این یادداشت و یادداشتهای آینده درصدد معرفی برخی از محققین غیر فارسی زبان است که در عرصه تعزیه دست به پژوهش زدهاند. این گردآوری تلاش میکند که با معرفی کارنامه تحصیلی و پژوهشی ایشان، آثار پژوهشیشان را در وادی تعزیه و سایر حوزهها معرفی و راه را برای مطالعه و تحقیقات بیشتر برای علاقهمندان بگشاید.
شاید گزینش واژه تعزیهشناس و تعزیهپژوه برای تمامی پژوهشگرانی که در این دسته یادداشتها معرفی میشوند انتخاب دقیقی نباشد درنتیجه در اینجا به عنوان پژوهشگران تعزیه اکتفا شده است، اما گفتنی ست که این پژوهشگران تنها کسانی هستند که با زمینه اصلی پژوهشی اسلام(شیعی) در ایران و یا خاورمیانه به سوی تعزیه رفتهاند و بطور کلی تحقیقات ایشان در این موضوع از حد چند مقاله فراتر رفته است.
نوشتههای مرتبط
پیتر ج. چلکوفسکی (Peter J. Chlkowski)
پیتر ج. چلکوفسکی (Peter J. Chlkowski)استاد تمام رشتههای مطالعات خاورمیانه، شرقشناسی و اسلامشناسی در گروه مطالعات اسلامی و خاورمیانه دانشگاه نیویورک است.
او مدرک کارشناسی خود را در سال ۱۹۵۸ در رشته واژهشناسی شرقی از دانشگاه جگیلونیان (Jagiellonian) شهر کراکوف لهستان دریافت کرد. همچنین توانست در مدرسه درام همان شهر به تحصیل در رشته هنرهای تئاتری بپردازد. در سال ۱۹۶۲ در مقطع فوق لیسانس در رشته تاریخ و مطالعات اسلامی از مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی(Soas) لندن فارغ التحصیل شد. او در سال ۱۹۶۸ موفق به اخذ درجه دکترا از دانشگاه تهران در رشته ادبیات شد.
حوزه های تحقیق و تدریس او اصولا عرفان اسلامی، باورهای عامه و مناسک اسلامی، استفاده از زبان، نقش و تاثیر اسلام در معماری، ارتباط هنر با جامعه و هنرهای نمایشی در خاورمیانه است. او در مقطع تحصیلات تکمیلی درباره اسلام در جهان معاصر و تصحیح سوء فهم ها از اسلام در غرب هم به عنوان یک دین و هم در صورت های فرهنگی متنوع آن به بحث می پردازد. وی در سالهای اخیر درباره مراسم مذهبی « حُسَی»، در میان شیعیان ترینیداد و توباگو، که در حقیقت نوعی تعزیه تغییر شکل یافته است، به تحقیق می پردازد.
او معتبرترین تعزیهپژوه غیر ایرانی است در سال ۱۹۷۶ دبیر نخستین همایش با موضوع تعزیه در تهران بود که در نوع خود در جهان بینظیر بود. حاصل این همایش چند روزه در قالب کتاب « تعزیه : نیایش و نمایش در ایران » در ایران و آمریکا منتشر شده است.
آثار با موضوع تعزیه
Ta’ziyeh: Ritual and Drama in Iran / Peter J. Chelkowski New York: New York University Press and Teheran: Soroush Press, 1979.
تعزیه: آیین و نمایش در ایران
تعزیه ، نیایش و نمایش در ایران، ترجمه داوود حاتمی، تهران : علمی و فرهنگی، ۱۳۶۷/ تهران: سمت، ۱۳۸۴.
Mohammad B. Ghaffari: Taziyeh Director / an interview by Peter J. Chelkowski / TDR/The Drama Review Winter 2005, Vol. 49, No. 4 (T188), P. 113-129
محمد ب. جعفری: کارگردان تعزیه (مصاحبه)
Presenting Taziyeh at Lincoln Center /Nigel Redden, Mohammad B. Ghaffari, Peter J. Chelkowski / TDR/The Drama Review Winter 2005, Vol. 49, No. 4 (T188), P. 124-125.
معرفی تعزیه در مرکز فرهنگی لینکلن
Time Out of Memory: Taziyeh, the Total Drama /Peter J. Chelkowski / TDR/The Drama Review Winter 2005, Vol. 49, No. 4 (T188), P. 15-27.
وقفهای در تعزیه، درام کامل
Taziyeh in Parma /Anna Vanzan, Peter J. Chelkowski / TDR/The Drama Review Winter 2005, Vol. 49, No. 4 (T188), P. 24-25.
تعزیه در پارما
From Karbala to New York City: Taziyeh on the Move /Peter J. Chelkowski / TDR/The Drama Review Winter 2005, Vol. 49, No. 4 (T188), P. 12-14: 12-14.
از کربلا تا نیویورک: تعزیه در حرکت
From the Sun-Scorched Desert of Iran to the Beaches of Trinidad: Taziyeh’s Journey from Asia to the Caribbean /Peter J. Chelkowski / TDR/The Drama Review Winter 2005, Vol. 49, No. 4 (T188), P. 156-170.
از بیابان سوزان ایران تا سواحل ترینیداد: سفر تعزیه از آسیا تا سواحل کارادیب
Community Process and the Performance of Muharram Observances in Trinidad, co-authored with F. Korom, The Drama Review, vol.38 (2), Summer, 1994.
دسته روی و اجرای مراسم محرم در ترینیداد
سایر آثار
Staging A Revolution: The Art of Persuasion in the Islamic Republic of Iran, co-authored with H. Dabashi, (London: Booth-Clilborn Editions, 1999).
به روی صحنه آوردن انقلاب : هنر ترغیب در انقلاب سلامی ایران ( به همراه حمید دباشی )
The scholar and the saint : studies in commemoration of Abu’l-Rayhan al-Biruni and Jalal al-Din al-Rumi, New York : Hagop Kevorkian Center for Near Eastern Studies [etc.], 1975. xv,306p. : ill. ; 24cm.
دانشمند و قدیس : مطالعاتی در بزرگداشت ابوریحان بیرونی و جلال الدین رومی
Mirror of the invisible world : tales from the Khamseh of Nizami / [adapted and translated by] Peter J. Chelkowski ; with an essay by Priscilla P. Soucek ; foreword by Richard Ettinghausen.
آینه جهان نادیدنی : داستانهایی از خمسه نظامی
Studies in Art and Literature of the Near East in Honor of Richard Ettinghausen ed. (Salt Lake City: University of Utah Press, 1974).
مطالعات بر هنر و ادبیات خاور نزدیک به افتخارریچارد اتینهاوزن
Islam in Modern Drama and Theatre, Die Welt des Islam, Leiden, 1984.
اسلام در نمایش و تئاتر مدرن
Narrative Painting and Painting Recitation, Muqarnas, Leiden, 1989
پرده و پرده خوانی
برای اطلاعات بیشتر
Department of Middle Eastern and Islamic Studies
۵۰ Washington Square South
New York, NY 10012
tel: (212) 998-8876
fax: (212) 995-4689
http://www.nyu.edu/gsas/dept/mideast/people/faculty/chelkowski.html
pc5@nyu.edu