پروفسور برونو نتل (Bruno Nettle) استاد بازنشته انسان شناسی و موسیقی در مدرسه موسیقی دانشگاه ایلینوی/ آمریکا از متخصصان موسیقی ایرانی به شمار می رود. گرچه پروفسور نتل خود را تا اندازه ای انسان شناس می داند، وی را باید در مرز میان یک موسیقی شناس محض و یک انسان شناسی موسیقی دانست.
پروفسور نتل پس از آنکه مدرک کارشناسی خود را در رشته موسیقی کسب کرد، در مقطع کارشناسی ارشد به تحصیل موسیقی و نیز کتابداری در دانشگاه ایندیانا و میشبگان / آمریکا مشغول شد. آنگاه مدرک دکترای خود را در رشته موسیقی شناسی، انسان شناسی موسیقی با گرایش انسان شناسی .و فرهنگ عامیانه دریافت کرد. علایق پژوهشی وی نظریه و روش انسان شناسی موسیقی، موسییقی فرهنگهای بومی آمریکا و موسیقی خاورمیانه خصوصا ایران بوده است. وی در بسیاری از موسسات علمی و تحقیقاتی موسیقی عضویت فعال دارد. حضور تحقیقاتی پروفسور نتل در ایران درازدامن و پربار بوده است. وی در ماههای مه و ژوئن ۱۹۶۶ ( ۱۳۴۵ شمسی ) به مدت ۵ هفته، سپتامبر ۱۹۶۸ ( ۱۳۴۷ شمسی ) تا اوت ۱۳۶۹ ( ۱۳۴۸ شمسی ) به مدت یک سال، ژوئن ۱۹۷۱ ( ۱۳۵۰ شمسی ) به مدت سه هفته، مه ۱۹۷۴ ( ۱۳۵۳ شمسی ) به مدت سه هفته در ایران اقامت داشته و به تحقیق پرداخته است. تحقیقات وی عموما در تهران انجام شده، اما در سالهای ۱۹۶۸- ۱۹۶۹ ( ۱۳۴۷ – ۱۳۴۸ ) حدود سه هفته را در خراسان به همراه شاگردش استفان بلام در خراسان سپری کرده است. او همچنین برخی تحقیقات خود را نسبت به نوازندگان مهاجر ایرانی در خارج از ایران انجام داده است.
پروژه اصلی تحقیقاتی او شامل نظام بدیهه نوازی موسیقی ایرانی ( موسیقی سنتی ) بوده است. دراین مسیر او دو راه را برگزیده است. یکی مطالعه ردیف همراه با دکتر نور علی برومند به هدف تلاش برای یادگیری حداقل ابعادی از نظام موسیقی به همراه شاگردان ایرانی و دوم جمع آوری قطعات آواز برای بررسیهای تطبیقی با تمرکز بر دستگاه چهارگاه . وی همچنین پژوهشهایی را برای فهم گرایش شهروندان تهرانی نسبت به موسیقی سنتی و شیوه هایی که نوازندگان آن، خود را با ابعادی از موسیقی غربی تطبیق می دهند، سامان داده است. علاوه برآن او تلاش کرده تا راهی به فهم موسیقی مردمی مردم تهران بیابد و از این رو در دوره تحقیقاتی خود در اماکن اجرای موسیقی مردمی تهران در خیابان لاله زار حاضر می شده است.
نوشتههای مرتبط
آثار او درباره ایران :
گرایش ها نسبت به موسیقی ایرانی در تهران
Attitudes Towards Persian Music in Tehran, 1969,” MQ 56:183-87., 1970
نمونه هایی از موسیقی مردمی و عامه پسند از خراسان
“Examples of Popular and Folk Music from Khorasan,” in Musik als Gestalt und Erlebnis. Vienna: Bohlau, p. 138-46.1970
درآمد چهارگاه : مطالعه ای در اجرای نمایشی موسیقی ایرانی
Daramad of Chahargah: a Study in the Performance Practice of Persian Music. by Bruno Nettl, with Béla Foltin, Jr. Detroit: Detroit Monographs in Musicology, no. 2. 84 pp.1972
موسیقی مردمی ایرانی در سال ۱۹۶۹
“Persian Popular Music in 1969,” EM 16:218-39.19722
یادداشتهایی درباره موسیقی کلاسیک امروز ایرانی : اجرای بخش حصار از دستگاه چهارگاه
“Notes on Persian Classical Music of Today: The Performance of the Hesar Section of Dastgah Chahargah,” Orbis Musicae (Tel-Aviv) 1:175-92.1972
موسیقی کلاسیک ایران ( جزوه )
The Classical Music of Iran. Pamphlet, published by Performing Arts Program of the Asia Society, New York., 1973
ابعادی از اجرای سازی آواز ایرانی
“Aspects of Form in the Instrumental Performance of the Persian Avaz,” EM 18:405-14., 1974
نور علی برومند : یک استاد قرن بیستمی موسیقی ایرانی
“Nour-Ali Boroumand, a Twentieth Century Master of Persian Music,” Studia Instrumentorum Musicae Popularis 3:167-71, 1975. Published also in Persian with the title “Nour-Ali Boroumand, Ostad-e Musiqi,” Tamasha (Tehran), 1977.
هشت فرهنگ موسیقایی شهری : سنت و تغییر
Eight Urban Musical Cultures, Tradition and Change, edited by Bruno Nettl. Urbana: University of Illinois Press. 320 pp. Includes two essays by Nettl, “Introduction,” p. 3-18, and “Persian Classical Music in Tehran: the Processes of Change,” p. 146-85. 1978
موسیقی کلاسیک ایرانی در اسرائیل : یک گزارش مقدماتی
“Persian Classical Music in Israel: A Preliminary Report,” Israel Studies in Musicology 1:142-58.( with Amnon Shiloah ) Reprinted in Asian Music 17, no. 2, 1986, p. 69-87.1978
ارزش های موسیقی و ارزشهای اچتماعی : نمادها در ایران
“Musical Values and Social Values: Symbols in Iran,” Journal of the Steward Anthropological Society 10:1-23, 1978; main publication in Asian Music 12, no. 1:129-48, with corrections and revisions.1978
توضیحاتی درباره ردیف موسیقی ایرانی
“Comments on the Persian Radif,” in Music East and West, Essays in Honor of Walter Kaufmann. New York: Pendragon Press, p. 111-22., 1981
ردیف موسیقی ایرانی :مطالعاتی در ساختارو زمینه فرهنگی
The Radif of Persian Music: Studies of Structure and Cultural Context. With contributions by Carol M.Babiracki, Bela Foltin, Jr., Daryoosh Shenassa, Amnon Shiloah. Champaign: Elephant & Cat. 263 pp. Revised edition, titled The Radif of Persian Music: Studies of Structure and Cultural Context in the Classical Music of Iran, published by Elephant & Cat, 1992. 207 pp.1987
روابط درونی در موسیقی کلاسیک ایرانی
“Internal Interrelationships in Persian Classical Music: The Dastgah of Shur in Eighteen Radifs,” ( with Carol M. Babiracki ) Asian Music 19:46-98.1987
( مدخل ) نور علی برومند
“Nour-Ali Boroumand,” in Ehsan Yar-Shater, ed., Encyclopedia Iranica (London: Routledge & Kegan Paul, 1989), vol. IV, Fasc. 4, p. 379-80.1989
( مدخل ) چهار گاه
“Cahargah,” in Ehsan Yarshater, ed., Encyclopedia Iranica (London: Routledge & Kegan Paul), vol. I, Fasc 6, pp. 629-30.1989
سبک های شخصی و تفاوتهای فردی در اجراهای ردیف و آواز در تهران
“Personal Styles and Individual Differences in Teheran Performances of Radif and Avaz, ca. 1970” in Jürgen Elsner and Gisa Jähnichen, eds., Regionale Maqam-Traditionen in Geschichte und Gegenwart (Berlin: Maqam Study Group of the ICTM), pp. 540-55. 1992.
موسیقی کلاسیک ایرانی و قرن بیستم : ارزشهای در حال تغییر بدیهه نوازی
“Persian Classical Music and the Twentieth Century: The Changing Value of Improvisation,” in Ellen C. Leichtman, ed., To the Four Corners: A Festschrift in Honor of Rose Brandel (Warren Mich.: Harmonie Park Press), pp. 57-66., 1995
درسهای استاد برومند
“Darshā-ye az Ostād-e Boroumand: Lessons with the Ostad,” Honarha-ye Ziba: Journal of the Faculty of Fine Arts, University of Tehran 3:105-109. [translated by Ali Zarrin]
به یاد محمد تقی مسعودیه
“In Memoriam: Mohammad Taghi Massoudieh,” SEM Newsletter 33/3:6-7 (1999), 1999
رویارویی ها در انسان شناسی موسیقی : یک یادداشت
Encounters in Ethnomusicology, a Memoir. Warren, Mich.: Harmonie Park Press. (Detroit Monographs in Musicology, no. 36. 291 pp.2002
( مدخل ) حاجیانی
“Hajiani,” in Ehsan Yarshater, ed. Encyclopedia Iranica (New York: Bibliotheca Persica Press), vol. 11, Fasc. 5, pp. 555-56, 2002
موسیقی کلاسیک ایران در تهرا ن : فرایند تغییر
ترجمه فارسی در : فصلنامه موسیقی ماهور، ترجمه حمیدرضا ستار، زمستان ۱۳۸۱، شماره ۱۶ : ۹ – ۴۹
Classical Persian Music in Tehran: The Processes of Change” ۱۹۷۸). Mahoor Music Quarterly 16 (Summer 2002): 9-49.2002
تو هرگز این موسیقی را نخواهی شنید
ترجمه فارسی در : فصلنامه موسیقی ماهور، شماره ۱۸، زمستان ۱۳۸۳: ۱۵۳ – ۱۶۸
“You will never understand this music” ۱۹۸۳). Mahoor Music Quarterly 18 (Winter 2003):153-68., 2003
گردآورنده چهارگاه ( از رویارویی ها در انسان شناسی موسیقی )
ترجمه فارسی در : فصلنامه موسیقی ماهور، ترجمه پیام روشن،۱۳۸۴، شماره ۲۷ : ۹ – ۳۸
( مدخل ) موسیقی ایرانی
“IX. Persian Music” in Encyclopedia Iranica, ed. Ehsan Yarshater (New York: Encyclopedia Iranica Foundation), vol. 13, pp. 474-80. 2006
صفحه شخصی پروفسور نتل :
http://www.music.uiuc.edu/facultyBio.php?id=66
آدرس برای تماس با پروفسور نتل :
Bruno Nettl, Professor Emeritus of Music and Anthropology
School of Music
University of Illinois
۱۱۱۴ West Nevada
Urbana, IL 61801
b-nettl@uiuc.edu