب صفوی
توضیحات: در این تصویر مغازه کوچکی در حاشیه خیابان نواب صفوی دیده می‌شود که صاحب آن حاضر به تخلیه و تخریب مغازه‌اش نشده. این مغازه درست جلوی یکی از مجتمع‌های تجاری بزرگ در خیابان نواب صفوی (مجتمع آرمان) قرار گرفته. به نوعی تنها بازمانده‌ی مغازه‌های قدیمی که تخریب شده‌اند تا مجتمع آرمان ساخته شود و به چشم آید. حضور این مغازه، گواهی یا نشانه‌ای از تاریخ و گذشته این محله است.
عکس شماره ۱۶:
تاریخ ۳۰/۸/۹۸
مکان: خیابان نواب صفوی (پشت مجتمع آرمان)
توضیحات: علاوه بر برخی کاسبان که مغازه‌ی خودرا تحویل تداده‌اند. صاحبان برخی خانه‌ها نیز همچنان بر عدم فروش خانه‌های خود به شهرداری پافشاری کرده‌اند. گاه حتی این خانه‌ها خالی از سکنه شده‌اند اما همچنان صاحبان آن‌ها حاضر به فروش نشده‌اند. این خانه نیز یکی از خانه‌هایی‌است که تک مانده. ساختمان این خانه با میله‌هایی نگه‌داشته شده چرا که اطراف آن تخریب شده اند. در این تصویر مغلوب شدن سنت و تاریخ در برابر مدرنیته در قالب نوسازی و سرمایه‌داری را می‌توان دید. پشت این خانه یکی از بزرگترین مجتمع‌های تجاری اطراف حرم دیده می‌شود.
عکس شماره ۱۷:
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
مکان نواب صفوی
توضیحات: برخی خانه‌ها رسما دیگر قابلیت استفاده ندارند. درهای این‌خانه‌ها دیگر هرگز باز نخواهد شد. اما همچنان صاحبان آن‌ها تسلیم شهرداری نمی‌شوند.
عکس شماره ۱۸:
تاریخ ۳۰/۸/۹۸
مکان خیابان نواب صفوی
از خانه‌های متروکه اما باقی‌مانده. در چندقدمی تخریب.
عکس شماره ۱۹:
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
مکان: نواب صفوی
کاربری بسیاری از خانه‌های قدیمی متروکه اینگونه تغییر کرده است.
عکس شماره ۲۰:
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
مکان: نواب صفوی، عسگریه
عکس شماره ۲۱:
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
مکان: نواب صفوی
توضیحات: علی‌رغم تغییر سریع محیط، سبک زندگی، افکار و ذهنیت تغییر نکرده‌است. این محیط هنوز افرادی را در خود دارد که اگرچه محیط سنتی خودرا از دست داده‌اند اما هنوز ذهنیتی سنتی دارند و با ذهنیت سنتی خود در این محیط مدرن زندگی می‌کنند. دندانپزشک تجربی، نمونه‌ای علنی از سبک زندگی سنتی در این مکان مدرن تازه شکل گرفته‌می‌باشد.
عکس شماره ۲۲:
۳۰/۸/۹۸
مکان: عباسقلی خان، گرمابه
نمونه‌ای دیگر از سبک زندگی سنتی باقی‌مانده.
عکس شماره ۲۳:
تاریخ ۳۰/۸/۹۸
مکان: خانه داروغه، نواب صفوی
توضیحات: به تازگی طرح بازسازی برخی خانه‌های قدیمی اغاز شده که خانه داروغه یکی از این خانه‌هاست. اگرچه این طرح بسیار دیر آغاز شد، زمانی که بزرگترین بخش محله تخریب شده است. حتی این چندخانه باقی‌مانده با زاویه دید مجتمع‌های تجاری بزرگ چندان به چشم نمی‌آیند.
عکس شماره ۲۴:
تاریخ ۲۸/۹/۹۸
مکان: نواب صفوی
عکس شماره ۲۵:
تاریخ ۳۰/۸/۹۸
مکان: خانه توکلی
یک کوچه فاصله بین سنت و مدرنیته. یک کوچه تا تخریب.
عکس شماره ۲۶:
تاریخ ۳۰/۸/۹۸
مکان : نواب صفوی
عکس شماره ۲۷:
تاریخ ۳۰/۸/۹۸
مکان عباسقلی خان
