دکتر محمد شهبازی, استاد سلامت محیطی و رفتاری در مدرسه علوم سلامتی دانشگاه ایالتی جکسون/ آمریکا, از انسان شناسانی به شمار می رود که در زمینه انسان شناسی پزشکی ایران به طور وسیع به تحقیق و تالیف پرداخته است. ایشان در ایرانْ بیشتر درباره زنان و کودکان ایرانی با ارجاعی فراوان به اعضای ایل قشقایی به پژوهش مشغول است.
دکتر شهبازی در سال ۱۳۳۷ به دنیا آمد. در سال ۱۹۸۷ از گروه انسان شناسی و فن آوری دانشگاه ملی ساندیاگو/ کالیفرنیا/ آمریکا در مقطع کارشناسی و در سال ۱۹۸۸ از گروه رایانه و تعلیم و تربیت همان دانشگاه در مقطع کارشناسی ارشد فارغ التحصیل شد. آنگاه به علوم اجتماعی روی آورد و به تحصیل انسان شناسی پرداخت و در سال ۱۹۹۳ موفق به اخذ کارشناسی ارشد انسان شناسی از دانشگاه واشینگتن واقع در سنت لوئیس / میسوری/ آمریکا گردید. وی به تحصیل انسان شناسی ادامه داد و در سال ۱۹۹۷ مدرک دکترای خود را از همان دانشگاه دریافت داشت؛ همانگونه که در سال ۱۹۹۹ توانسته بود از گروه علوم بهداشت اجتماعی دانشگاه کالیفرنیا واقع در لوس آنجلس (UCLA) نیز کارشناسی ارشد دریافت کند. وی سابقه تدریس و دستیاری مدرس در دانشگاههای سنت لوئیس، ساندیاگو و لوس آنجلس را نیز در کارنامه خود دارد و در این سالها به تدریس درباره نظاههای تطبیقی بین المللی بهداشت، انسان شناسی پزشکی و سلامت عمومی، برنامه های استراتژی تغییر رفتار، ارتباطات و بازاریابی آموزش سلامت، رفتار آموزشی : ترویج و آموزش، روش شناسی تحقیق کیفی، نظریه های پیشرفته و اصول علمی برای آموزش و ترویج سلامت و …. پرداخته است.
نوشته‌های مرتبط
دکتر شهبازی در حوزه اجرایی نیز دانشمند فعالی است. جدیدترین اقدام اجرایی ایشان در حوزه تخصصی خود، تاسیس یک سازمان غیر دولتی (NGO) برای تمرکز بر سلامت خانواده در ایران ( خصوصا زنان )است.
دکتر شهبازی قصد دارد تا در آینده ای نزدیک به بررسی انسان شناختی نظام مراقبت از بهداشت اولیه ایران بپردازد.
برگزیده ای از آثار ایشان درباره ایران :
کتابها و مقالات )
نبض حیات در گذر طب سنتی و نوین ایران
The Pulse of Life at the Crossroad of the Traditional and Modern Medicine of Iran, Journal of Culture and Human Being, Vol. 1 Fall and Winter 2005, pages:203-206.
آموزش رسمی قشقایی و آموزگار بومی
The Qashqa’i, Formal Education, and the Indigenous Educator. In The Education of Nomadic Peoples: Current Issues, Future Prospects. Edited by Caroline D. Dyer , 2006 (pp. 175-192). Berghahn Books. New York and Oxford.
آنجاکه زنان دسترسی به پزشک ندارند.
ترجمه فارسی، شیراز، انتشارات نوید شیراز، ۵۸۶ ص ( در شرف انتشار ) ( همراه با ژ. صراف)
Where Women Have No Doctor: A Health Guide for Women by Hesperian Foundation, Berkeley, CA
از این کتاب جزوه ای صد صفحه ای برای ارائه به زنان افغانی بوسیله بنیاد هسپراین تهیه شده است.
پژوهش میدانی در میان عشایر کوچرو جنوب ایران و تجربه میدانی یک محقق بومی، مترجم شهید سعیدی، این اثر ترجمه ای است از :
Anthropological Fieldwork Endeavor and Indigenous Researchers. Culture and Human Being. Special Issue: Nomads and Nomadisim. Vol. 2, No. 1: page 98-110.
مدرنیزاسیون و تغییر اجتماعی : تاثیر بر شبکه های اجتماعی سالمندان و نظام های مراقبتی ( همراه با م.ای. هگلند و ز. صراف )
Hegland, ME., Sarraf, Z. and Shahbazi, M. (2007). Modernization and social change: Impact on Iranian Elderly Social networks and Care Systems. Special Issue on Medical Anthropology, the Journal of the Anthropology of the Middle East (AME). Issue 2, Vol. 2. In Press.
کثرتگرایی پزشکی و شبانان کوچرو جنوب ایران ( همراه با ام. ناصری و ام. ناصری )
Naseri, M., Shahbazi, M. and M. Salehi (2007). Medical Pluralism and Nomadic Pastoralists of Southern Iran. Submitted. Anthropology of the Middle East (special issue on Medical Anthropology).
چشم انداز غذای ایرانی : فرهنگ و سلامتی ( همراه با سهیلا شهشهانی )
Shahshahani, S. and Shahbazi, M. (2005). The Panorama of Iranian Food: Culture and Health. The Jackson State University Researcher, Vol. XX (3): 94-105.
تاثیر غذای سنتی بر پیشرفت تغذیه زنان عشایر ایرانی ( همراه با م. صالحی، ه. و. کونلاین )
Salehi, M; Kuhnlein HV, Shahbazi, M, et al (2005). Effect of Traditional Food on Nutrition Improvement of Iranian Tribeswomen. The Journal of Ecology of Food and Nutrition, 44:81-95.
وضعیت تغذیه ای بچه های مدرسه ای در مناطق روستایی ایران ( همراه با ز. صراف، د. گلبرگ )
Sarraf, Z., Goldberg, D., Shahbazi, M. et al. (2005). Nutritional Status of Schoolchildren in Rural Iran. British Journal of Nutrition. Vol. 94, 390-396.
بررسی تاثیر آموزش تغذیه بر شاخص های رشد در کودکان کوچرو ایرانی : به کارگیری نظر تعدیل شده، گرایش، هنجارهای ذهنی و توانمندسازی الگوی عوامل ( همراه با م. صالحی، م. کیمیاگر )
Salehi, M; M Kimiagar, M. Shahbazi, et al. (2004). Assessing the Impact of Nutrition Education on Growth Indices of Iranian Nomadic Children: An Application of Modified Belief, Attitude, Subjective-Norms and Enabling-Factors Model. British Journal of Nutrition, Vol. (91):1-10.
تفاوتهای سلامتی جهانی و ماجرای یک شبان کوچرو ایلی از ایل قشقایی به عنوان یک نمونه سلامتی
Shahbazi, M. (2007). Global Health Disparities and a Qashqa’i Nomadic Pastoralist Tribesman’s Tale as a Health Worker. Special Issue on Medical Anthropology of the Journal of Anthropology of the Middle East (AME). Issue 2, Vol. 2. In Press.
یک مرد اهل ایل به عنوان یک نمونه سلامتی ماجرا [ ی خود ] را می گوید
Shahbazi, M. (2007). A Tribesman Tells Story as a Health Worker. Translated into Persain/Farci. Culture and Human Being. Special Issue: Methodology Vol. 3, No. 1, Spring and Summer 2007; pp. 158-180.
اتصال دادن فاصله های ارتباطی میان پژوهشگران، اعضای جماعت غیرمتخصص و دیوانسالاران : گزارش میدانی- مشارکتی از ایران
Shahbazi, M. (2003). Bridging the Communication Gaps among Researchers, the Members of the Lay Community, and Bureaucrats: A Participatory-Field Report from Iran. The Jackson State University Researcher: An Interdisciplinary Journal. Summer Vol. XVIII, (3):17-28.
وضعیت ایدز و رفتارهای پرخطر یک جمعیت زندانی در ایران : بازسازی عوامل تاریخی اجتماعی از نقطه نظر انسان شناسی پزشکی
Shahbazi, M., et al. (2002/033), Acquired Immunodeficiency Syndrome (AIDS) Status and the Risky Behaviors of an Imprisoned Population in Iran: A Medical-
Anthropological Reconstruction of Sociohistorical Factors. The JSU Researcher: An Interdisciplinary Journal. Vol. XVIII, No. 2:1-8.
یک بررسی انسان شناختی از سرشت متناقض باسوادی برای یک اقلیت قومی در ایران
Shahbazi, M (2001). An Anthropological Study of the Paradoxical Nature of Literacy for an Ethnic Minority in Iran. The Jackson State University Researcher: An
کوچروان قشقایی ایران ( قسمت اول ) : آموزش رسمی
Shahbazi, M. (2001). The Qashqa’i Nomads of Iran (Part I): Formal Education. Nomadic Peoples: Commission on Nomadic People, International Union of Anthropological and Ethnological Sciences, Vol. 5 (1):37-64.
کوچروان قشقایی ایران ( قسمت دوم ) : آموزش رسمی
Shahbazi, M. (2002). The Qashqa’i Nomads of Iran (Part II): Formal Education. Nomadic Peoples: Commission on Nomadic People, International Union of Anthropological and Ethnological Sciences, Vol. 5 (2):98-126.
سخنرانی ها )
تجربه گذشته و چشم انداز آینده انسان شناس بومی در ایران
Past Experience and Future Perspective of an Indigenous Anthropologist on Iran. International Conference on “Anthropological Perspective in Iran: The New Millennium and Beyond”. Department of Anthropology, Institute fur Historische Ethnologie, Johann Goethe-Universitat, Frankfurt/Main, Germany (Sep 30th-October 2nd, 2004).
مراقبت بهداشتی اولیه در ایران : تمرکز بر خانه بهداشت
Iran’s Primary Health Care: Focus on Health House. Guest Speaker, presented at Centre for Indigenous Peoples’ Nutrition and Environment (CINE), Montreal, Canada (June 4, 2004).
شیوع کم خونی درمیان مردان قشقایی در جنوب ایران
Prevalence of Anemia Among the Oashqua’i Tribespeople in Southern Iran. The International Union of Anthropological and Ethnological Sciences (IUAES), June 7-12, 2002. Moscow-Sukhanovo, Russia. (Presented, Abstract Published.)
آموزش کوچروان در ایران : نیاز به یک رویکرد منسجم
Education for Nomadic People in Iran: The Need for an Integrated Approach, International Conference on Nomadism and Development, Shar-e Kord, Isfahan, Iran. 1992.
رویکرد ابتکاری به یک مرکز نگه داری کودکان بیخانمان جنگ زده در شیراز
Innovative Approach of a center for War-related Homeless Children in Shiraz, Iran. American Public Health Association (APHA) 133rd Annual Meeting. Philadelphia, Dec 10-14, 2005.
وضعیت سلامت کودکان و رفتارهای مرتبط با غذای والدین : ایل نشینان قشقایی در ایران
Children’s Health Status and Parents’ Food-related Behaviors: The Qashqa’i Tribespeople of Iran. The American Public Health Association (APHA’s) 132nd Annual Meeting, Washington DC (Nov 6-10, 2004).
خانه بهداشت : ستون فقرات یک انقلاب آرام در خدمات مراقبت از بهداشت اولیه در ایران
HEALTH HOUSE the Backbone of a Quiet Revolution in Iran’s Primary Health Care Services. Midyear SOPHE’s Scientific Session, June 17-19, 2003.
مدارس چادری : معلمان مدرسه ای قشقایی و نغییر فرهنگی
Tent Schools, Qashqa’i Schoolteachers, and Social Change (1950-1979), Middle East Studies Association, Providence, RI. 1996.
نظام مرافبت از سلامت اولیه در ایران : خانه بهداشت
Primary Health Care System in Iran: The Health House, Presented in Conjunction with the JSU International Festival, Jackson (April 2002).
آدرس صفحه مشخصات دکتر محمد شهبازی :
http://www.jsums.edu/~cps/sph/departments/dph/m_shahbazi.html
آدرس برای تماس با دکتر محمد شهبازی:
۱۴۴ Apple Blossom Dr.
Brandon, MS 39047
Phones: (Home) 601/992- 4754; (Work) 601/979-8845
mohammmad.shahbazi@jsums.edu
