انسان شناسی و فزهنگ
انسان شناسی، علمی ترین رشته علوم انسانی و انسانی ترین رشته در علوم است.

نکوداشت محمد رضا اصلانی: انسان شناسی هستی شناختی در سینمای اصلانی

انسان شناسی و فرهنگ در همکاری با خانه اندیشمندان علوم انسانی و انجمن جامعه شناسی ایران،جلسه نکوداشت از محمد رضا اصلانی را برگزار می کند. این برنامه همراه با نمایش فیلم «تهران هنر مفهومی» اثر آقای اصلانی و فیلم «محمد رضا اصلانی» ساخته حامد کلجه ای، مدیر انتشارات دیداری – شنیداری انسان شناسی و فرهنگ در چارچوب پروژه انسان شناسی تاریخی فرهنگ مدرن ایران انجام می گیرد. در برنامه سخنرانی خانم سودابه باباگپ،پژوهشگر و مستندساز، حسین شیخ زین الدین و ناصر فکوهی نیز جای دارد. در زیر بخشی از گفتار خانم سودابه بابا گپ و خلاصه کوتاهی از سخنرانی ناصر فکوهی با عنوان «درآمدی بر هستی شناسی انسانشناختی و سینمای اصلانی» را می خوانید.

این برنامه روز سه شنبه ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۵ از ساعت ۱۶ تا ۲۰ در خانه اندیشمندان علوم انسانی، خیابان استاد نجات الهی (ویلا)، نبش ورشو، تالار فردوسی برگزار و ورود برای همگان آزاد است.

 

 

از واقعیت تا مجاز

از کهن تا امروز

انسان شناسی هستی شناختی

 

محمد رضا اصلانی – شاعر، نقاش ، نویسنده و سینماگر

 

*در این لحظه گویی می شنوم

صوراسرافیل را که ندا می دهد

از گور برآیید

خاکسترهای پراکنده ! و استخوان ها !

دیگر بار روانتان را برانگیزانید

بدن هاتان را باز پس گیرید – هم اکنون

محمد رضا اصلانی در آثار خود همواره نسبتی با واقعیت را یافته که بیشتر حاصل مکاشفه و رویکرد معرفت شناختی است چنانکه در تحلیل یا نقد وقایع اجتماعی هم مشتاق کشف لایه های نادیده و عمیق تر واقعیت پیش رو یا سوژه مورد نظر انسان، در تالیف یا جهان متن در آثار خود است .

*و گفت معرفت دیدن اشیا است و هلاک همه در معنی

مکاشفه و رویکرد شهودی ، مطالعات عمیق بینا رشته ای در حوزه های هنرهای تجسمی، موسیقی و معماری، ادبیات و علوم انسانی ، تاریخ ، متون کهن ، اساطیر و ادیان ، فلسفه وسینما از عناصر اصلی و یاریگر محمدرضا اصلانی در این جهان نگری پرسش گر است به بیانی او در مقام سینماگر در هر اثر همواره در تلاش است تا نه موضوع را در تسلط و پیش داوری های فردی و اجتماعی خود قرار دهد ونه خود را در تسلط واقعیت پیش رو ، این تصمیم نقطه عزیمتی است برای درکی ناب و عمیق از جهانی که او درهریک از آثار خود به نظر می رسد برای نخستین با ر با آن مواجه شده و شگفت زده است و این شگفتی خود انگیزه و ماده اولیه طرح پرسش هایی است که فیلمساز در میل به کشف دوباره خود وهستی با مخاطب ،انسان ، جهان پیرامونش و اشیا به اشتراک می گذارد .

سینمای محمد رضا اصلانی پیش از نقد واقعیت و طرح موانع توسعه فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی یا سیاسی به خلاف سیاق غالب سینماگران به ویژه در سینمای مستند انتخاب طی طریقی است مبتنی بر تعمق ، تخیل وتجربه برای چالش و والایش ذهن مولف و مخاطب در حصول یک تجربه ذهنی – ادراکی و جمعی مشترک .

 

زمان ، زمان می گریزد

اعضای بدن ، چشمها و تصاویری موشکافانه ، دقیق و بسیار نزدیک از پوست بدن ،عناصر و بافت اشیاء به گونه ای تازه و تمثیلی در آثار او صرف نظر از کیفیت زیبایی شناسانه شان قطعاتی به تعمد مثله شده در قابند که در ذهن مخاطب امکان تنوع ، تفسیر و بازآفرینی به مدد خیال می یابند .

روایتی فراتر از کارکرد و مکانیسم مونتاژ که تنها سعی در انسجام بخشیدن به رویدادها و اصرار بر بازنمایی قطعاتی از واقعیت را در شکلی تداومی و مستمر در زبان سینما دارد .

در این رویکرد جریان مداوم واقعیت شکل گرفته با مونتاژ، اصرار به شکستن و فاصله گذاری با عناصر تصویری مانند تصاویری با قاب های بسیار بسته از چشم و یا افکت ها و عناصر صوتی دارد تا هر چه بیشتر از مفهوم خطی زمان در وقوع امر دراماتیک فاصله بگیرد و در جهت تکمیل فرایند ذهنی تدوین تصاویر و معانی باشد.

عمق اندیشه، طرح پرسش ها ،رویکرد شاعرانه ،بهره گیری از زبان و متون کهن دربازآفرینی مفاهیم و موقعیت های مدرن ، اساطیر و انسان ، تخیل و تأویل، راز و معنا در حصول تجربه تازه ادراکی به سینمای محمد رضا اصلانی تشخصی بخشیده برای امکان گذار از کهن تا امروز ، از واقعیت تا مجاز، تا فراسوی واقعیت.

*وگفت…

وگفت..

و گفت…

*بدن هاتان را باز پس گیرید – هم اکنون

بیایید و حقیقت را باز گویید

جمله های با فونت متفاوت اپرای دل کاوالیه ره و تذکره الاولیا عطار نیشابوری – مستند جام حسنلو اثر محمدرضا اصلانی

سودابه باباگپ

درآمدی بر هستی شناسی انسان شناختی و سینمای اصلانی

در این گفتار ما ابتدا با توضیح کوتاهی درباره هستی شناسی و انسان شناسی و رابطه آنها با یکدیگر، به نظریه جدید انسان شناسی هستی شناختی به گونه ای که فیلیپ دسکولا، انسان شناس فرانسوی و رییس آزمایشگاه انسان شناسی اجتماعی کلژ دو فرانس، در کتاب خود «فراسوی طبیعت و فرهنگ» (۲۰۰۵) مطرح کرده است می پردازیم و با تاکید بر چند فیلم از اصلانی تلاش خواهیم کرد خوانشی در چارچوب این نظریه از آنها ارائه دهیم.