ضبط و پژوهش: محسن شهرنازدار
درتحقیقات انسان شناسی موسیقی شناسی معاصر، «صدا» نیز به اندازه «موسیقی» اهمیت پیدا کرده است. دیدگاهی که درآن موسیقی را بازتاب شرایط پیرامون فرض می کند، بدیهی است به «صدا» نیز به عنوان یک میراث شفاهی و میرا که دقیقاً بازتابی از شرایط زیستی وحیات فردی و اجتماعی انسان است، توجه ویژه داشته باشد.
«صدا» با حضور همه جانبه و فراگیر خود درجوامع انسانی، می تواند به تنهایی گویای شرایط زیستی جامعه خویش باشد؛ نحوه توسعه را بیان کند و یا بازگوکننده عصر تاریخی و اجتماعی و فرهنگی آن شود.
نوشته‌های مرتبط
و اما «صدا» در فضای شهری، بخصوص در کلان شهرها و شهرهای بزرگ، دارای ویژگی هایی است که بشر در طول حیات زیستی اش برکره خاکی،آن را تجربه نکرده است. درعین حال درهم تنیدگی بی مانند اصوات درکلان شهرها، صدای تازه ای را به وجود آورده که معرف هویت شهری و بازتابی از زندگی اجتماعی تازه بشر است.
خیابانها، صدای ترافیک، کافه ها و رستورانها، کارخانه های صنعتی حاشیه شهرها، همهمه انسانها، وسایل نقلیه جدید و در نتیجه صداهای تازه، بوق، تکنولوژی های جدید ساخت و ساز و صداهای نو، ونیز موسیقی درفضای عمومی ، درمترو، در خیابان، درکنارصدای کهنه طبیعت و … هزارتوی بی مانندی از اصوات رابه وجود آورده که خود بدل به صدای یگانه ای شده است.
صدای تهران درمقایسه با سایر کلان شهرها، صدایی متفاوت و منحصر به فرد است.دراین شهر،همه اصوات کلان شهرهای صنعتی، درکنار نشانه های فرهنگی باقی مانده از سنت گذشته آن مانند صدای دستفروش ها،اذان، آواز دوره گردها، همهمه بازار سنتی و… به «صدای تهران »ویژگی متمایز بخشیده است. صدایی که به دلیل تغییرات آنی و سرعت بسیارزیاد تحولات اجتماعی در ایران امروز و بخصوص درتهران، البته با سرعت نور تغییر می کند!
صدایی که از تهران خواهید شنید، متعلق به تیرماه ۱۳۹۱است. (برای شنیدن صدای تهران می توانید به لینک زیر مراجعه کنید: http://www.smart-urban-stage.com )
دیدگاه حاکم بر ضبط این مجموعه، بریک پرسه زنی درفضاهای عمومی استوار شده است. پرسه زن شهری ما، دراین مجموعه صوتی، با وسایل نقلیه عمومی به فضاهای عمومی شهر سرک می کشد و مسیری را از تجریش تا محله های قدیمی پیچ شمیران طی می کند.
این فضاها و مسیرها عبارتند از: مترو، اتوبوس، تاکسی های خطی (با ویژگی منحصر به فردی که درایران دارند) و درکنار آن کافه ، رستوران، زیارتگاه مذهبی، پارک، پرنده فروشی، بازار قدیم، یک قهوه خانه سنتی و…
نکته قابل توجه دراین مجموعه، تفاوت آشکار فرهنگی و اجتماعی در محدوده هایی نه دورازهم، بلکه دریک منطقه معین جغرافیایی است. فاصله کافه ها و رستورانهایی که دختران و پسران نسل جدید، با تیپ های اجتماعی متفاوت و منطق بر جدیدترین مدهای غربی، دورهم جمع می شوند، تامکان مذهبی مورد توجه نسل پیش از آنان، کمتراز ۵۰۰ قدم است و یا دریک محدوده شهری،اتومبیلی متعلق به ۴دهه پیش درکنار گرانترین مدلهای پرش سفارشی، درتولید آمبیانس شهری، نقش آفرینی می کند!
درمجموع ،این مجموعه صوتی به تفاوت های آشکار فضاهای فرهنگی و درعین حال، همزیستی طبقات مختلف فرهنگی واجتماعی در تهران امروز تاکید دارد.
برای شنیدن فایل صوتی در زیر کلیک کنید:
– اگر دیدگاهی درباره گروه صدا و موسیقی در پایگاه انسان شناسی و فرهنگ دارید و یا مایل به همکاری با این گروه هستید، با مدیر این بخش به آدرس shahrnazdar@yahoo.com تماس بگیرید.