مرور نظام مند تاثیر گردشگری بر بهزیستی
بهزیستی یکی از مفاهیم کلیدی حوزه رفاه و برنامه ریزی اجتماعی است که در عرصه سیاست گذاری اجتماعی جایگاه ویژه ای یافته است.بهزیستی اجتماعی در گرو پیوند عمیق شاخص های آن با اجتماع شکل می گیرد که عبارت است از حالات مثبت اجتماعی، جسمانی و روانی نه صرفا به دلیل عدم وجود درد، ناراحتی و ناتوانی.بهزیستی مستلزم ان است که نیاز ها ارضا شوند،افراد حس ارزشمندی داشته باشند و احساس کنند قادراند اهداف مهم فردی خویش را تحقق بخشند(اسمیت و یانگ ، ۲۰۱۷). به طور کلی نظریه پردازان تعاریف متفاوتی را از بهزیستی ارائه داده اند و هر یک با توجه به ابعاد متفاوتی ان را مفهوم سازی کرده اند.با وجود این بهزیستی را می توان بصورت های مختلف عملیاتی نمود و و عملا تعریف ان بستگی به این دارد که برای کدامیک از جنبه های زندگی نظریه پردازی می کنیم.بهزیستی اجتماعی به عنوان ادراک افراد از یکپارچگی آن ها با جامعه،پذیرش دیگران،پیوستگی با اجتماع و احساس فرد از مشارکت در جامعه تعریف می شود(لارسون، ۱۹۹۶).
نوشته‌های مرتبط
شاخصه های پیشنهاد شده برای بهزیستی روانی و اجتماعی را می توان به شرح زیر دانست:
۱-شکوفایی اجتماعی
۲-انطباق اجتماعی
۳-پذیرش اجتماعی
۴-مشارکت و سهم داشت
۵-انسجام اجتماعی و بخشی از جامعه بودن
کییز ، ۱۹۹۸)
یکی از گویه های پر اهمیت بعد شکوفایی اجتماعی در بهزیستی آن است که فرد شرایط اجتماع و نحوه نگرش دیگران به خویش را مانع پیشرفت خود نمی داند.در بعد انطباق اجتماعی آن چه مطرح می شود این است که فرد خویش را قادر به درک آن چه در جامعه رخ می دهد می داند.در بعد مشارکت های اجتماعی و سهم داشت، افراد نسبت به تاثیر فعالیت ها و حضور خویش در جامعه آگاه اند.همچنین یکی از گویه های مهم انسجام اجتماعی، احساس تعلق افراد به جامعه است.
مطالعات بسیاری نقش گردشگری بر بهزیستی گردشگران را مورد توجه قرار داده اند که از جمله آن ها می توان به مطالعه مرما(۲۰۱۵) اشاره کرد، نتایج این مطالعه نشان می دهد رونق گردشگری به گونه ی موثری در رفع موانع بهزیستی روانی موثر است.علاوه بر این تمندانی و بستانی(۲۰۱۵) طی پژوهشی با عنوان توانمند سازی زنان به واسطه گردشگری، به این نتیجه رسیدند که شرکت زنان در فعالیت های اقتصادی گردشگری، آنان را به سطح بالاتری از رضایت ذهنی و ابعاد روانی بهزیستی رسانیده است. در حوزه منافع اقتصادی حاصل از گردشگری نیز می توان به پژوهش سنگوپتا و همکاران(۲۰۱۲) اشاره کرد نتایج این پژوهش نشان می دهد میزان درآمد افراد ارتباط مستقیمی با سطح بهزیستی ذهنی و روانی دارد.سیل نیز طی مقاله ای با عنوان توانمند سازی زنان به واسطه شرکت در فعالیت های گردشگری، به این نتیجه رسیده است که توسعه فعالیت های گردشگری منجر به بهبود کیفیت زندگی و رفاه ذهنی آنان شده است.همچنین محمدی و همکاران(۱۳۹۶) به بررسی رابطه فعالیت در مشارکت های اجتماعی و بهزیستی روانی پرداخته اند؛ نتایج حاصل نشان می دهد حضور زنان در فعالیت های گردشگری به افزایش بهزیستی روانی آنان منجر می شود.اسمیت به خوبی نشان می دهد که از طریق تجربیات گردشگری می توان به بهزیستی دست یافت.تیرواین و همکاران(۲۰۱۱) به همسویی و تاثیر مهمان نوازی بر بهزیستی در هر دو جامعه محلی و گردشگر اشاره کرده اند و تاثیر سفر و مهمان نوازی برشاخصه های بهزیستی را در هر دو گروه مورد بررسی قرار داده اند.پیکه و همکاران(۲۰۱۶) به بررسی پتانسیل های گردشگری در رفع موانع بهزیستی پرداخته اند .مزایای اقتصادی،روانی،بهداشت عمومی محیط و افزایش ارتباطات از جمله پتانسیل های بررسی شده در رفع موانع بهزیستی در این پژوهش اند.مطالعات نشان می دهند گردشگری تاثیر مستقیمی بر بهزیستی اجتماعی دارد و می تواند بر مولفه هایی همچون مشارکت اجتماعی، پذیرش دیگران، انسجام اجتماعی و ادراک موثر باشد .در این راستا تاثیرات گردشگری بر بهزیستی روانی را می توان به شرح زیر دسته بندی کرد:
۱-بعد روانی: در این بعد گردشگری غالبا می تواند در کاهش احساس فقر، کاهش احساسات ناخوشایند روانی مانند انزوا طلبی و غم،احساس آرامش زندگی،افزایش انرژی و انگیزه موثر باشد.این موارد را می توان جملگی از متغییر های سنجش بهزیستی ذهنی و اجتماعی بدانیم.
۲-بعد شناختی:رضایت از وضعیت موجود در مقیاس گذشته،رضایت از بهبود کیفیت زندگی در گذشته و رضایت از بهبود حالات روحی پیش از گذران فراغت همگی متغییر های سنجش بهزیستی اند که به واسطه گردشگری قابل دستیابی هستند.
۳-بعد اجتماعی:لذت از برخورد با دیگر انسان ها،خود کنترلی،افزایش روحیه تعاون، افزایش حس همبستگی و فعالیت های مشارکتی نیز از جمله متغییر های اجتماعی بهزیستی اند که گردشگری نقش به سزایی در دستیابی افراد به آن ها را دارد.
۴-بعد اقتصادی: احساس استقلال مالی،احساس تاثیر گذاری در جریانات اجتماعی- اقتصادی،احساس کنترل بر آینده، حس اطمینان و رضایتمندی اقتصادی و اجتماعی از جمله متغییرهایی اند که گردشگری مستقیما بر انها موثر است.
منابع.
-Conference 16-18June ,University of Bath
flourishing. American journal of orthopsychiatry, 76(3), 395-402
happiness, objective and subjective well-being”, Evidence from rural
-Kay Smith, M., & Diekmann, A. 201. Tourism and wellbeing. Annals of Tourism Research,,
-Keyes, C. L. (2006). Mental health in adolescence: Is America’s youth
-Merma,A.(2015).Tourism and woman empowerment in Moduli District,Arusha –tanaznia,African journal of hospitality,tourism and leisure,vo14,no2
-Pyke,s.Hartwell,h.Blake,a(2016) Exploring well-being as a tourism product resource,tourism management
-Royo, M & Velazco, J.(2005).“Exploring the relationship between
-Ryff, C. D. (1995). Psychological well-being inadult life. Current Directions in sychological Science, 4(4), pp, 99-104.
Scientific Engineering and Applied Science (IJSEAS)
-Smith, G.D., & Yang, F. (2017). Stress, resilience and psychological well-being in Chinese undergraduate nursing students. Nurse Education Today, 49, 90-95
-Tamandani, S & Bostani, M.(2015).“Women Empowerment through
Thailand, Paper presented at the capabilities and Happiness
Tourism, Case study: Zahedan City”, International Journal of
