انسان شناسی و فزهنگ
انسان شناسی، علمی ترین رشته علوم انسانی و انسانی ترین رشته در علوم است.

کتاب جامعه شناسی جهانی شدن، نوشته ساسن، ساسکیا

ساسکیا ساسن، جامعه شناس و اقتصاد دان هلندی- آمریکایی است که به علت علاقه اش به مطالعات جهانی شدن، در حوزه جهانی شدن(شامل ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی)، مهاجرت و شهرهای جهانی( شامل شهرها و تروریسم) و شبکه های جدید فن آوری و تغیرات دولت های لیبرال در نتیجه ی شرایط فراملی فعلی مطالعات گسترده ای انحام داده است.

او در تحقیقاتش ۲۰ ساله اش سعی می کند از طریق راه های غیر منتظره و دور از انتظار به عمق حقایق و تصورات قالب موجود پی ببرد. حاصل یکی از جدیدترین مطالعات وی، کتاب جامعه شناسی جهانی شدن است که در آن فرایند جهانی شدن را مورد بررسی قرار می دهد. این تنها کتابی از ساسن است که به فارسی ترجمه شده است.

مترجم، این کتاب را مجموعه خلاصه شده بررسی ها و مطالعات ساسکیا ساسن جامعه شناس و نظریه پرداز معاصر در زمینه های جهانی شدن و تحرک نیروی کار و سرمایه معرفی کرده است و در این باره می نویسد: « ساسن در این کتاب جهانی شدن را همانند موجود زنده ای می انگارد که هر روز به چابکی و نیرویش افزوده می شود. او معتقد است برای درک این تغییرات می باید تمام جوانب آن بررسی گردد و نمودهای گوناگون حضورش شناخته شود…ساسن می کوشد این نمودها را از منظرهای مختلفی مورد واکاوی قرار دهد به عنوان یک محقق از پیش داوری بپرهیزد و ابعاد مختلف موضوع را با بی طرفی بیان نماید…/ص۸»

در این کتاب ساسن، دو مجموعه فرآیندی که جهانی شدن را به وجود آورده است را از هم متمایز می کند. از یک طرف مجموعه ای از نهادها و سازمان های جهانی مانند سازمان تجارت جهانی، بازارهای مالی جهانی، دادگاههای جنایات جنگی و جهان وطن گرایی جدید جهانی است که ساختار کلی جهانی شدن را شکل می دهند. از طرف دیگر، مجموعه ای دیگر از فرآیندها یی وجود دارند که در سطح ملی و محلی رخ می دهد و اغلب توسط دانشمندان علوم اجتماعی نادیده گرفته می شود. این فرایند ها شامل مسائلی از قبیل سیاست های پولی و مالی دولت ها، شبکه فعالان مبارز در سطح محلی که دارای دستور کار ضمنی و یا صریح جهانی هستند و سیاست های محلی و جهانی که بدون اینکه بدانند، بخشی از شبکه های جهانی هستند که شامل همان تلاش های محلی مشابه هستند.

ساسن در این باره اصطلاح جهانی شدن اینگونه می نویسد: « از دید من این اصطلاح دو مجموعه متمایز پویایی ها را در بر می گیرد؛ یکی از آنها به تشکیل نهادها و فرآیندهایی مربوط است که آشکارا جهانی هستند مانند سازمان جهانی تجارت، بازارهای مالی جهانی، گرایش های جهان وطنی نوین و دادگاه های جنایات جنگی.کنش ها و گونه های سازمانی که این پویایی ها از طریق آنها عمل می کند ماهیتی را می سازند که معمولا جهانی شدن پنداشته می شود/ص۱۳».

ساسن در این کتاب بر اهمیت جایگاه، مقیاس و معنی واژه ملی برای مطالعه جهانی شدن متمرکز شده است. او بر این نکته تاکید دارد که امر جهانی و امر محلی بر یکدیگر اثر متقابل دارند و جامعه شناسی جهانی شدن خوانندگان را با اشکال و شرایط جدید مانند جهان شهرها، جوامع فراملیتی و زنجیره کالاها که به طور فزاینده ای متداول می شوند آشنا میکند. او اینگونه توضیح می دهد که «پدیده های جهانی معمولا به صورت مفاهیمی تعریف می شوند که از مکان فراترند یا آن را خنثی می کنند و همانگونه که از نامشان پیداست در مقیاسی جهانی قرار دارند./ص۱۷»

ساسن پس از توضیح این مفاهیم، در فصل بعد با عنوان ” دولت در مواجهه با اقتصاد جهانی و شبکه های دیجیتالی” در سرفصل هایی جداگانه به بررسی و تحلیل «شیوه مطالعه دولت در یک بافتار جهانی»، «ریشه های نهادی و محلی جهانی شدن»، «شبکه های جهانی و عملکردهای فرماندهی مرکزی»، «ظرفیت های نظارتی دولت» و.. می پردازد.

وی در قصل های بعدی کتاب موقعیت و شیوه های اجتماعی در شهرهای جهانی بر اثر جهانی شدن را مورد بررسی قرار می دهد و سپس رایند ساخت بین المللی مهاجرت و اثرات ناشی از طبقه بندی های جهانی را مورد مطالغه قرار می دهد. همچنین در قصلی از کتاب با نگاهی تحلیلی به نقش دولت ها به عنوان بازیگران محلی در سیاست های جهانی می پردازد و در نهایت در فصل آخر درباره اثرات ناشی از تشکیلات جهانی و برنامه های پژوهشی متناسب با آن توضیح می دهد.

 

در مجموع، رویکرد بسط داده شده ساسن نسبت به جهانی شدن، ابزارهای جدید تفسیری و تحلیلی برای درک ایده های پیچیده ی وابستگی های متقابل جهانی و نهادهایی که آشکارا جهانی هستند به ما معرفی می کند.

 

فهرست:

دیباچه

مقدمه

بخش اول: عناصر جامعه شناسی جهانی شدن

بخش دوم: دولت در مواجهه با اقتصاد جهانی و شبکه های دیجیتالی

بخش سوم: شهر جهانی: بازیابی موقعیت و شیوه های اجتماعی

بخش چهارم: ساخت بین المللی مهاجرت

بخش پنجم: اثرات ناشی از طبقه بندی های جهانی

بخش ششم: بازیگران محلی در سیایت جهانی

بخش هفتم: اثرات ناشی از تشکیلات جهانی و برنامه های پژوهشی

ملاحظات

منابع

نمایه

 

 

ساسن، ساسکیا؛ جامعه شناسی جهانی شدن، ترجمه مسعود کرباسیان، تهران: چشمه، ۱۳۸۹

Sassen, Saskia; A Sociology of Globalization (Contemporary Society Series, W.W. Norton, 2006 .)