یکی از موارد مهم در روش مصاحبه و خصوصا مصاحبه عمیق، آرام بودن و خصوصی بودن مکان مصاحبه و لذا احساس آرامش و راحتی کردن مصاحبه شونده در آن است. اما به نظر می آید، این ویژگی در عین به راستی مفید بودن و موثر بودن آن در کسب داده های درست ، در برخی نواحی و یا حتی کشورها قابل حصول نیست و ممکن است محقق تازه کار را به دردسر و اتلاف وقت جهت یافتن مکان مناسب تعریف شده در روش تحقیق بکشاند. مثلا اگر شما برای بررسی موضوع نیاز دارید تا با زنان حاشیه شهر و یا با دختران روستایی، سخن بگویید، به راستی یافتن مکانی خلوت جهت مصاحبه و آن هم در شرایطی که مشغول به انجام کاری نباشند به نظر نا ممکن می رسد. سبک زندگی و فضای زیستی آنها چنان است که آنها به ندرت خود فضایی برای خلوت خویش می یابند چه برسد به آنکه شما بتوانید در فضای آنها راه یافته و حداقل به مدت ۴۵ دقیق با آنها گفتگو کنید بدون آنکه کسی یا چیزی جریان گفتگو تان را قطع ننماید. همیشه کاری که آنها در حال انجامش هستند و یا حداقل آمد و شد و یا گریه نوزادشان، جریان گفتگویتان را قطع می کند و اگر نه، در بهترین حالت، نگرانی را در آنها خواهید دید. به نظر می رسد در چنین فضاهایی، به دلیل عدم دسیابی به مکان مناسب برای مصاحبه عمیق، نه روش مصاحبه عمیق، که مصاحبه گروهی روش بهتری باشد زیرا در این فضا زنان را بیشتر در گروههای زنانه ی دارای احساس دوستی با هم می توانید ببینید مانند دسته های زنانی که جلوی در خانه در کوچه ها می نشینند یا زمان رفتن به چشمه یا مزرعه دختران. که در این حالت ها، لازم نیست شما دغدغه چندانی برای مکان مناسب برای مصاحبه داشته باشید( ان هم در جایی که محله شما نیست و شما قلمرویی در آنجا ندارید). آنها در مکانی که همیشه در آنجا جمع می شوند و به نسبت راحت هم هستند، بهتر می توانید با آنها گفتگو کنید. البته این روش هم چندان عاری از مشکلات نیست. مثلا در این حالت نیز باز می بینید که زنها مدام در حال آمد و شد به گروه هستند و یا برای سرکشی به خانه، یا احضار توسط اعضای خانواده، مدام مجبور به ترک و باز بازگشت به گروه مصاحبه هستند، اما بهرحال شما می دانید که گروهتان را دارید. و یا مشکلی دیگر این است که زمانی که موضوع مورد تحقیق درباره مسائل حساس باشد مانند رابط جنسی نمی توان از مصاحبه گروهی برای کسب داده ها استفاده کرد.
شاید برخی روشهای تحقیق مناسب این فضاها نباشد . مناسب سبک ها ی زندگی که در آن زنان و دختران حتی اتاقی برای خود در خانه ندارند و تنها زمان خلوتشان محدود به زمانهای حمام رفتن و یا زمانی است که همه اعضای خانواده به سر کار خود می روند.
نوشته‌های مرتبط
روش تحقیق برای آن است که بتوان واقعی ترین پاسخها را دریافت، اما باید این نکته را مد نظر داشته باشیم که برای یافتن پاسخ در هر فضا و یا سبک زندگی، باید از راهی وارد عمل شد که متناسب با ان فضا و سبک زندگی باشد. در مورد روشهای تحقیق هم می بینیم که این روشها همه همزمان پدید نیامدند بلکه تغییرات جامعه( مانند جنگ جهانی)، تغییرات رویکردی( مانند پدید آمدن فمنیسم ) ، تغییرات اجتماعی و صنعتی( مانند صنعتی شدن اروپا و امریکا) و … بر ظهور و افول آنها موثر بودند. یعنی هر زمان و لذا شیوه خاص زیستن، روش تحقیق مناسب خود را می طلبد. نمی توان از همان روشهایی که در سالهای پیش از صنعتی شدن در اروپا استفاده کرد که امروز در این جامعه صنعتی که انسانها به شدت گرفتار و دارای نظم زمانی دقیقند. به نظر میرسد که جوامع و فرهنگهای خاص نیز باید متناسب با فرهنگ خود، روشهای تحقیق خاص تعریف شده خود را داشته باشند. برخی استانداردهای تعریف شده روش تحقیق، برای جوامع جهان سوم و یا برای جمعیت های خاص مثلا برخی قومیت ها و یا زنان و یا تحقیق در حاشیه نشینها لزوما قابل استفاده نیستند و به نظر می رسد که در این دنیای به شدت نا متجانس فرهنگی، نمی توان از یک یا چند روش محدود قالبی در همه موارد استفاده کرد و لذا باید تاملی روش شناختی صورت گیرد و جهان سوم و فرهنگهای به حساب نیامده، خود به خلق روشهای تحقیق مناسب فرهنگی خود دست زنند.
