انسان شناسی و فزهنگ
انسان شناسی، علمی ترین رشته علوم انسانی و انسانی ترین رشته در علوم است.

فرار انسان عصر مدرنیته از طبیعت بدن (نقد فیلم نفرین فاخته)

فیلم نفرین فاخته The Cuckoo’s Curse محصول کشور آلمان و اسپانیا در ژانر ترسناک و درام می‌باشد که به کارگردانی Mar Targarona در سال ۲۰۲۳ ساخته شده است. در فیلم بازیگرانی چون Belén Cuesta، Hildegard Schroedter، Jorge Suquet، به ایفای نقش پرداخته‌اند. در این فیلم دو زوج، مارک و آنا از اسپانیا، و هانس و اولگا از آلمان، برای تعطیلات خانه‌هایشان را با هم عوض می‌کنند. اما متوجه می‌شوند که اتفاق عجیبی در خانه‌های جدیدشان در حال وقوع است. آیا هنوز امکان نجات مولود انسان عصر مدرنیته وجود دارد؟

فیلم نفرین فاخته با اشاره به نحوۀ تولد و زیست متفاوت پرنده‌ای بنام فاخته‌ که حاضر به تخم‌گذاری و ادامه زیست در لانه خود نیست، آن هم در چندجای از فیلم خواهان طبیعی جلوه دادن عدم پذیرش هویت بدن‌مندی انسان عصر مدرنیته است. انسانی که به‌طور طبیعی وقتی بدنش به‌واسطه تولد در قومیت خاص، انواع ویژگی‌های ژنتیکی و مصادیق مشابه از پارامترهای تحمیلی انسان زیبا و سالم نظام سرمایه‌داری تبعیت نمی‌کند بنابراین دچار وحشتی غیرقابل تحمل می‌شود. فرد مبتلا به چنین بازی دوسرباخت، در صورت عدم پذیرش حقایق زیست‌شناختی بدنش می‌تواند آنچنان دچار آشفتگی روحی در ترسیم تصویر بدن[۱] خود در ذهنش شود که برای تغییر فرایند زیست طبیعی بدنش حاضر باشد مقروض شود اما روحش را برای مقطعی به آرامش مدنظر کاپیتالیسم برساند.

چنین انسانی حتی در صورت پذیرش حقایق ژنتیکی والدین و اجداد خود و نیز پذیرش عدم احتمالی اختیار در امکان تغییر فاکتورهایی چون رنگ پوست، حالت و رنگ چشم، قد، مدل مو و المانهای مشابه تاب‌آوری‌اش نسبت به سایر تغییرات بدن در مواجهۀ تجربیات مختلف به اتمام می‌رسد.

بنابراین این فرد در صورت تجربه‌هایی چون بارداری،‌ زایمان و شیردهی وقتی مجدد خود را در آیینه زندگی مشاهده می‌کند و بعد ویژگی‌های جسمانی خود را با وصف‌های بین‌المللی زیبایی می‌سنجد خود را بازندۀ مسابقه دردناک انسان کامل قلمداد می‌کند. در نتیجه برای فرار از حقیقت تغییر طبیعی بدن پس از چنین تجربیاتی و یا بعد از تجربه طبیعی ورود به آستانۀ سالمندی تمام سعی خود را برای فرار از پذیرش بدن طبیعی خود می‌کند.

گرایش به انجام انواع جراحی‌های زیبایی علی‌رغم عوارض خطرناک آن و اخبار پرتکرار مرگ و نقص‌های مزمن به جهت جراحی‌های غیرضروری و خارج از چارچوبهای اصول پزشکی از راه‌های فرار انسان مدرن از پذیرش بدن خود است. انسانی که مشابه شخصیت شرور نامادری در افسانه سفیدبرفی توقع دارد هرگاه در برابر آیینه می‌پرسد چه کسی زیباترین است تحمل شنیدن نامی غیر از خود را ندارد. بنابراین شرارت نظام سرمایه‌داری او را مجبور می‌کند تا قدم جای پای نامادری سفیدبرفی گذاشته و هربار جلوی آیینه خواهان وارسی پارامترهای سرمایه جنسی خود است آ‌ن‌ها را در نزدیکترین حالت ممکن به ویژگی‌های انسان برتر ببیند.

نفرین فاخته بعنوان فیلمی در ژانر ترسناک درصدد نمایش ولع انسان مدرن برای تغییر بدن خود به هنگام پیری است. ولعی که باعث می‌شود در این مسیر خود را محق دانسته و حتی رضایت به مرگ دیگری برای حفظ سوژگی خود بدهد. بنابراین برای پایان دادن به رنج ادامه حیات در کالبد سالمندی، بدن منطبق بر فاکتورهای زیبایی و سلامت را شکار می‌کند و مشابه جراحی زیبایی‌های موجود اما اینبار از نوع تخیلی و فانتزی گونه به بدن دیگری وارد می‌شود. تناسخی به انتخاب خود و با قتل ابژه‌هایی که در جهان بردگی مدرن وظیفه‌شان تامین مطالبات اربابان امپریالیست است.

بنابراین اگر در گذشته انسان و بطور خاصه زن دلواپسی‌اش نه برای بدن بلکه بخاطر نداشتن شأن و منزلت در سپهر عمومی و خصوصی، تمکن مالی و مواردی مشابه آه می‌کشد و خواهان تغییر هویت خود است، در عصر مدرنیته درد دیگری به دردهای انسان مدرن اضافه شده و آن کوچ از بدن فعلی به بدنی مطلوب است.

این مضمون یادآور فیلم افسانه آه، به کارگردانی تهمینه میلانی در سال  ۱۳۶۹است که در آن بیوه‌ای ثروتمند اما افسرده به شدت احساس پوچی می‌کند و قصد خودکشی دارد زیرا از هویتی که دارد رضایت ندارد. از همین رو خواهان کوچ به بدن دیگری است. اما این کوچ نه برای نخواستن بدن بلکه برای تجربۀ آن چیزیست که داشتن تمامیت آن سنخیتی با بدن ندارد.

 

[۱] . تصویر بدن یا همان body image به معنی درک و احساسی‌ست که فرد از زیبایی و کشش جنسی بدن خودش دارد. عبارت تصویر بدن اولین بار در کتاب ظاهر و تمثال بدن انسان نوشته پاول شیلدر، متخصص مغز و اعصاب اتریشی در سال ۱۹۳۵ عنوان شد.(به نقل از ویکی پدیا)