شهرداری تهران یک نهاد عمومی غیردولتی است که از سال ۱۲۸۶ شمسی با نام بلدیه تهران تاسیس شده و امور مربوط با مدیریت شهری شهر تهران را برعهده دارد. مدیریت این نهاد با شهردار تهران است که با رای اعضای شورای شهر تهران انتخاب میشود. شهرداری تهران شامل ۲۲ منطقه است که مدیریت هر منطقه به عهده شهردار آن منطقه است که توسط شهردار تهران انتخاب میشود. همچنین هر منطقه شامل تعدادی ناحیه است. تهران دارای ۱۲۳ ناحیه و ۳۵۴ محله است. هر ناحیه یک شهردار دارد که این شهرداران توسط شهردار مناطق تعیین شده و هر محله دارای یک مدیر بوده که توسط شهردار ناحیه، شورایاران و هیات امنای محله انتخاب میشوند. جنبه های مختلفی از حیات و ممات در شهر تهران توسط شهرداری اداره می شود. گستره و تنوع فعالیت های این نهاد از حوزه های فرهنگی و هنری، ساماندهی صنایع و مشاغل، مسائل زیست محیطی، امور مربوط به اموات (سازمان بهشت زهرا)،فضای سبز، زیباسازی شهر، مدیریت پسماند،حمل و نقل و ترافیک، سازه های عمرانی، شهرسازی، امور مالی و اقتصاد شهری و بسیاری از موضوعات متنوع دیگر را شامل می شود. از طرفی در طی دو دهه گذشته بلدیه تهران علاوه بر وظایف ذاتی خود به حوزه سیاست نیز وارد شده است و شهرداران آن به طور مستقیم و یا غیر مستقیم در انتخابات ریاست جمهوری شرکت داشته اند. با این اوصاف انتخاب شهردار و تیم مدیریتی فعال در سطوح مختلف، امری حساس و تاثیرگذار در زندگی شهروندان تهرانی محسوب می گردد.
به رغم گذشت حدود یکسال از انتخابات شورای اسلامی شهر تهران که همزمان با انتخابات ریاست جمهوری برگزار گردید و در نتیجه آن تمامی منتخبین دوره پنجم با رای قاطع مردم، افراد منتسب به جناح اصلاح طلب بودند، ایجاد تغییر محسوس و اصلاح فرایندها در مدیریت شهری (بعد از گذشت ۱۲ سال از مدیریت محمدباقر قالیباف بر شهرداری) امری قابل انتظار بوده است.
نوشتههای مرتبط
بنابراین یکی از چالش های پیش روی شورای جدید شهر تهران، انتخاب شهردار و اتخاذ تدابیری جهت بهبود روند مدیریت شهر تهران بوده و این در حالی است که تیم مدیریتی قبلی با روال دوازده ساله خود و با روش های درآمد زایی خاصی که داشت در بدنه این سازمان ریشه دوانده بود. فارغ از قضاوت درباره نقاط مثبت و منفی دوره مدیریت قبل، در این برهه شهر تهران و متعاقب آن شهرداری تهران با مشکلات عدیده ای مواجه شده بود. روند افزایش جمعیت ساکن رسمی و غیر رسمی، توسعه شهر و تداوم ساختمان سازی، آلودگی هوا، اغتشاش صوتی و بصری شهر و ده ها مسئله و معضل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، همچنان در زیست شهری مشهود است.
از سویی دیگر کسری بودجه، فراوانی نیروی انسانی و بدهی های کلان، میراث دوران قبلی برای مدیریت جدید شهری بوده که تجمعات پی در پی اعتراضی در مقابل ساختمان شهرداری و شورای شهر یک نمونه از مصادیق آن است . با این حال انتظار می رفت شورای شهر تهران با سرعت و جدیت به انتخاب شهرداری مسئولیت پذیر، توانمند و پرانرژی مبادرت ورزد تا بلکه بتواند بر مشکلات فائق گردد. اما آن چه در عمل اتفاق افتاد رکود و بلاتکلیفی چندماهه بخش های مختلفی از بدنه ستادی و اجرایی در شهرداری تهران بود. تعلل در تصمیم گیری، عدم استفاده موثر از نیروهای توانمند بدنه شهرداری و … بعد از انتخاب آقای نجفی به عنوان شهردار تهران همچنان قابل مشاهده بوده و البته بعد گذشت بیش از شش ماه و امید نسبی به ریل گذاری و حرکت قطار جدید مدیریت شهری که با بهره گیری از معاونان جدید شهردار، امری محتمل به نظر می رسید، در آستانه عید نوروز با خبر استعفای شهردار تهران همچنان این سازمان با تلخ کامی دیگری مواجه گشت. اکنون با سپری شدن حدود ۲ ماه از کناره گیری اولیه و سپس ثانویه شهردار پیشین، حسن تدبیر و تلاش مجدانه جهت انتخاب و جایگزینی شهردار جدید تهران، حداقل توقعی است که شهروندان تهرانی (که در واقع تامین کنندگان عمده درآمدهای شهرداری تهران هستند) از شورای پنجم دارند، به طوری که به دور از نگاه حزبی و کشمکش های سیاسی، دفع وقت و صرف هزینه زمانی به این مهم پرداخته و این سازمان وسیع را از اغماء عارض شده خارج کنند.