خدمت در کلیسای شرق آشوری بر اساس تمایل فرد و از طریق آموزش مستمر امکان پذیر می شود.گزینش خادمان کلیسا ، از درجات پایین به بالا بر اساس یافته ها و مصاحبه های تحقیق به شکل ذیل واقع می شود. در گزینش یک شماس و کلاً رتبه شماسان، علاقهمندی فرد به خدمت کفایت میکند. هر چند آموزش های ویژهای نیز تحت نظر کشیشها میبینند اما برای کشیش شدن، دقت نظر بیشتری اعمال میشود. اغلب این افراد زیر نظر اسقفها تعلیم دیدهاند. امروزه هند، عراق،آمریکا و سوریه مراکز عمده تعلیمات دینی برای آشوری های مرتبط با کلیسای شرق، محسوب میشوند (الف ، ۲).
جز این یک کشیش باید نشانههای خدمت گذاری را داشته باشد. او باید فردی از خود گذشته و در کمک به هم نوعان خود بی دریغ باشد. از دیگر صفتهای او شهرت به خیر خواهی و عدم پول پرستی و دنیا دوستی است. وقتی فردی به این درجه رسید میتوان او را به عنوان کشیش معرفی کرد (الف ،۳).علاوه بر این مترا پولید موظف است در مورد صحت این مطالب تحقیق لازم را از مردم به عمل آورد (الف ،۲).
نوشتههای مرتبط
اسقفها نیز با توجه به نیاز منطقه و درجه روحانی که دارند به این رتبه نائل می شوند. در کلیسای شرق آشوری و همچنین کلدانی، تا مرحله پیش از اسقفی فرد حق ازدواج و تشکیل خانواده را دارد. اما در مرحله اسقفی فقط افراد مجرد به این رتبه نائل می گردند(الف،۲ و ۳ و۴) .
این مسأله در کلیسای ارتدکس نیز رایج است (زیبایی نژاد، ۸۹ : ۱۳۷۵). اما گزینش پاتریارک با دقت بیشتری انجام میگیرد. سابقاً پاتریارکی، رتبهای بود که به طور موروثی از عمو به برادر زاده میرسید(پرلی، ۸۷ :۱۳۵۰). اما امروزه در اثر فوت یا عزل پاتریادک شورای اساقفه یا سون هادوس تشکیل شده و طی آن از بین اسقفان حاضر یک نفر با رأی اکثریت انتخاب می شود. پاتریارک علی رغم تمام اختیاراتی که دارد در مواقع حساس و تصمیم گیریهای مهم با این شورا مشورت میکند (الف،۲).
در حال حاضر کلیسای شرق آشوری ایران( در زمان اجرای تحقیق ۱۳۸۳/)۱۳۸۲، اسقف ندارد و فقط کشیش ها بر برگزاری امور دینی نظارت می کنند. علت این امر، انتخاب شدن اسقف ایران به مقام پاتریارکی است. ایشان هم اکنون در امریکا سکونت دارند[۱] و برای برخی از مراسم دینی ویژه که حضور یک اسقف در آن الزامی است به کشور سفر میکند. همچنین رهبری مستقیم کلیسای شرق آشوری ایران را به طور مستقیم بر عهده دارند(الف،۲ و۴) نام ایشان مارخای چهارم است. توضیح این که پیشوند “ مار” اصطلاحی است که آشوریها برای مقدسین و شخصیت های مذهبی از جمله حضرت مسیح (ع) و مریم (س) به کار میبرند.
لباس خادمان کلیسا
لباس خادمان کلیسایی با توجه به رتبه آن ها در سلسله مراتب و همچنین نوع مراسمی که برگزار می کنند متفاوت است. کشیشها اغلب از لباس فرم مشکی استفاده میکنند. این عبا که بدون برش است، تا انگشتان پاهای آن ها را میپوشاند. در قسمت یقه لباس کشیشان، یک پارچه سفید به اندازه ۱۰*۱۰ سانتیمتر وجود دارد. اما در مراسم مختلف بر روی این عبا، از شنلهای سفید رنگ استفاده میشود. مثلاً در مراسم عشای ربانی، کشیش شنل سفیدی میپوشد که در ناحیه گردن به وسیله دگمه بسته شده است. و شماسها نیز ردای سفیدی بر تن میکنند اما در مراسم جمعه عزا لباس همه افراد سیاه است(م . ش).
اسقفها نیز از عبا و قبای مشکی استفاده میکنند. کشیشها در مراسم عروسی، فوت و تدفین یا در برگزاری دعاهای روزانه، فقط لباده بر تن میکنند(الف، ۲)اما نکته مهم در ارتباط با سلسله مراتب کلیسایی، کمر بندهای افراد است. کمر بند شماس: سفید رنگ، کشیش مشکی، اسقف سرخ و پاتریارک از کمر بند بنفش استفاده میکند. این کمر بندها همیشه ثابت هستند و فقط در مراسم دستگذاری فرد به او اعطا می شود(الف، ۴).
از لحاظ تزئینات مثل گردنبند، انگشتر و۰۰۰ نیز این سلسله مراتب اثر گذار است. کشیشها و شماسان حق استفاده از هیچ نوع انگشتر یا گردنبندی را ندارند. گردنبند که تقریباً همیشه صلیب است، فقط خاص اسقفان است و انگشتر ویژه پاتریارک. این انگشتر نماد و نشانه سلطنت حضرت سلیمان محسوب میشود. به همین دلیل یک کشیش حق استفاده از آن را ندارد. جز این انگشتر، نشانه پیوند کلیسا و پاتریارک محسوب است و به محض انتخاب پاتریارک جدید، این حلقه دست او را مزین میکند (الف، ۲ و ۴).
ایشان در ۲۶ مارچ ۲۰۱۵ در آمریکا فوت کرد. در حال حاضر مارلوئیس رافائل ساکو رهبری جهانی کلیسای آشوری و کلدانی را بر عهده دارد.[۱]