برگردان قدرت ستار نژاد
برگزارکنندگان فوتبال یورو ۲۰۱۶ که روز جمعه ۱۰ ژوئن آغاز شد به خوبی از خطرات آگاهی دارند: تهدید حتی می‌تواند مانند حشره‌ای غیر قابل مهار از آسمان فرود آید. صدای «پرواز زنبور»، میان‌پرده‌ای از یک ارکستر سردرد آور «ریمسکی کورساکوف» در گوش تداعی می‌شود. وزوز کردن، وزوز، انگلیسی‌ها هم فعل to drone[وزوز کردن] را برای این صدا به‌کارمی‌برند.
اسباب‌بازی بی‌خطر یا مزاحم خطرناک؟ در ارتفاع پایین پرواز میکند، شیء فلزی و بسیار آسیب‌پذیر، هواپیمای بدون سرنشین که قابل شناسایی با رادار‌های معمولی نیست. استفاده آسان از این ربات باعث شده تا همانند هدیه سال نو گوی سبقت را از دست قطار‌های الکتریکی و خودرو‌های کنترل از راه دور برباید.
این اشیاء پرنده از نوابغ انفورماتیک گرفته تا آماتورهای عکاسی هوایی را به خود جلب کرده است. ارتش به منظور هدایت شلیک توپخانه در میدان جنگ سال‌هاست از آنها استفاده میکند.
از گذشته تا امروز این ماشین جنگی متحول شده است. به عنوان مثال «ریپر» آمریکایی که قیمت آن به ده‌ها میلیون دلارمی‌رسید و این هواپیمای جاسوسی بیش از ۴ تن وزن داشت و پهنای بال آن ۲۰ متر بود که دو برابر هواپیمای شکاری «رافال» است.
در غرفه مراکز خرید بزرگ یا بر روی اینترنت با ۵۰ یورو و گاه کمتر، می‌توان یک پهباد خرید. در فرانسه بین ۲۰۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰۰ فروند پهباد وجود دارد و بیش از ۹۵% از آنها کمتر از ۲ کیلو وزن دارند.
هرچند کارشناسان پذیرفته‌اند که یک پهباد یک کیلویی قادر به حمل فقط یک نارنجک است ولی برخلاف پهبادهای کوچک، نگرانی بیشترمتوجه مدل‌های بزرگتر به وزن ۲۵ کیلوگرم است که در فرانسه قابل خرید هستند و توان حمل ۵ کیلو مواد منفجره را دارند.
علاوه بر موارد فوق، سایر انواع پهباد که تعدادشان بیش از پیش افزایش یافته، پهبادهای گمنام هستند که دست‌ساز هستند و با استفاده از قطعات بازیافته یا ساخت چین که در اینترنت به فروش می‌رسند و توسط افراد علاقمند به پهباد و یا خلافکاران ساخته می‌شوند. هیچ رد پایی از آنها در دست نیست.
برای جام ملت‌های اروپا سناریویی که موجب نگرانی مسؤولان شده، پخش مواد سمی توسط پهباد بر روی تماشاگران در جایگاه‌های ورزشگاه‌ها است. ۴ آوریل دقیقاً در ساعت ۹:۴۰ این نوع حمله شیمیایی در ورزشگاه «ژئوفروا گیشار» شهر سَنت اِتین که یکی از ده محل میزبان رقابت های فوتبال[ یورو ۲۰۱۶ ] است، شبیه سازی شد.
این مانور که یکی از مهمترین نمونه از مانورهای برگزار شده قبل از رویداد ورزشی است و بیش از ۷۰۰ نفر در آن به کار گرفته شدند و چگونگی استفاده بهتر از محل غربال و رفع آلودگی شیمیای [sas de décontamination] تمرین شد.
یکی از مسؤولان یادآوری کرد: «با وجود اینکه آب و آرد پاشیده می‌شود ولی وحشت ایجاد شده مرگبار خواهد بود. آنچه که در ورزشگاه «هِیسل» بروکسل روید داد را به یاد بیاورید که چگونه تماشاگران از روی هم بالا می‌رفتند».
اگرچه به نظر می‌رسد که سرویس‌های اطلاعاتی به سایر روش‌های اقدام (بمب گذاری در حمل و نقل عمومی، عملیات انحاری در محل تجمع طرفداران [fanzones]، تیراندازی به سمت طرفداران) اولویت میدهند ولی حملات با پهباد نیز – استراتژی مهلکی که چند مورد از جنایات داعش را در یاد زنده میکند که از گاز خردل در کردستان عراق استفاده کرد – جدی گفته شده است.
دفع حملات در زمان برگزاری آخرین رژه ۱۴ ژوئیه [روز ملی در فرانسه] یا سپتامبر ۲۰۱۵ در شهر بورژه[ در نزدیکی پاریس] برای کنفرانس آب و هوا پیچیده بود. از ما خواسته می‌شود حداقل اطلاعات را درباره فن‌آوری صنعتی جدید – یک نوع جعبه الکترونیک سیار در یک سایت دورافتاده در منطقه «وار» و در اواسط ماه مارس تست شد – که در ۱۰ ژوئن (در کنار تفنگ‌های مختل کننده امواج، ساخت کمیساریای انرژی اتمی [CEA] که سیگنال بین ماشین و اپراتور را قطع می‌کنند) به نمایش گذاشته خواهد شد، منتشرکنیم.
تا دو سال دیگر، این انبار تسلیحات با عقاب‌های شاهانه و بازهای بزرگ غنی‌تر خواهد شد. در فصل بهار نیروی هوایی ۶ تخم از پرورش‌دهنده‌ای اتریشی خریداری کرده است، که قبلاً پرندگان شکاری را برای پلیس هلند آموزش داده تا پهباد‌هایی که وارد حریم این کشور می‌شوند را به چنگ آورده و ساقط کند.
به منظور جلوگیری از صدمه دیدن پرندگان چنگال آنها توسط «کِولار[فیبر ضد گلوله]» محافظت می‌شود. جنگ به مدد فن‌آوری یا روش‌های باستانی خیلی فراتر از حفظ امنیت رویداد‌های مهم مردمی است و حفظ امنیت محل‌های پر خطر مثل پایانه‌های گاز متان تا محل اقامت رئیس دولت را نیز شامل می‌شود.
در همه جای دنیا رباتهای پرنده به کابوس خلبانان خطوط هوایی تبدیل شده‌اند. روزی نیست که حادثه‌ای در نزدیکی فرودگاه‌ها – در منطقه حفاظت شده – ثبت نشده باشد.
در دوم ماه مه، ترافیک هوایی بعد از اینکه دو نفر از خلبانان هنگام فرود متوجه پهباد شدند، به مدت ۲۰ دقیقه به فرودگاه «اورلی» تغییر مسیر داد.
چند هفته قبل «دفتر بررسی و تحلیل [BEA]» آنچه که ۱۹ فوریه در فرودگاه «رواسی» روی داد را مرحله «بحرانی» ارزیابی کرد: کمک خلبان ایرباس A320 ایرفرانس هنگام نزدیک شدن و در ارتفاع ۱۶۰۰متری پهبادی « حدود ساعت ۱۱» مشاهده میکند.هواپیما را از حالت اتوپایلوت درآورده و با مانوور مناسب مانع از وقوع حادثه می‌شود: خلبان هواپیما در گزارشش به BEA [دفتر پژوهش و تحلیل] گفت که از کابین شیء پرنده‌ای را «در ۵ متری پایین بال چپ هواپیما» دیده است. بررسی‌ها هنوز ادامه دارد.
در ایالات متحده در اوت ۲۰۱۵، دفتر ثبت آژانس حکومتی هوانوردی غیرنظامی اعلام کرد ۷۰۰ حادثه تا آن موقع از سال – سه برابر کل سال ۲۰۱۴- روی داده است که یک سوم از آنها «قریب تصادف» بودند.
کادریکوپترهای پلیس
به نظر متخصصین، تصادف با پهباد هنگام نشست و برخاست، اختلال مکانیکی ایجاد شده به اندازه برخورد یک غاز خواهد شد. یکی از مهندسین چنین توضیح داد که بر اساس آزمایش انجام شده بر روی مرغ‌های منجمد شده [برای اینکه پرندگان در این آزمایش قربانی نشوند بعد از آب شدن یخ مرغ‌های منجمد از آنها در این آزمایش استفاده شده است] بعد از مکیده شدن مرغ داخل موتور یا رآکتور «فقط تکه‌های گوشت به بیرون پرتاب می‌شود»، ولی باتری لیتیومی پهباد موجب آتش‌سوزی می‌شود.
بنای ستاد کل پلیس ملی [فرانسه]، مدرنیته را تداعی میکند. از دهانه شیشه‌ای پنجره می‌توان دیوارک‌های دژ «ایسی لِس مولینو» ساخته شده در قرن نوزده برای دفاع از پاریس را دید.
خودرو «ژوواکَتر» مدل ۱۹۵۷ که از ماشین‌های گشت قدیمی است در پاسیو جا گرفته است. سرهنگ ژروم بیزونَن با تعجب می‌گوید: «در آن دوره دستگاه بی‌سیم تمام عقب خودرو را اشغال کرده بود، باور نکردنیه، نه؟»
همکاران او لقب «موسیو پهباد پلیس» به او داده اند، این بهترین لقبی است که امروزمی‌توان پیشنهاد کرد.
همانند کارت‌های ورق بازی، عکس‌هایی از یک میکرو پهباد که اخیراً نیرو‌های ارتش به آن مجهز شده بر روی میز چای‌خوری پخش شده‌اند: یک کَدریکوپتر[پهباد با ۴ ملخ] با کمتر از ۲ کیلوگرم وزن، مجهز به دوربین ۳۶۰ درجه است که توسط شرکت فرانسوی «نووادِم» ساخته شده است.
افسر پلیس اعلام کرد که این ناوگان از چهار نوع تجهیزات بی‌خطر و یا سلاح‌های جنگی، که بعضی از آنها سبک مثل پرنده یا به بزرگی دو جنگنده «رافال» بهره می‌برد . پهبادها به همان اندازه منافع اقتصادی، هشیاری استراتژیک را نیز برمی‌نگیزند.
در چند روز گذشته از جام ملت‌های اروپا، خطر حمله تروریستی به کمک ماشین‌های پرنده به نام NX-110 با جدیت دنبال شده است. بر روی این پهبادها همانند ماشین گشت ژواکَتر در دهه ۵۰ جمله «پلیس ملی فرانسه» نوشته شده و به رنگ آبی رنگ‌آمیزی شده‌اند.
در مجموع بودجه‌ای ۲۰۰۰۰۰ یوروی «۷۵% آن توسط اتحادیه اروپا تأمین شده است» به این امر اختصاص داده شده است. پلیس فرانسه از نظر میزان و کیفیت تجهیزات دیده‌بانی [پهباد] در رتبه اول جهان قرار دارد و به کمک آنها اطلاعات را به موقع از مناطق حساس جمع‌آوری میکند.
دیده‌بانی یورو۲۰۱۶ اولین مأموریت آنها خواهد بود. پهبادها چنان سرهنگ بیزونَن را مجذوب خود کرده‌اند که او مقاله‌ها و پُست‌های بلاگ‌هایی را که مرتبط با آنها را می‌بلعد. برای دانشجوی سابق کالج «بین ارتشی»[interarmées] دفاع، هر شکی موجب « اختلال استراتژیک» خواهد شد.
این نظامی، تصاویر ۱۵ سپتابر ۲۰۱۳ را از کَمپین انتخاباتی آنگلا مرکل در شهر «درِسد» که توسط میکرو پهباد از چند متری او گرفت را خوب در ذهن دارد.
حزب «پیرات» آلمان مسؤولیت این اقدام را بر عهده گرفت و از تحت نظر قرار دادن شهروندان انتقاد کرد. محافظان صدراعظم بعد از نزدیکتر شدن پهباد آنرا ساقط کردند. «چه قاعده‌ای باید تعریف کرد؟ آیا باید درنزدیکی یک شخصیت مهم تیراندازی کرد؟
چطور باید پهباد آبی‌رنگ [«خوب»] را از پهباد قرمز تشخیص داد؟ در ارزیابی ها مبالغه نشده است؟ دفع حمله‌های ما به مرحله‌ای نمی‌رسد که بر علیه ماشین‌های دیده بان خودمان وارد عمل شویم؟
حریم هوایی شش مرکز اتمی فقط در یک روز نقض شد
پهبادها خدمات زیادی ارائه میدهند. دارو و دستگاه دفیبریلاتور[دستگاه بیماران قلبی] را [به بیماران] در مناطق صعب العبور و بخصوص در آفریقا می‌سانند. نیروی دریایی ایتالیا ازآن برای شناسایی قایق‌های مهاجران در مدیترانه استفاده میکند.
هزینه اجاره پهباد کمتر از نصف هلیکوپتر افزایش یافته است و رسانه‌ها و شرکت‌های صوتی‌تصویری کشته مرده این وسیله هستند. بسیاری از شبکه‌های بزرگ بین‌المللی تلویزیون آنها را به کار می‌گیرند. همچنین این ماشین‌های پرنده بر تاسیسات فنی شرکت‌های بزرگ نظارت دارند: سدها، خطوط برق، پل‌ها… دیگر نیازی به بستن تردد راه آهن و ارسال تکنیسین به داخل تونل نیست. راه آهن فرانسه اعلام کرده است که استفاده از پهباد به جای کارگران راه‌آهن برای بازرسی‌های حساس ۱۵% افزایش سود در پی خواهد داشت. این هم‌زیستی پهبادهای «آبی» و «قرمز» کار سیاست‌گذارانی که طرفدار پیشرفت این رشته نوید‌بخش اقتصادی هستند را سخت کرده است.
درماه مه تحقیق شرکت PricewaterhouseCoopers نشان داد که پتانسیل بازار مرتبط با رباتهای پرنده در افق ۲۰۲۰ به ۱۲۷ میلیارد (۱۱۲ میلیارد یورو) می‌رسد. حمل و نقل، کشاورزی، معادن، مخابرات…لیست بخش‌های علاقمند روز به روز طولانی‌تر می‌شود.
بعد از چندین تهدید نگران کننده، مجموعه بازیگران مربوطه – صنعتگران، پژوهشگران، مسؤولان بخش‌های عمومی، ارتش، منتخبین مردم، پلیس – تصمیم گرفته‌اند یرای هم‌فکری به منظور دست‌یابی به یک تاکتیک [مناسب] دور یک میز جمع شوند.
آزمایشگاه واقعی به بزرگی طبیعت است و آماده دنبال کردن راهی است که قبلاً توسط کشور‌های هلند، انگلیس، دانمارک و ایالات متحده مسیر آن باز شده است. ۵ اکتبر۲۰۱۴ بعد از پرواز شبانه پهباد برروی مرکز هسته‌ای «کریس مالویل» [Creys-Malville] در منطقه «ایسر» و در یک سایت در حال بسته شدن، سیستم هشدار فعال شد.[شرکت] برق از این اقدام شکایت کرد. تجاوز به حریم امنیتی به شعاع ۵ کیلومتری و ارتفاع کمتر از ۱۰۰۰ متراز مرکز هسته‌ای ممنوع است. این تخطی با حکم زندان و جریمه ۷۵۰۰۰ یورویی تنبیه شد.
۱۹ اکتبر همزمان حریم هوایی چهار مرکز و۳۱ اکتبر شش مرکز هسته‌ای نقض شد. عاملین این کار مخفی نمانده و مینی پروژکتورها به سمت ربات‌ها نشانه رفتند تا آنها را در تاریکی شناسایی کنند. در حریم هوایی مقر CEA [مرکز پژوهش‌های علمی و هسته‌ای] نیز طی سه ماهه آخر سال ۲۰۱۴ [این رباتهای پرنده] دیده شده‌اند.
عملیات‌ها همینجا متوقف نشد. در شب ۱۵ تا ۱۶ ژانویه ۲۰۱۵ کاخ الیزه نیز هدف قرار گرفت. چند روز بعد نیروی دریایی این کشور متوجه شد که ۲۷ ژانویه در ساعت ۸ صبح پهبادی در نزدیکی جزیره «لونگ» در لنگرگاه شهر «برِست» در حال پرواز بود و چهار زیردریایی اتمی موشک افکن نیز در آنجا در حرکت بودند. یکی از مقامات ارشد گفت: «بعد از این حوادث متوالی، دولت به ریشخند گرفته شده و بهباد به موضوع داغ وزارتخانه‌ها تبدیل شده است». رئیس پلیس و ضد جاسوسی سابق از رسانه‌ای کردن این موضوع برآشفته و می‌گوید که [برای تست مقاومت] ۲ کیلوگرم مواد منفجره توسط یک پهباد در محوطه بتون رآکتور رها شد و رآکتور« پلک هم نزد». همچنین به نظامیان مستقر در مراکز اتمی مجوز شلیک به پهبادها داده شد.
نیروی هوایی به صراحت اعلام کرد که مسؤولیت دیده‌بانی از آسمان به عهده اوست ولی از طرف دیگر پلیس نیز مدعی است که پای اوپراتور پهباد روی زمین است پس مسؤلیت پهبادها برعهده آنهاست.
منبع: لوموند دیپلماتیک، ۹ ژوئن ۲۰۱۶
