«حمید سهیلی بسیار دقیق و با پشتکار فراوان و دارای وسواسی ست که هیچ چیز را جزئی فرض نمی کند و از هیچ چیز به آسانی نمی گذرد . » این جمله را آیدین آغداشلو که در چند مجموعه مستند با سهیلی همکاری داشته درباره او می گوید . و به راستی می توان سهیلی را پژوهشگری دقیق و پرکار دانست که زبان تصویر را برای انتقال یافته هایش برگزیده است . نظم کاری سهیلی مثال زدنی ست . او به دور از هیاهو وجنجال، تنها به کار خود می اندیشد . مستندسازی که طی سال های فعالیتش ، به دلیل علاقه ی بسیاربه مقوله تاریخ سعی کرده شاخه مشخصی را انتخاب و به طور منظم روی آن کار کند .
– بهمن ماه ۱۳۲۷ در تهران متولد شدم . اصلیتم از طرف پدر تفرشی و از طرف مادر قمی است . از همان سال های درس و مدرسه، به ادبیات و هنر علاقه داشتم . سال ۱۳۴۸ در رشته طبیعی دیپلم گرفتم . با وجود شوق بسیاری که به آموختن داشتم بنا به دلایلی نتوانستم ادامه تحصیل دهم . ازسال ۱۳۴۹ در یک شرکت تبلیغاتی مشغول به کار شدم و برای آشنایی با هنر سینما مرتب به کانون های مختلف فیلم مانند کانون فیلم وزارت فرهنگ و هنر( فیلمخانه ملی ایران )، کانون فیلم آلمان، سینمای آزاد و دیگر مراکز نمایش فیلم می رفتم .
نوشته‌های مرتبط
زمستان ۱۳۵۲ از طریق برادرم با ملک ساسان ویسی – مدیر دفتر طرح های فیلم سازی تلویزیون ” تل فیلم ” آشنا شدم و در قسمت تدارکات شروع به کار کردم . پس از آن، در فروردین ۱۳۵۳ به عنوان دستیار اول تهیه و تدارک در سریال تلویزیونی آتش بدون دود ( به کارگردانی نادر ابراهیمی) به ترکمن صحرا رفتم . این همکاری ارزشمند تا شهریورماه همان سال ادامه داشت . مهر و آبان ۵۳ همان سال به همراه گروه سازنده سریال اسرار دریای سرخ که فرانسوی بودند به جزیره قشم و جزایر پیرامون آن رفتم که تجربه جالبی بود . در همان ایام در جلسات پِژوهش های ایران شناسی که به سفارش ” تل فیلم ” در موسسه ایران پژوه ( زیر زمین منزل نادر ابراهیمی) برگزار می شد شرکت کردم و به دنبال آن به یک سفر پژوهشی حاشیه کویر، که برایم بسیار جذاب و خاطره انگیز بود رفتم . در آن سال ها ، با موسسه ایران پژوه ، پژوهشگرانی چون محمد رضا مقدسیان ، عزیز الله حاجی مشهدی ، شکور لطفی و مهدی میردانش همکاری داشتند. این پژوهش ها برای مجموعه تلویزیونی سیاحت ایران تهیه می شد که قرار بود توسط داریوش مهرجویی ساخته شود .
دی ماه ۵۳، به همراه خانم پروین انصاری، کارگردان فیلم سینمایی”سفرهای پیترو دلاواله” به عنوان مدیر تهیه ، پژوهشگروعکاس به نواحی غرب ایران سفر کردم . این فیلم ، محصول مشترک ایران و ایتالیا بود و برای شبکه دو تلویزیون ساخته می شد. از فروردین ۵۴ تا اواخر مهر ماه همان سال به عنوان مسئول تهیه و تدارکات ، در سریال سیاحت ایران “قلعه الموت” با داریوش مهرجویی همکاری داشتم . در این مجموعه، دکتر منوچهر ستوده محقق و ایران شناس بزرگ و متخصص قلاع اسماعیلیه ، گروه سازنده را همراهی می کردند .
در فاصله پاییز ۵۴ تا پاییز ۵۶ ، مجموعه سفرهای دور و دراز هامی و کامی ( به کارگردانی نادر ابراهیمی) در شبکه دوم تلویزیون ساخته شد. من در آن مجموعه به عنوان دستیار اول کارگردان و عکاس حضور داشتم و نخستین تجربه مستقل مستندسازی ام در همین سریال صورت گرفت که طی آن مراحل استخراج ذغال سنگ ، از ابتدا تا انتها ، در معدن لوشان منجیل به تصویر کشیده شد. اواخر پاییز ۵۶ از گروه ایران پژوه جدا شدم و به گروه ایران شناسی شبکه اول تلویزیون که بعدها به گروه فرهنگ ، ادب و هنر تغییر نام داد رفتم . خانم فرشته سعادت مدیر گروه و مجری برنامه “سرزمین ما” بودند و به همراه همسرشان آقای ایرج حائری برنامه هایی را که به مسائل ایران شناسی می پرداخت، تولید می کردند . در آن گروه با عنوان تهیه کننده وکارگردان، مشغول به کار شدم و بهمن ماه ۵۶ مستندی گزارشی، با فیلم ریورسال از مراسم جشن سده تهیه و در آن با شخصیت های فرهنگی مانند دکتر بهرام فره وشی گفت و گو کردم . این فیلم روز ششم فروردین ۵۷ با اجرای زنده خانم سعادت از شبکه اول پخش شد و آغازی بر فعالیت های مستندسازی من بود .
طی سال های فعالیت مستند سازی ام ، به دلیل علاقه ی زیادی که به مقوله تاریخ داشتم سعی کردم شاخه مشخصی را انتخاب و به طور منظم روی آن کار کنم. هنرهای تجسمی را انتخاب کردم و سعی کردم فقط طرح هایی را دنبال کنم که مرتبط با حرکت تاریخی این رشته از هنرها و شاخه های وابسته به آن باشد. حسن این کار در این بود که با شروع هر مجموعه مستند، یک بار تاریخ گذشته ایران را در شاخه ای که مورد نظرم بود مرور می کردم ، ضمن آن که هر مجموعه ، مکمل مجموعه قبلی و مقدمه ای بر تولید مجموعه بعد بود . در این مسیر، دیدن فیلم های مرتبط با تاریخ هنر و تمدن ، نظیرمجموعه مستند “پیشگامان نقاشی مدرن” و مجموعه مستند ” تمدن از نگاه کنت کلارک” ، که امکان تماشای آن ها در محل آرشیو فیلم تلویزیون در سال های ۵۹ – ۵۸ برایم فراهم شد و یا دیدن مجموعه های مستندی که قبل و بعد از انقلاب از تلویزیون پخش می شد ، نظیر “میراث آینده” ، “عروج انسان” و “ارتباطات” و همچنین شرکت در ” نخستین گردهمایی باستان شناسی ایران ” شوش – فروردین ۱۳۷۳ و حضور در سه ” کنگره معماری و شهرسازی ایران ”
در اسفند ۱۳۷۴ ، فروردین ۱۳۷۸ و فروردین ۱۳۸۵ در بم و دو کنگره ایران شناسی در تهران در خرداد ۱۳۸۱ و آذر و دی ۱۳۸۳ و چندین گردهمایی و همایش دیگر، همگی در آموزش غیر مستقیم من و حرفه مستند سازی ام ، تاثیری سازنده داشتند.
در فاصله زمستان ۵۶ تا زمستان ۵۸ چهارده فیلم مستند از “کارگاه های صنایع دستی” به صورت ۱۶ میلی متری رنگی با مدت زمان ۲۵۰ دقیقه ، تهیه و کار کردم . در این مجموعه ، مراحل تولید آثار صنایع دستی و تاریخچه ساخت آن ها به همراه نمونه های مهم ، به تصویر درمی آمد و چهره و هنر استاد کاران بزرگی که اکثر آن ها امروزه در میان ما نیستند ، از طریق تصویر به ثبت می رسید.
تابستان سال ۵۸ ، که روی “کارگاه های صنایع دستی” کار می کردم از طریق یکی از تدوینگران تلویزیون با کلاس های تحلیل فیلم استاد شمیم بهار (کارشناس و منتقد سینما ) آشنا شدم . این کلاس ها، در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران برگزار می شد. از همان نخستین جلسات به دلیل نحوه بیان و تسلط و آگاهی فراوان استاد بهار و فیلم های شاخصی که به نمایش در می آمد جذب کلاس ها شدم و تا تابستان سال ۶۳ که این کلاس ها ادامه داشت به طور منظم در آن شرکت کردم . بهار فیلم ها را که به زبان اصلی بودند هم زمان ترجمه می کردند و قبل و بعد از نمایش فیلم آن را مورد نقد و بررسی قرار می دادند. این کلاس ها مورد استقبال بسیاری از دوستداران سینما بود و برای من آموزنده ترین و پربار ترین سال های زندگیم را شکل داد.
اواخر سال ۵۸ طرح مجموعه مستند “مروری بر تاریخچه مختصر خط در ایران” را به گروه ادب و هنر شبکه اول تلویزیون پیشنهاد دادم و تمام سال ۵۹ روی این مجموعه کار کردم . حاصل ، مجموعه ای شد در ۶ قسمت با مدت زمان ۲۶۰ دقیقه به صورت ۱۶ میلیمتری رنگی . در این مجموعه، سیر تحولات خط و خوشنویسی در ایران، بر اساس دوران شناسی تاریخی مورد بررسی قرار می گرفت و در نخستین قسمت آن دکتر مهرداد بهار ( اسطوره شناس بزرگ و فرزند ملک الشعرای بهار) به عنوان کارشناس و راوی حضور داشتند و آیدین آغداشلو، کارشناس دیگر بخش ها و نویسنده سه قسمت از فیلم های این مجموعه بودند .
در این مجموعه، گروهی از برجسته ترین خوشنویسان معاصر ایران نظیر: کاوه ، حسن و حسین میرخانی ، بوذری، زنجانی، امیرخانی ، فرادی، احصایی ، ما‌فی ، پیلارام و بسیاری دیگر از نخبگان این رشته حضور داشتند .
مجموعه “مروری بر تاریخچه مختصر خط در ایران” مهرماه سال ۶۰ از شبکه اول به نمایش در آمد و دیپلم افتخار نخستین جشنواره سراسری سیما – زیباکنار ۱۳۷۴ را به خود اختصاص داد . اواخر سال ۵۹ مطلع شدم که بهرام بیضایی قصد ساختن فیلم سینمایی مرگ یزگرد را دارند. پس از آشنایی با ایشان، به پیشنهاد وی ، سفری به نواحی غربی و مرکزی ایران کردم تا مکان اصلی فیلم را که یک آسیاب قدیمی بود پیدا کنم . سر انجام با راهنمایی ایشان آسیاب مورد نظر را در آران کاشان یافتم و در ادامه به عنوان مدیر تدارکات و صحنه، تا انتهای مراحل تولید فیلم ، با مرگ یزدگرد همکاری کردم .
تابستان سال ۶۰ طرح مقدماتی مجموعه مستند “بسوی سیمرغ” را که توسط آیدین آغداشلو نوشته شده بود به تلویزیون ارائه دادم که تصویب شد . فیلم برداری این مجموعه بیش از یک سال به طول انجامید و طی آن نمونه های بسیاری از آثار نگارگران ایرانی از موزه ها ، کتابخانه ها و مجموعه های شخصی گرد آوری شد و سفرهای متعددی به نقاط مختلف ایران صورت گرفت .
در این مجموعه مکاتب گوناگون نقاشی قدیم ایرانی بر اساس دوران شناسی تاریخی مورد بررسی قرار گرفت. آیدین آغداشلو به عنوان کارشناس تاریخ هنر حضوری موثر وسازنده داشتند و پس از مونتاژ نهایی و آماده شدن فیلم ها، نویسندگی و گویندگی گفتار متن را بر عهده گرفتند . موسیقی متن مجموعه ، توسط فریدون شهبازیان ساخته شد . این مجموعه مستند، با عنوان “بسوی سیمرغ، جستجویی در نقاشی قدیم ایرانی” در ۱۲ قسمت ، از آبان ماه ۶۲ به نمایش در آمد و مورد استقبال فراوان علاقه مندان به هنرهای تجسمی قرار گرفت. امروزه، پس از گذشت بیست و پنج سال همچنان نسخه هایی از این مجموعه در میان علاقه مندان دست به دست می گردد . این مجموعه طی سال های گذشته چند جایزه داخلی و بین المللی را به خود اختصاص داده است که عبارت اند از:
– جایزه اول فستیوال ABU توکیو – ۱۹۸۴
– جایزه سوم فستیوال بلگراد – ۱۹۸۸
– دیپلم افتخار نخستین جشنواره سراسری سیما – زیبا کنار ۱۳۷۴
– تندیس نخل طلا و دیپلم افتخار نخستین جشنواره آثار برگزیده سینمای مستند ایران – بم ۱۳۸۱
–
تابستان سال ۱۳۶۲، تولید مجموعه مستند “معماری ایرانی” را برای شبکه اول آغاز کردم . پژوهش و فیلم برداری این مجموعه به طور هم زمان انجام می شد . پژوهشگر اصلی خودم بودم و با همکاری چند جوان مستعد ، که مهرداد میر کیانی (گریمور) یکی از آن ها بود، حجم قابل توجهی از اسناد و مدارک معماری و شهرسازی را در محل دفتر مجموعه، که در استدیو گلستان قرار داشت گرد آوری کردیم . در این مجموعه مستند ۳۳ قسمتی ، تعداد ۱۰فیلم به دوران شناسی تاریخی ، ۵ فیلم به تک بناها ، ۱۴ فیلم به موضوع شناسی تاریخی و ۴ فیلم به فن شناسی آثار معماری ایرانی اختصاص داشت. ویژگی مجموعه در این بود که هر فیلم با ارائه نمونه های متعدد و مهم، روحیه و شرایط اجتماعی حاکم بر دوره های مختلف تاریخی را به تصویر می کشید . این مجموعه با مدت زمان تولید شده ۱۳۷۱ دقیقه ، پس از حدود هشت سال کار و سفرهای متعدد به نقاط مختلف ایران ، اواخر تابستان ۱۳۷۰ آماده شد و از نیمه مهرماه همان سال از شبکه اول تلویزیون به نمایش در آمد و پخش آن تا خرداد ۷۱ ادامه یافت. راوی گفتار متن این مجموعه اسماعیل میرفخرایی و سازنده موسیقی متن وانکو نایدانف بودند . در بخش تحقیق و پژوهش این مجموعه، بزرگانی چون دکتر محمد کریم پیرنیا، مهندس باقر آیت الله زاده شیرازی، مهندس محمد مهریار، مهندس اسکندر مختاری و بسیاری از کارشناساسن و متخصصان میراث فرهنگی همکاری داشتند و کتاب بررسی هنر ایران اثر آرتور اپهام پوپ از منابع پایه و اساسی مطالعه برای این مجموعه بود.
پس از پخش مجموعه مستند “معماری ایرانی” به دلیل استقبال گسترده مخاطبان، چند قسمت اولیه آن مجددا پخش شد و در میزگرد تلویزیونی با حضور اساتید فن، تاثیرات این مجموعه مستند بر مخاطبان و ویژگی های معماری ایرانی مورد بررسی قرار گرفت .
مجموعه مستند “معماری ایرانی” در جشواره های زیر حضور داشته است:
– شرکت در جشنواره ABU – توکیو ۱۹۹۲
– لوح سپاس نخستین جشنواره میراث فرهنگی – تهران ۱۳۷۳
– دیپلم افتخار نخستین جشنواره سراسری سیما – زیبا کنار ۱۳۷۴
– لوح تقدیر نخستین جشنواره فیلم های مستند باستان شناسی – تهران ۱۳۸۵
–
پس از “معماری ایرانی” ، خرداد ماه ۱۳۷۰ طرح مجموعه مستند “میراث مشترک” را به دفتر مدیریت شبکه اول پیشنهاد دادم. حدود دوسال روی طرح این مجموعه که به تاثیرات متقابل فرهنگی میان ایران و کشورهای هم جوار می پرداخت و سفرهای متعددی به خارج از ایران برای آن پیش بینی شده بود ، پژوهش و کار کرده بودم . با این طرح موافقت نشد. وقتی دیدم امکان ادامه کار نیست به پیشنهاد و معرفی اسماعیل میرفخرایی به دفتر بهسازی و نوسازی وزارت مسکن و شهرسازی رفتم و مجموعه مستند “بافت قدیمی شهرهای ایران” را آغاز کردم .
چند سال بعد ، یعنی سال ۷۴ ، دیدم از تلویزیون مجموعه ای پخش شد با نام “میراث مشترک” با همان ریز مکان ها و موضوع هایی که پژوهش کرده بودم بدون آن که اطلاعی به من داده شود و یا نامی از من برده شده باشد .
از سال ۱۳۷۱ تا کنون ، برای دفتر بهسازی و نوسازی شهری وزارت مسکن و شهرسازی تعداد ۲۸ فیلم مستند با مدت زمان ۱۱۴۲ دقیقه از “بافت قدیم شهرهای ایران” تهیه کرده ام که پژوهشگر، تدوینگر، تهیه کننده و کارگردان آن خودم بودم . این مجموعه مستند ، با حمایت های فراوان مهندس حمیدرضا سپهری و با همکاری گروهی از کارشناسان برجسته شهرسازی ، شکل گرفت. نکته قابل اشاره در این مجموعه ، فیلم های مستند “تهران” است که در پنج قسمت در فاصله سالهای ۷۳ تا ۷۴ تهیه شد . در این فیلم ها ، نویسنده گفتار متن آیدین آغداشلو ، گوینده ژاله کاظمی و موسیقی متن ساخته ی شاهین فرهت بود .
از این مجموعه تا کنون شهرهای نائین،شوشتر، گرگان، بوشهر، تهران، اصفهان، تبریز، شیراز، یزد، ساری و چندین موضوع مرتبط با بافت قدیم شهرهای ایران تهیه شده است و در آنها روند تحولات فضاهای شهری و اقداماتی که جهت نوسازی و بهسازی بافتهای قدیمی و فرسوده صورت گرفته، به تصویر در آمده است.
شهریور ماه ۸۶ در یازدهمین جشن بزرگ سینمای ایران ، در بخش مستند ، داور فیلم های بخش مسابقه بودم و در آذر ماه ۱۳۸۶ ، در “نخستین گردهمایی گنجینه های از یاد رفته هنر ایران” ، به خاطر تهیه مجموعه مستند “کارگاههای صنایع دستی” و تلاش بی وقفه در جهت ثبت هنرهای سنتی و بومی ، از طرف فرهنگستان هنر ایران ، کارهایم مورد تقدیر قرار گرفت.
در طول سال های فعالیت مستند سازی ام ، که بیش از ۳۰ سال را در بر می گیرد ، به سبب علاقه ای که به مقوله تاریخ و هنرهای تجسمی داشتم ، تعداد ۹۴ فیلم مستند ایران شناسی ، در قالب ۵ مجموعه مستند ، تهیه و تولید کردم. علاوه بر آن ، در فاصله سال های ۱۳۵۹ تا ۱۳۸۶ ، تعداد ۴۴ عنوان پژوهش تصویری ، برای تولید فیلم های مستند ایران شناسی آماده کار کرده ام که اخیرا ۲۸ قسمت آن را ، با عنوان “رابطه های پنهان” به گروه فرهنگ و معارف شبکه اول تلویزیون ، پیشنهاد داده ام. این طرح ، جستجویی است در تاریخ هنر ، فرهنگ و تمدن ایرانی که طی آن حرکت پنهان و مداوم ارزش ها و مفاهیم فرهنگی این سرزمین ، از گذشته های دور تا به امروز ، مورد بررسی قرارمی گیرد و به تصویر در می آید.
فیلم شناسی:
* مجموعه مستند کارگاه های صنایع دستی – ۱۴ فیلم (۲۵۰ دقیقه) – ۱۳۵۸-۱۳۵۶
کارگاه معرق سازی ( ۱۱ دقیقه ) – کارگاه خاتم سازی ( ۱۷ دقیقه ) – کارگاه منبت کاری ( ۱۲ دقیقه ) – کارگاه قلمه زنی و نقره سازی ( ۲۰ دقیقه ) – کارگاه سفال و سرامیک سازی
( ۱۹ دقیقه ) – کارگاه زری بافی و مخمل بافی ( ۲۳ دقیقه ) – گلیم و گلیم دیواری ( ۱۲ دقیقه ) – کارگاه ساز سازی ( ۲۳ دقیقه ) – نقاشی روی چرم ( ۲۰ دقیقه ) – کارگاه مینا سازی ( ۱۴ دقیقه ) – کارگاه مینیاتور سازی ( ۱۲ دقیقه ) – کارگاه صنایع دستی ( ۱۸ دقیقه ) – موزه هنرهای ملی ( ۲۰ دقیقه ) – کارگاه صحافی سنتی ( ۲۷ دقیقه )
* مجموعه مستند مروری بر تاریخچه مختصر خط در ایران – ۶ فیلم (۲۶۰ دقیقه ) – ۱۳۶۰- ۱۳۵۹
خطوط باستانی ( ۴۰ دقیقه ) – از کوفی تا نستعلیق ( ۴۳ دقیقه ) – نستعلیق از آغاز تا دوره معاصر ( ۴۹ دقیقه ) – خوشنویسان معاصر ایران ( ۳۵ دقیقه ) – آثار نقاشی خط ( ۴۴ دقیقه ) – حروف چاپی ( ۴۸ دقیقه )
* مجموعه مستند به سوی سیمرغ با موضوع هنر نقاشی در تاریخ ایران- ۱۲ فیلم (۴۴۶ دقیقه ) ۱۳۶۲- ۱۳۶۰:
سپیده دم – نقاشی از آغاز تا پایان دوره ساسانی – ( ۴۴ دقیقه ) ، ریشه ها – نقاشی قرون اولیه اسلامی – ( ۲۶ دقیقه ) ، نقش ها و کتاب ها – مکتب جهانی اسلام و مکتب سلجوقی – ( ۲۶ دقیقه ) ، پرواز – مکتب مغول – ( ۳۴ دقیقه ) ، اوج – مکتب هرات ( تیموری ) – ( ۳۵ دقیقه ) ، اعتبار و گسترش – مکتب تبریز – ( ۴۱ دقیقه ) ، طرح ها و دیوارها – مکاتب قزوین و اصفهان – ( ۳۶ دقیقه ) ، آغاز بیگانگی – ارتباط با غرب – ( ۲۴ دقیقه ) ، از فراز تا فرود – مکاتب زند و قاجار – ( ۲۵ دقیقه ) ، پراکندگی – مکتب قاجار دوره اول – ( ۲۲ دقیقه ) ، یاد عطر – مکتب قاجار دوره میانی – ( ۳۵ دقیقه ) ،
آخر قصه – مکتب قاجار دوره نهایی – ( ۴۲ دقیقه )
* مجموعه مستند معماری ایرانی – ۳۳ فیلم (۱۳۷۱ دقیقه ) – ۱۳۷۱-۱۳۶۲ :
پیدایش ( ۴۰ دقیقه ) – دوران ماد و هخامنشی ( ۵۰ دقیقه ) – دوران سلوکی و اشکانی ( ۳۸ دقیقه ) – دوران ساسانی ( ۴۰ دقیقه ) – معماری قرون اول تا چهارم هجری قمری ( ۲۸ دقیقه ) – معماری قرون چهارم تا هفتم هجری قمری ( ۲۷ دقیقه ) – معماری قرون هفتم و هشتم هجری قمری ( ۴۴ دقیقه ) – معماری قرون هشت و نه هجری قمری ( ۴۵ دقیقه ) – معماری قرون ده و یازده هجری قمری ( ۵۶ دقیقه ) – معماری قرون دوازده و سیزده هجری قمری ( ۴۹ دقیقه ) – مسجد جامع اصفهان ( ۴۸ دقیقه ) – مسجد جامع اردستان ( ۲۰ دقیقه ) – میدان نقش جهان ( ۵۲ دقیقه ) – کاخ چهل ستون ( ۱۴ دقیقه ) – کاخ هشت بهشت ( ۱۷ دقیقه ) – اعیانی های دوران قاجار ( ۲۹ دقیقه ) – مزارها ( ۴۵ دقیقه ) – برج مقبره ها ( ۲۱ دقیقه ) – مناره ها ( ۴۲ دقیقه ) – کلیساها ( ۲۵ دقیقه ) – پل ها ( ۴۵ دقیقه ) – بناهای آبی ( بندها ، آسیاب ها ، آب انبارها ، یخدان ها ) ( ۴۰ دقیقه ) – حلقه شوشتر ( بندها و آسیاب های شوشتر ( ۳۵ دقیقه ) – کاروانسراها ( ۴۸ دقیقه ) – قلعه های کوهستانی ( ۴۱ دقیقه ) – قلعه ها و ارگ ها ( ۴۷ دقیقه ) – چهار اقلیم ( بناهای شهری ) ( ۴۹ دقیقه ) – قاعده و استثنا ( بناهای روستایی ) ( ۴۷ دقیقه ) – در تکاپوی زندگی ( چادرهای ایلات و عشایر ) ( ۴۲ دقیقه ) – مرمت آثار باستانی ( ۴۰ دقیقه ) – احیای سنت ها ( ۲۲ دقیقه ) – در محضر استاد ( گفت و گو با استاد محمد کریم پیرنیا ) ( ۲۷ دقیقه ) – مقدمه ( ۹۷ دقیقه )
* مجموعه مستند بافت قدیم شهرهای ایران – ۲۸ فیلم ( ۱۱۴۲ دقیقه) – ۱۳۸۶-۱۳۷۱ به سفارش وزارت مسکن و شهرسازی- شرکت عمران و بهسازی شهری ایران :
– نائین ( ۵۰ دقیقه ) – شوشتر ( ۴۷ دقیقه ) – گرگان ( ۴۸ دقیقه ) – بوشهر ( ۴۹ دقیقه ) – تهران ، دوران معاصر ( ۴۹ دقیقه ) – تهران ، دوران نوگرایی ( ۵۲ دقیقه ) – تهران ، دوران دگرگونی ( ۴۷ دقیقه ) – تهران ، دوران انتقال (۴۷ دقیقه ) – تهران ، در آغاز ( ۴۶ دقیقه ) – اصفهان ، نصف جهان ، جادوی خیال ( ۴۳ دقیقه ) – اصفهان ، نصف جهان ، حریم ها ( ۴۷ دقیقه ) – – تبریز ( ۵۴ دقیقه ) –
شیراز ( ۵۲ دقیقه ) – مشهد اردهال ( ۳۴ دقیقه ) – – فضای میدان درپایتخت های ایران ، دوران اسلامی ( ۵۳ دقیقه ) – نشانه های زندگی کشاورزی در بافت قدیم ساری ( ۵۰ دقیقه ) – یزد پاییز ۸۱ ( ۵۴ دقیقه ) – بازسازی و بهسازی بافت های قدیمی و فرسوده ، حاشیه نشینی ( ۲۴ دقیقه ) – بازار ( ۲۲دقیقه ) – مروری بر بافت قدیم شهرهای ایران ( ۴۴ دقیقه ) – چهار اقلیم ( ۲۴ دقیقه ) – بم ( ۱۱دقیقه ) – – بم زیبا برایم بگو ( ۳۱ دقیقه ) – معماری مساجد ایران ( ۲۸ دقیقه ) – روز دهم ( ۲۴ دقیقه ) – – جاودانه های معماری وشهرسازی ایران ۱ ( ۲۰ دقیقه ) – جاودانه های معماری وشهرسازی ایران ۲ ( ۳۱ دقیقه ) – محورهای پیاده – از گذشته های دور ( ۲۸ دقیقه ) – محورهای پیاده – نوسازی ها و بهسازی ها – ( ۳۳ دقیقه )
* پژوهشگر ۴۴ عنوان پژوهش تصویری فیلم های مستند ایران شناسی ۱۳۸۶ – ۱۳۵۹ :
کتاب ها (۱۳۵۹) – نجوم و تنجیم (۱۳۵۹) – هنر معاصر ایران (۱۳۶۲) – هنر ایرانی (۱۳۷۰) – میراث مشترک (۱۳۷۰) – حماسه های ایرانی (۱۳۷۱) – آثار ایرانی (۱۳۷۱) – باغ های ایرانی (۱۳۷۲) ـ فرهنگ ها و تمدن های کنار آب (۱۳۷۲) – خاندان ابوطاهر (۱۳۷۴) – نماد ها و نشانه ها (۱۳۷۶) – اعداد (۱۳۷۶) – تصاویر زمینی ماه (۱۳۷۶) – حریم ها (۱۳۷۷) – ارتباطات (۱۳۷۷) – سبک شناسی فرهنگ و تمدن ایرانی (۱۳۷۷) – مثلث فرهنگی (سنندج ، کرما‌نشاه ، همدان) (۱۳۷۷) – هزاره ها (۱۳۷۸) – انعکاس ها (۱۳۷۸) – مهتابی ها (۱۳۷۸) – طرح هشت گوشه (۱۳۷۸) – گفتگوی تمدن ها (۱۳۷۸) – پیوندها و رابطه های پنهان (۱۳۷۹) – رابطه مسجد جامع اصفهان و میدان نقش جهان (۱۳۷۹) – شبکه های آبی (۱۳۷۹) – صورت فلکی شهرها (۱۳۸۰) – شمال مغناطیسی ، جغرافیایی (۱۳۸۰) – دیوا‌ن خا‌نه شیراز (۱۳۸۰) – سازه نوین (۱۳۸۱) – دایره های ایلخانی (۱۳۸۲) – قزوین (۱۳۸۳) – کاشان (۱۳۸۳) – شرق شناسان (۱۳۸۳) – گنج های ناپیدا (۱۳۸۳) – هنرهای تجسمی ایران (۱۳۸۳) – دریاچه ارومیه (۱۳۸۴) – نقش عجب (۱۳۸۵) – تهران از بالا (۱۳۸۵) – توپخا‌‌نه ها (۱۳۸۵) – نور و رنگ در معماری ایرانی (۱۳۸۵) – عکاسی و سینمای مستند ایران (۱۳۸۵) – اکسپرسیونیسم در تاریخ ایران (۱۳۸۵) – هشتی ها و ورودی ها (۱۳۸۶) – هندسه گردون ، هندسه شکسته (۱۳۸۶)
Email : soheili.mh@gmail.com
محسن سوهانی
sohanicinema@yahoo.com
وبلاگ
http://mohsensohani.blogfa.com
