دنیل مک کی ـ برگردان عاطفه اولیایی
دوم دسامبر ۲۰۱۷، زنی هندوراسی در روستای اولانچو با شکستن خاموش باش، علیه انتخابات تقلبی، اعتراض می کرد. وی که هشت ماهه آبستن بود، با فریاد های «اخراج خو!» با دیگر همراهان که معتقدند خوآن اورلندو هرناندز برای حفظ قدرت، در انتخابات دستکاری کرده بود، خواستار برکناری وی بودند. پلیس و نیرو های نظامی به خیابان ها سرازیر شدند؛ تیری به ناحیه شکم زن اصابت کرد. او را به کلینیک بردند و نوزادش را با سزارین با زخم گلوله در پا متولد شد.
خاموش باش و خشونت، به همراه نتیجه غیر قابل قبول انتخابات، انگیزه اعتراضات شد. مقاله ای منتشره در اکونومیست، حاکی از برنامه ریزی حزب ملی هرناندز برای قلبی نظام مند در انتخابات بود. ۲۶ نوامبر نتایج انتخابات به تدریج پخش می شد. سالوادرو نصرالله، رقیب هرناندز به عنوان برنده اعلام شد و سیستم رأی گیری الکترونیکی از کار ایستاد؛ وقتی دوباره شروع به کار کرد، هرناندز با تعدادی کم رأی، از نصرالله جلو افتاده بود. ناظران بین المللی، از « دلایل روشنی حاکی از تقلب در انتخابات» خبر دادند. بازشماری هم دستکاری شد و پیروزی از آن هرناندز گردید.
از آن پس خیابان ها میدان تظاهرات مردم و قدرت نمایی پلیس شد و طبق گزارش های سازمان های حقوق بشر، تا ۲۲ دسامبر، ۳۰ نفر کشته ( ۴ نفر از آن ها زیر ۱۸ سال بودند) شدند.
پس از به دنیا آوردن نوزاد، پزشک، او را با مادرش به بیمارستانی در اولانچو فرستاد تا تحت مراقبت متخصص قرار گیرند. سپس عکس هایی را که از بیمار و نوزاد گرفته بود (با صورت های پوشانده) را به همکاران خود نشان داد. پش از بارگذاری عکس ها در فیس بوک، تهدید های مرگ به طرف پزشک سرازیر شد… هویت تهدید کننده ناشناس مانده است. در این منطقه، خطراز همه طرف بالای سر همه می چرخد.یکی از روزنامه نگاران به شرط ناشناس ماندن اظهار کرد: « ممکن است این به نظرتان نظریه توطئه بیاید، ولی از آن جا که مواد مخدر از این منطقه می گذرد، اولانچوو تمام حاشیه شرقی کشور در مهی از ابهام قرار دارد.» مادر بزرگ وی در مزرعه ای در اولانچو کار می کرد که در قتل عام ۱۹۷۵ طی اعتراضات به اصلاحات، ۱۴ ، منجمله چند تن از روحانیون، کشته داد. سه عضو دیگر خانواده اش به طرز فجیعی در ۲۰۱۴ کشته شدند که دونفر از آنان در اولانچو جان خود را از دست داد. طی دو سال بعد، نوزده نفر از اعضای خانواده اش، بدون مدرک قانونی، رهسپار ایالات متحده شدند. وی تنها مورد نیست و واقعیتی است نه تنها در اولانچو بلکه تمام هندوراس، اما در اولانچو با ویژگی خاص خود. نسل هاست که نخبگان بین المللی، در هندوراس به فساد دامن می زنند. نتیجه: کشاکش در انتخابات ۲۰۱۷ در کشوری که نوزادی، قربانی خشونت و با زخم گلوله به دنیا می آید.
اولانچو، معادل «غرب وحشی» ایالات متحده است و حتی سفارت آمریکا این منطقه را چنین می خواند. اولانچو شعارهایی برازنده چنین نامی نیز دارد: «جمهوری مستقل اولانچو» ، «ورود آسان و خروج نه چندان!» و یا «ناکجا آباد»؛ و کابوهای پر دبدبه اش را «اولان ماچو» می خوانند. دامداری،چوب بری، و استخراج معادن منابع کلان مالی این منطقه است. اولانچو زادگاه راهزنی اسطوره ای (۱) و جنگ های گروه های رقیب،بوده است. ساکنین این منطقه، ملیت خود را نه هندوراسی ، بلکه در درجه اول اولانچویی می دانند. اولانچو از انسجام سیاسی برخوردار نیست: جوتی کالپا، یکی از مراکز تجمع جمعیت، که محل اقامت دامداران و مزرعه داران و رئیس جمهور سابق است؛متمایل به حزب ملی پورفیریو لوبو ، دست راستی و ملی گرایان پر و پا قرص است. کاتاکاماس، مرکز تجمع دیگر، هوادار مانوئل زلایا، چوب بری است با تمایلات چپ که در کودتای ۲۰۰۹، از مقام ریاست جمهوری برکنار شد. بقیه اولانچو در طیفی بین این دو قطب قرار دارند و یا چندان سیاسی نیستند.
منطقه اولانچو وسعتی بیش از کشور همسایه اش ال سالوادور دارد و بخش بزرگی از شرق هندوراس را در بر می گیرد. اولانچو از ۲۰۰۷، که سیاست جنگ با مواد مخدره ی ایالات متحده، راه قاچاقچیان را در این منطقه مسدود و آن را مستقیما به آمریکای مرکزی منتقل کرده است، چندان رونقی به خود ندیده است. اولانچو و حاشیه شرقی هندوراس حال به دالانی بدل شده است: در جنوب هم مرز نیکاراگوئه، در شمال و شرق، کارائیب است که این یک مرز دریایی بین تولید کنندگان در آمریکای جنوبی و مشتریان شمالی است. مواد مخدر از راه های زمینی، هوایی و دریایی به مشتریان رسانده می شود. برتا اولیویا، کنش گر حقوق بشر و از اهالی اولانچو معتقد است:«مشکل ما، بدون شک ژیوپولیتیکی است.»
اولانچو با جنگل های سر به آسمان کشیده، مفروش با ارکیده ، و آبشار هایی که از صخره های عظیم به دره ها و چمن زارهایش سرازیر می شوند، بهشتی است زمینی است با پیشینه ای تیره: خوآن رامون ماتا ـ بالستروس مقاطعه کارسیا،وظیفه مهندسی اتحاد کارتل های مکزیکی و کلمبیایی را در آمریکای مرکزی بر عهده داشت: و یا «راه نظامی ال اگواکیت» که از آن تجهیزات غیر قانونی ایالات متحده به نیکاراگوآ حمل می شد مشتی است نمونه ی خروار. سال ها بعد، اولانچو از مرکز عملیات ضد شورشی به تجارت مواد مخدر رو کرد و بدین نحو تروری تازه بر منطقه مستولی شد. قاچاق مواد مخدر چنان آسان بود که نیمه شب ها، هواپیما ها از شاه راه ها به عنوان باند فرودگاه استفاده می کردند. در عین حالی که ماشین های ضد گلوله و بدون پلاک در خیابان ها جولان می دادند، برای سهولت شناسایی محلیان، شهروندان مجبور به باز نگاه داشتن پنجره های ماشین خود بودند. اعضا گنگ ها،ترازن ها،و کودکان خیابانی در درگیری های خیابانی قاچاقچی ها ( نارکو ها ) جان خود را از دست می دادند. کوکائین برای مصرف شخصی در گذرگاه ها، پارک ها و دکه های میوه محلات به آسانی در دسترس بود. نارکو ها به واسطین محلیشان در اولانچو به خوبی می رسید. طبق آمار به دست آمده از داده های نهاد های آمریکایی مبارزه با مواد مخدر، از ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۶، ۲۱۳۲۰ کیلو کوکائین کشف شده است . این میزان که تا سال ۲۰۰۹ ( سال کودتا) به همین میزان بود، و در این سال به ۷۰۲۷۲ کیلو صعود کرد. طی ۲۰۱۱ ـ- ۲۰۱۰ این میزان به ۲۵۰ تن رسید. در ۲۰۱۱ اولاچونی ها به خوبی تأثیرات سلسله حملاتی را که تگوچیگالپا ( پایتخت هندوراس) به کمک واشنگتن به پیش برده بود، حس کردند. طی چند سالی، در اولانچو، نیرو های ویژه پلیس، در واحد هایی مشهور به کبرا و ببر، به همراه ارتش و قوه قضائیه به کاخ ها، هتل ها، شرکت های ساختمانی، کارخانه های بسته بندی گوشت، عمده فروشی ها و معادن فلز حمله ، و مناطق خصوصی حمله بردند. نیرو های کبری برخی مناطق را اشغال کرده و مدتی همان جا ماندند. ساکنین از حضور مأموران آمریکایی کشف مواد در این حملات خبر داده اند. طبق آمار منتشره از سوی ایالات متحده، در ۲۰۱۲ میزان قاچاق به ۶۴ تن و در ۲۰۱۴ به ۳۰ تن کاهش قابل ملاحظه ای یافت. در واکنش این سرکوب، نارکو مخفی شد و آن اعضایی هم که در اولانچو آزادنه می گشتند، مسؤلیتی در قاچاق بر عهده نداشتند. در واقع نخبگان بازیگران اصلی بودند. در ژانویه ۲۰۱۵، رهبر یکی از کارتل های اولانچو، کاچیرو ها، دستگیر و برای محاکمه به جنوب نیویورک فرستاده شد. دویس لئونل ریویرا مارادیاگا، در دادگاه، از فابیو لوبو، پسر دامدار و رئیس جمهور قبلی نام برد. فابیو را در هائیتی دستگیر و نیروی مخصوص وی که گذر مواد مخدر را تسهیل می نمود، در هندوراس دستگیر شدند. سپس برترد فرناندز به جرم دست داشتن در قاچاق، برای بازرسی به واشنگتن خوانده شد. طی همان ماه، یک قاچاقچی مکزیکی که با پلیس همکاری داشت، اعتراف کرد که وزیر امنیت فعلی هرناندز، جولین پلچکو، متحد دیرینه ایالات متحده و فارغ التحصیل مدرسه نظامی از جورجیا، گذرامن مواد مخدر را بر عهده داشته است. به علاوه، وی گفت که پسر لوبو او را به پاچکو معرفی کرده بود.
اولانچایی ها زیرک اند: آن ها می دانند که اگر چه خیابان ها در حال حاضر آرام اند، اما شبکه مواد مخد هنوز بر منطقه مسلط است و حضورشان را محسوس می کنند. ویراژلیموزین ها، مشروبات الکی جدید و چنان گران که محلیان قدرت خریدش را ندارند، سوگنامه هایی که در بزرگداشت شهردار قدیمی بازداشت شده به جرم مالکیت اسلحه غیر مجاز، مشتی از خروار نشانه حضور شبکه است.
هندوراس : جنگل زدایی
نشانه دیگر از فضا قابل مشاهده است. در تابستان ۲۰۱۵، گروهی ازدانشمندان در دانشگاه آریزونا ملاقات کردند. موضوع مورد مطالعه شان، روند نارکو ـ جنگل زدایی است: زدن درختان به لحاظ قاچاق مواد مخدر. یکی از آن ها تصویری از فیس بوک از منطقه ای حفاظت شده ازجنگل های آمازون ( ریو پلاتانو ) که از میان اولانچو می گذرد را به دیگران نشان داد: گورستان درختان بریده شده. طرح عظیم قطع درختان چنان سریع صورت گرفته بود که منبع مالی ای به غیر از قاچاق مواد مخدر نمی توانست آن را تأمین کرده باشد. تابستان آن سال مارک بونتا، یکی از دانشمندان گروه، به همراه اسکار، وکیل و آموزگاری اهل اولانچو، و خوزه، کشاورزی ـ کنشگر زیست محیط ، در این منطقه بودند. حاشیه خارجی این منطقه ۴۰۴۷ کیلومتر مربعیرا «جبهه استعمار» نام داده اند.
جنگ ایالات متحده علیه مواد مخدر به معنای تبدیل صنایع سنتی اولانچو ( چوب بری، دانداری، و اسخراج معادن) به محملی برای پولشویی و محو جنگل است. منافع حاصله از قاچاق، قطع درختان ، خرید گاو، کشت و سرمایه گذاری را تأمین مالی می کند… معجزه! … و به موقع مناسب کامیونی مواد را که در کالا های صادراتی جاسازی شده، از مرز می گذراند: از چوب و حشم، تا رب گوجه فرنگی، و نارگیل… رهبران نارکو مالک اکثر حشم منطقه هستند. ماورای رودخانه کوکو ( مرز هندوراس و نیکاراگوئه) مزارع بزرگ کشت و دامداری متعلق به قاچاقچیان کلمبیایی قرار دارد. در باره سایر مناطق کشور نیز چنین می گویند. نارکو با همدستی قاچاقچیان بین المللی تحت نظر پلیس محلی، مسؤل ناپدیدی جنگل هاست. در واقع تصاویر ماهواره ای ارائه شده توسط دانشمندان حاکی از جنگل زدایی در پنج پارکملی منجمله پلاتانوست: جبهه استعماری که مانند کمربندی افقی بر کشور بسته شده است. البته چنکل زدایی منحصرا به نارکو ربط ندارد زیرا که از صنایع تاریخی منطقه است. نظریه تأثیر قاچاق بر جنگل زدایی مبنی به تصاویر ماهواره است که سرعت بالای جنگل زدایی را در مناطق گذر قاچاق نشان می دهند و گزارش محلیان از فعالیت های قاچاقچیان را نیز باید به آن اضافه کرد.
در بازگشت، چند نفر از محلیان را سوار کردیم … یکی از مسافران از خواهر زاده اش که به عنوان مکانیک در استخدام شرکتی در منطقه ریوسیوی پلاتانو(لا موستیکیا در شمال شرقی اولانچو) بود برایمان گفت. قتل عام چند سال پیش در این منطقه رخ داده بود. (۲) وی در استخدام شرکتی بود متعلق به نارکوی کلمبیایی در کار اسخراج معدن. خواهر زاده اش به ندرت اجازه دیدار خانواده را داشت. بسیاری همچو وی که در استخدام شرکت های متعلق به نارکو هستند، نمی توانند از کار خود استعفا دهند. منابع مالی حاصله از قاچاق چنان به همه عرصه های جامعه رسوخ کرده که هیچ کس پیشنهاد دانشگاه را در برعهده گرفتن پژوهش در باره تأمین مالی کارزار های انتخاباتی ۲۰۱۴ را نپذیرفت. ادموندو اورلانا، دادستان ، وزیر دفاع و فرستاده هندوراس به سازمان مللاورلاندو، با اشاره به کنترل شدید تجارت مواد مخدر توسط محلیان ، ابراز می دارد که «از دهه ۱۹۹۰ اقتصاد هندوراس مبنی بر پولشویی بوده است. سیاستمداران و نجبگان که به سهولت انباشت ثروت از طریق قاچاق پی برده بودند ، با توجه به عدم توانایی قوه قضائیه در متوقف کردن پولشویی ، دست به کار شدند. …سپس جنگ علیه مواد مخدر ایالات متحده آغاز شد که مسؤل موقعیت فعلی هندوراس ( قربانی قاچاق و جرایم سازمان یافته) و وارد نمودن مواد مخدر به آمریکای مرکزی است. این سیاست که به نفع ایالات متحده بود برای هندوراس مشکلاتی بیشمار ایجاد کرد. در ۲۰۱۵ یکی از کارکنان در دادگستری ایالات متحده تلفنی از یکی از اعضای حکومت هندوراس در خواست کرد تا اعضای کارتل کاسرس را دستگیر و تحویل دهند. دغدغه ایالات متحده در این عملیات به آن بودعلت که کاچیروز مالک شرکت عظیم ساختمانی و از پیمان کاران شاهراه سازی مورد توجه حکومت هندوراس بود. »
ارتباط هرناندر که تا سال ۲۰۱۴ بر سر کار بود، با قاچاق مواد مخدر روشن است و شاهد آن افزایش سرسام آور قاچاق و نیزحضوراعضای نارکو بین اطرافیان وی است. انتقاد دیگر به وی در کوشش برای کنترل تمام نهاد های حکومتی، از دادگاه عالی و دادستان، تا ارتش، پلیس و دادگاه عالی ناظر بر انتخابات است. به علاوه تحت حکومت وی، هندوراس محل قتل و کشتار کنشگران زیست ـ محیط است (۳)و منظور تنها قتلبرتا ساچرس نیست(۴). فعالیت کنشگران محیط زیست منافع انحصارگران آب و زمین ، که بسیاری از آن ها در فهرست رسمی قاچاقچیان نیز هستند را به خطر می اندازد. یکی از مثال های مشخص، میگوئل فاکوسه است که از ثروتمند ترین سرمایه داران آمریکای مرکزی بود. شرکت وی، دینانت، در گذشته از طرف سازمان ملل و اکنون بانک جهانی، مورد حمایت قرار گرفته است. ایالات متحده نسبت به این شرکت ، که در حال حاضرمالک هزار ها کیلو متر مربع کشتزارنخل در مناطق حفاظت شده است، مضنون به قاچاق مواد مخدر بود. بیش از صد کشاورز در دفاع از این زمین ها توسط نیرو های امنیتی خصوصی فاکوسه که با ارتش هندوراس همکاری دارند، جان دادند. در مقاومت علیه چنین افراد است که کنشگران زیست محیط ،همچون برتا کاسرس، مورد انتقام نیرو های امنیت دولت ( در حمایت از زمین داران) قرار می گیرند. پلیس و ارتش هندوراس توسط ایالات متحده، اسرائیل،وکلمبیا و با تأمین مالی سالانه دلار های آمریکایی آموزش می بینند.
حکومت ایالات متحده، همیشه از باند دزدان در حکومت هندوراس مطلع بوده است(۵). یکی از تلگرام های وزارت امور خارجه ایالات متحده به پایتخت هندوراس در باره زنجیره های تند خوراک هندوراس حاکی از آن است که صاحبان امتیاز حقوق ناشی از مک دونالد،برگر کینگ، پیتزا هات، و پپسی، تعدادی مشخص و معدود اند؛ همین تعداد، با توجیه آن که این شرکت ها به صنعت گردشگری هندوراس یاری می کنند، از امتیازات مالیاتی کنگره برخوردار شدند. (آیاگرینگو ها ـ آمریکائیان‌ـ برای خوردن بیگ مک به هندوراس می روند؟ ). تلگرام دیگری حاکی از آن است که پدر زلایا ( رئیس جمهور۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹) صاحب مزارعه ای در اولانچو بود که محل قتل عام فعالین اصلاحات ارضی ۱۹۷۵ بود. برخی از مشتریان پدر شوهر زلایاکه وکیل بود،از دشمنان سیاسی زلایا ، فاکوسه، و اعضای مهم حزب ملی اند.
با این حال، دول ایالات متحده، یکی پس از دیگری از این الیگارشی ، به خصوص جناح راست آن حمایت کرده اند. تلگرام دیگری از ایالات متحده هرناندز را « همواره مدافع منافع ایالات متحده » معرفی کرد. هرناندز از دانشگاه دولتی نیویورک در آلبانی در رشته روابط عمومی فارغ التحصیل شد و پس از مجروح شدن در عملیات چتر بازی ارتش، بار ها در بیمارستان ارتش مورد معالجه قرار گرفته است.
در حال حاضر، هرناندر و حزب ملی، به ضن تقلب در انتخابات، در داخل کشور و نیز در سطح بین المللی مورد بررسی قرار گرفته اند. با این حال، دو روز پس از انتخابات، ایالات متحده، هندوراس را کشوری پیرو حقوق بشر و در مبارزه با فساد خواند و بنا براین میلیون ها دلار به هندوراس یاری کرد. در دوم دسامبر،سفارت ایالات متحده در هندوراس از انتخابات اعلام «خشنودی» کرد : «مشارکت شهروندی و شفافیت حد اکثر بوده است» و سه روز بعد، پاتریک لیهی در کنگره ابراز کرد: « آن هایی که دغدغه آمریکای مرکزی را دارند، با نگرانی انتخابات هندوراس را دنبال می کنند، پروسه ای بسیار مبهم با احتمال تقلب.» و در مورد نقش سفارت ایالات متحده در انتخابات گفت:» امیدوارم تبدیل به هنجاری تازه نشود.» (۶)
اما در واقع این هنجاری بسیار کهنه است. در ۱۷ دسامبر، دادگاه عالی نظارت بر انتخابات در هندوراس به طور رسمی هرناندز را به عنوان رئیس جمهور انتخاباتی، به تخت نشاند. آن شب، در ایالات متحده، فرستاده های بین المللی نظارت بر انتخابات خواستار رد نتایج و برگزاری انتخاباتی جدید شدند. علاوه بر افزایش حمایت سناتور ها از این درخواست، در ۲۰ دسامبر، مأموری بلند پایه از وزارت خارجه اعلام کرد که با توجه به عدم وجود شواهد حاکی از تقلب، حکومت ایالات متحده « شاهدی بر تقلب ندارد» و دو روز بعد، با تبریک به هرنانذز، سرنوشت انتخابات را رقم زد و پیشنهاد « شروع گفتگویی ملی برای بستن شکاف سیاسی» را کرد.، سپس هندوراس را از خشونت برحذر داشت.
https://theintercept.com/2017/12/23/honduras-election-fraud-drugs-jose-orlando-hernandez/
ـــــــــــــــــــــــــ
پانوشت ها
http://clasarchive.berkeley.edu/Research/graduate/summer2000/graham/gra
ham.html(۱
(۲
https://www.propublica.org/article/the-dea-says-it-came-under-fire-during-a-deadly-drug-raid-its-own-video-suggests-otherwise
۳)ـhttps://www.globalwitness.org/en/campaigns/environmental-activists/honduras-deadliest-country-world-environmental-activism/
(۴) در این موردقبلا مقالاتی برای این سایت ترجمه کرده ام
http://anthropology.ir/article/31391.html
(۵)http://carnegieendowment.org/2017/05/30/criminal-elements-pub-70006
https://www.leahy.senate.gov/press/leahy-statement-on-the-election-in-honduras (۶)
***************************************
انتشار هر بخشی از این نوشته بدون تماس با نگارنده/مترجم ممنوع و موجب پیگرد قانونی است. بخش هایی از متن بدون خدشه به محتوی آن حذف شده اند. متن کامل به صورت کتاب منتشر خواهد شد.
