معرفی کتاب
انسانشناسی نوعی ماجراجویی است و این فرصت را در اختیار شما قرار می‌دهد تا دنیا‌های دیگری را کشف کنید که زندگی در آن‌ها براساس برداشت‌های متفاوتی از روند طبیعی امور جریان دارد، یعنی با اموری که شما بدیهی می‌انگارید متفاوت است. این علم باعث می‌شود از ترس محبوس ماندن در قفس تنگ زندگی روزمره‌ی خود فرار کنید. اما انسانشناسی صرفا فرار از روزمرگی نیست، بلکه برای فهم آن به تلاش بسیار نیاز دارید.
واژه‌ی انسانشناسی ترجمه‌ی واژه‌ی یونانی Anthropologie به معنی مطالعه‌ی مردم است. این عبارت ایجازی قانع‌کننده دارد و مطمئنا همان کاری است که انسان‌شناسان انجام می‌دهند. اما به سختی می‌توان آن را یک تعریف دانست، زیرا همه‌ی دانشمندان اجتماعی دیگر مثل جامعه‌شناسان و روان‌شناسان و حتی مورخان و اقتصاددانان نیز همین کار را انجام می‌دهند. علاوه برآن، به ما گفته شده که مطالعه‌ی ادبیات، بصیرتی درباره‌ی شرایط انسان به دست می‌دهد. در حقیقت، به ندرت چیزی در هنر و علوم انسانی وجود دارد که مربوط به مردم نباشد.
بنابراین، چه نکته‌ی خاصی در روش انسان‌شناسان برای مطالعه مردم وجود دارد؟ پاسخ این است که همه‌ی ما مشتاق دانستن تفاوت‌های میان مردم از یک زمان و مکان به زمان و مکان دیگر و همچنین مفهوم این تفاوت‌ها هستیم. در این معنا، انسانشناسی چیزی نیست که در قرن نوزدهم اختراع شده باشد، بلکه همواره با ما بوده است. در طول تاریخ و قبل از آن، در دوران پیش از تاریخ، مردم مسلما با افرادی متفاوت از خود برخورد کرده‌اند. بنابراین درباره‌ی این تفاوت‌ها و معنای آن‌ها بحث کرده‌اند. به علاوه، انسان‌شناسان اغلب با این نظریه‌پردازی‌های بومی مواجه می‌شوند، شاید به این دلیل که خود نیز معمولا با میزبانان‌شان تفاوت دارند.
نوشته‌های مرتبط
انسان‌شناسان برای انجام تحقیقات خود به هر گوشه‌ی دنیا سفر می‌کنند. اولین نسل آن‌ها در اواخر قرن نوزدهم میلادی برای کسب اطلاعات به گزارش مسافران و کاشفان تکیه می‌کردند. در نتیجه، می‌توان انسانشناسی را حاصل ادبیات سفرنامه‌ای گسترده‌ای دانست که پس از سفرهای اکتشافی بزرگ قرن پانزدهم به زبان‌های اروپایی جمع‌آوری شد. در قرن بیستم انسان‌شناسان دریافتند که چنین گزارش‌هایی کافی نیست و لازم است شخصا به این مکان‌ها سفر کرده و آن‌ها را از نزدیک مشاهده کنند. روش‌های تحقیقی ابداعی آن‌ها به گونه‌ای طراحی شده بود که تا حد ممکن از دام تعصب بگریزد و مبنایی برای رشته‌ی جدید انسانشناسی باشد. با وجود این، اغلب مردم در دنیای معاصر نیازی ندارند تا برای عبور از مرزهای فرهنگی به مکان‌هایی دور از خانه‌ی خود مسافرت کنند. برعکس، همه مبادلات فرهنگی ظریف، پیرامون ما روی می‌دهد و هر چی بیشتر درباره‌ی انسانشناسی بدانید، بیشتر می‌توانید این مبادلات را پیدا کرده و اهمیت آن‌ها را ارزیابی کنید. انسان‌شناسان بیش از پیش به این باور رسیده‌اند که هیچ زمانی وجود نداشته که انسان‌ها تا حدی جدا از هم زندگی کنند که هیچ چیز درباره‌ی یکدیگر ندانند و تاریخ بشر بیش از هر چیز داستان برخوردها و انطباق فرهنگی است. اما در دنیای جدید آن‌قدر تحرک وجود دارد که چنین تعاملاتی بخشی از زندگی روزانه بسیاری از مردم به شمار می‌رود. در نتیجه، موضوعات انسانشناسی، انتزاعی و دور از ذهن نیست؛ اغلب به محض این‌که پای از خانه بیرون می‌گذاریم با آن‌ها روبرو می‌شویم.
برای همگان به جز نژادپرستان افراطی این موضوع مایه‌ی تسکین خاطر است که اموری که موجب تقسیم مردم می‌شوند ویژگی‌های ژنتیکی تغییرناپذیر نیستند بلکه ویژگی‌های فرهنگی تغییرپذیرند. این ویژگی‌ها نه‌تنها می‌توانند براساس انواع تسهیلات و موارد اکتسابی تغییر کنند، بلکه هر چیزی در دنیای مدرن ما آشکارا نشان می‌دهند که این موارد تغییر خواهند کرد. با وجود این، منظور این نیست که فرهنگ‌ها سطحی‌اندو برعکس، فرایند اجتماعی کردن، شخصیت افراد را به روشی اصولی شکل داده و اغلب دقیق‌ترین تصویر آن‌ها از آن کسی که واقعا هستند را ایجاد می‌کند. در نتیجه، هویت‌های فرهنگی را نمی‌توان به دلخواه تغییر داد. همچنین نمی‌توان آن‌ها را با قوانین دولتی حذف کرد، و تلاش برای انجام چنین کاری بدون شک مقاومت و مخالفت را بر‌می‌انگیزد. نتیجه‌ی این کار اغلب ناامیدی، خشونت و جنگ بوده است.
واضح است که فرهنگ‌ها ماهیت عجیبی دارند: همیشه و همه‌جا در حال تغییرند، اما براساس خواسته‌ی کسانی که علی‌الفرض مالکان آن هستند. اگر برنامه یا معنای بزرگی در پس تاریخ یا جامعه وجود دارد که ما انسان‌ها از آن آگاه نیستیم، پس این برنامهرا چه کسی طراحی کرده است؟ پاسخ ندادن به این سوال ما را از فهم این پدیده دور می‌کند. در عوض، باید این تناقض آشکاری را که فرهنگ‌ها همزمان هم درون ما هستند و هم بیرون از ما، حل کنیم.
این کتاب مفاهیم اساسی انسانشناسی را بررسی می‌کند و به تشریح سوالات زیر می‌پردازد:
انسانشناسی چیست؟
چگونه می‌توانیم تفاوت‌های فرهنگی را از تفاوت‌های فیزیکی تشخیص دهیم؟
فرهنگ چیست؟
انسان‌شناسان چگونه به مطالعه فرهنگ می‌پردازند؟
نظریه‌ها و رویکردهای مهم که امروزه از آن‌ها استفاده می‌شود، کدام‌اند؟
این نظام در طول زمان چگونه تغییر کرده است؟
مبانی انسانشناسی بهترین راهنما برای دانشجویانی است که برای نخستین بار با مقوله‌ی انسانشناسی رو به رو می‌شوند. این کتاب ساده با ارائه چشم‌اندازی از اصول اساسی انسانشناسی منبعی بسیار ارزشمند برای کسانی است که می‌خواهند درباره‌ی این مبحث جذاب بیشتر بیاموزند.
فهرست
۱. مواجه با تفاوت‌های فرهنگی
۲. برداشت نادرست از تفاوت فرهنگی
۳. باید‌ها و نباید‌های اجتماعی
۴. نظام‌های سیاسی آفریقا
۵. انسانشناسی، تاریخ و استعمارطلبی
۶. فرهنگ و زبان
۷. فرهنگ و طبیعت
۸. سرانجام قبایل
۹. فرهنگ و فرد
۱۰. انسانشناسی انتقادی
منابع
نمایه
مشخصات کتاب:
عنوان کتاب: مبانی انسانشناسی
نویسنده: پیتر متکاف
ترجمه: بنفشه عطرسانی
ناشر: ققنوس
سال انتشار: ۱۳۹۲
تیراژ: ۱۱۰۰ نسخه
تعداد صفحات: ۳۱۹
