سلامی دیگر

سلامی دیگر ویژه نامه نوروز ۹۷ و دوازدهمین سالگرد انسان شناسی و فرهنگ

ویژه نامه نوروز ۹۷ و دوازدهمین سالگرد انسان شناسی و فرهنگ

سخن مدیر انسان‌ شناسی و فرهنگ
هر سال این فرصت پربار و کمیاب پیش می‌ آید که ابتدا در یک گردهم ‌آیی، دوستان بسیار ِ انسان ‌شناسی و فرهنگ را رو در رو ببینیم و طعم جهان مجازی را به خوش‌کامی جهان واقعی و انسانی تبدیل کنیم؛ و کمی بعد این فرصت دیگر را که بتوانیم جمع بزرگ دوستان خود را در این ویژه نامه دور هم گردآوریم. مثل همیشه، در این ویژه‌نامه هر کسی به گونه ‌ای که خواسته بود، بدون هیچ الزام و اجبار و چشم ‌داشتی، از سر دل و با توجه به توانایی ‌هایی که در زمان این گردآوری داشت و ما داشتیم، مشارکت کرده است. برخی از دوستان بهاریه ‌ها و یادداشت ‌هایی دادند، برخی دیگر مقاله‌ هایی گاه بسیار مفصل. از همه ایشان و از تمام اعضای گروه فنی و تحریریه که در انجام این کار به ما یاری رساندند، به سهم خود تشکر می‌کنم. این تشکر به ویژه شایسته خانم نگار شیخان است که بار پر‌زحمت ِ تهیه ویژه‌نامه را بر دوش داشت. امید ما آن است که انسان‌شناسی و فرهنگ با برنامه های گسترده‌ای که بخشی از آنها در این ویژه‌نامه معرفی می‌شود، از جمله با گشایش وبگاه گسترده «تاریخ فرهنگی ایران مدرن»، با جلسات جدید «شبنه های سینما و فرهنگ»، با کانال‌های متعدد تلگرامی خود و… بتواند همچون همیشه گامی هر چند کوچک در راه پیشبرد فرهنگ این پهنه بردارد. از شما خوانندگان این ویژنامه و از همه کسانی که در آن با نوشته‌هایشان به ما یاری رساندند، باز هم ممنونیم. و از یاد نمی بریم که بسیاری از دوستانی که در این ویژه‌ نامه حضور ندارند همیشه با ما هستند و اگر گرفتاری‌ های روزمره این فرصت را برایشان فراهم نکرد که در این قدم با ما باشند بی‌ شک در طول سال با ما خواهند بود. مقالات این ویژه‌ نامه در طول سال در وبگاه انسان‌ شناسی و فرهنگ نیز به انتشار خواهند رسید.
سالی خوش و خرم و پر بار داشته باشید.
ناصر فکوهی
استاد دانشگاه تهران و مدیر انسان شناسی و فرهنگ
اسفند ۱۳۹۶

سخن سردبیر

می خواستم با حروف ِ سربی نام ِ بهار را روی دیوار ِ روبروی خانه ام بنویسم
بر در ِ فرسوده ی چاپخانه یک قفل ِ بزرگ زنگار گرفته است
به خانه می آیم
در فرهنگ ِلغت به دنبال کلمه ی بهار هستم
در غیبت ِبهار همه ی کلمات ِ فرهنگ بی معنی و پوچ است
در غیبت ِبهار رنج ، هراس ، بیم ، تردید ، حـِرمان ، وحشت را از یاد نبرده ام
به دنبال ِ تسلی هستم
چه کسی باید در غیبت ِبهار مرا تسلی دهد
می خواهم بخوابم
پرنده ای به پنجره ی من نوک می زند
از پنجره با هرمان جهان را نگاه می کنم
جهان ناگهان غرق در شکوفه ها ، گلهای شقایق و بنفشه است
پنجره را باز می گذارم
باران می بارد
در باران می گویم
بهار را یافتم
بهار آمد …

احمدرضا احمدی

سالی جدید از راه می رسد و ما در انسان شناسی و فرهنگ باری دیگر گرد هم جمع شدیم تا دست آوردهای فرهنگی یک سالمان را کنار هم ورق بزنیم. هر چند ممکن است تکراری به نظر برسد ولی نشان از تداوم تلاش های دوستداران و همکاران و همراهان ما دارد. بخش نخست هفتمین ویژه نامه نوروزی انسان شناسی و فرهنگ همچون سال های قبل به ارائه گزارش فعالیت بخش های مختلف مجموعه اختصاص دارد. همچنین می توانید با مطالعه گزارش مالی مجموعه به طور کامل در جریان دخل و خرج و امور مالی موسسه قرار بگیرید. تمام تلاش ما بر این بوده که گزارش کامل و شفافی از روند پروژه های انسان شناسی و فرهنگ ارائه شود. در این بخش می توانید گزارش کامل فعالیت های جدید را مطالعه کنید و از روند ادامه پروژه های قبلی مطلع شوید.
جمع همکاران ما از سراسر ایران و اقصی نقاط جهان که برای اعتلای فرهنگ تلاش می کنند هر سال در اسفند ماه به بهانه سالروز تاسیس این مجموعه گرد هم جمع می شوند. امسال در ۱۳ اسفند ماه دوازدهمین سالگرد تاسیس را در کنار اساتید و بیش از ۳۰ نفر از اعضای شورای عالی و همکاران و همراهان و دوستداران انسان شناسی و فرهنگ جشن گرفتیم که گزارش کامل آن به همراه آلبوم عکس های اختصاصی مراسم را می توانید در بخش گزارش سالگرد دوازدهم بخوانید.
فعالیت های انسان شناسی و فرهنگ فقط محدود به سایت و یا یکشنبه های انسان شناسی و فرهنگ نبوده و نیست، امسال یکی از بخش های جدیدی که به فعالیت های انسان شناسی و فرهنگ اضافه شده بخش شنبه های سینماو فرهنگ است. این برنامه که از مهرماه امسال آغاز شد، هر شنبه به نمایش یکی از شاهکارهای سینمایی جهان و پس از ان سخنرانی در خصوص فیلم می پردازد. در بخش شنبه های سینما وفرهنگ می توانید عنوان و خلاصه فیلم را به همراه خلاصه ای از جلسه و صحبت های مفسران فیلم و عکس هایی از جلسه بخوانید.
خیلی از همراهان قدیمی ما انسان شناسی و فرهنگ را با برنامه یکشنبه ها می شناسند. دور چهارم از این نشست ها در خرداد سال ۹۶ به اتمام رسید و بعد از استراحت تابستانی پنجمین دور از یکشنبه های انسان شناسی فرهنگ مهرماه امسال آغاز شده و در حال برگزاری است. و همانند دوره های قبل با نمایش فیلمی مستند و سخنرانی دو متخصص در مورد موضوعات فرهنگی, هنری و اجتماعی برگزار می شود که در بخش مربوط به یکشنبه های انسان شناسی و فرهنگ می توانید به تفصیل گزارش هر نشست را به همراه عکس های آن جلسه ملاحظه کنید. در پایان این بخش تعدادی از سخنرانی های ارائه شده در نشست های دوره پنجم، در قالب مقاله به نگارش درآمده است. امسال نیز همچون سال های گذشته بخش اصلی ویژه نامه نوروزی انسان شناسی و فرهنگ به متن های ارسالی دوستداران و همراهانش اختصاص دارد. دوستانی که هر سال با نوشته های خود در قالب بهاریه و مقالات ویژه نامه نوروزی را ارزشمند و پربار می کنند.
بخش آخر ویژه نامه امسال به عزیزانی اختصاص دارد که نوروز ۹۷ در کنار ما نیستند، دوستان و بزرگانی که هر کدام در ترویج علم و فرهنگ و هنر این مرز و بوم تلاش کردند و نبودشان فقدانی بزرگ است، هموطنانی که امسال در زلزله و سوانح دریایی و هوایی جانشان را از دست دادند. خبرهایی دردناک، که هربار که شنیدیم قلبمان را لرزاند و غمگینمان کرد. حتما در این لیست نام عزیزانی از قلم افتاده و به هر روی امکان آوردن همه اسامی نبود و پیشاپیش بابت آن پوزش می خواهیم.
انسان شناسی و فرهنگ در پایان امسال برای همه دوستان و همراهان و همکاران خود آرزوی سالی خوش، نیک بختی و نیک روزی دارد و امیدوار است این ویژه نامه که با تلاش همکاران ما گردآوری شده مورد توجه واقع شود.

نگار شیخان

اسفند ۱۳۹۶

فهرست مطالب
سخن اول ۸
فعالیت های انسان شناسی و فرهنگ ۹
گزارش دوازدهمین سالگرد انسان شناسی و فرهنگ ۱۵
شنبه های سینما و فرهنگ ۲۹
یکشنبه های انسان شناسی و فرهنگ ۴۹
یادداشت های کوتاه/ بهاریه ۷۷
به این نور می باید رسیدن/ محمدرضا اصلانی ۷۸
شکوفه انار/ فاطمه آقامیری ۷۹
نوروز و دریا/ بنیامین انصاری نسب ۸۰
فریبا الهی فرد ۸۲
قرن بیست و یکم، اینجا، آنجا، همه جا/ عاطفه اولیایی ۸۳
خاطره ازلی و اسطوره امروز بهناز بوذری ۸۵
افطار عید/ وحید پرهیزکاری ۸۷
صبور/ پرنیا پژوهش فر ۸۸
سرخوشی ده سال حضور/ محمد تهامی نژاد ۹۰
نوروز و تمنای روزگار نو/ محسن حافظیان ۹۲
ما آماده نیستیم/ مزدک دانشور ۹۴
خوان هفت سین/ملیحه درگاهی ۹۵
منظومه از یلدا تا نوروز/ علی ربیعی ۹۷
کدام نوروز کدام شادی/ فاطمه سیارپور ۱۰۰
سخنی پیرامون نوروزهای بی پول/ عطا شعبانی راد ۱۰۲
طعم تکه های کوچکی از کیک توسعه/ محمد شلیله ۱۰۴
زوال توسعه/ آرمان شهرکی ۱۰۹
سرمای زمهریر زمستان چشیده، قدر لطافت نسیم بهاری را می فهمد/ نسترن محمودزاده ۱۱۱
انگشت اشاره مردها، بلندتر از انگشت میانه شان است/امیر مقدم ۱۱۲
اراده، امید، دروغ/ محمد نوزعیم ۱۱۳
سال ۹۷ و امید به تقویت اعتماد اجتماعی/ مهدی یسری ۱۱۵
مقالات ۱۱۹
ساز و کار اصل تخاصم در فیلم‌نامه ماجرای نیمروز، دلالت حضور بر غیاب /احسان آجورلو ۱۲۰
دلالت های شاعرانه در شعر «برف» اخوان ثالث/«علی اصغر ارجی» ۱۲۳
جامعه¬شناسی خرید/ وحید اسلام‌زاده ۱۳۰
بازتاب ایران باستان در شعر حافظ شیرازی/ ابوالقاسم اسماعیل¬پور مطلق ۱۳۹
زردی من از تو سرخی تو از من با جادوی همیوپتیک/ مینو امیرقاسمی ۱۴۵
انسان دوستی سرمایه داری/ ت. ریور برگردان/ عاطفه اولیایی ۱۴۹
اسفند ماه، زمان قُدسی / علی بلوک باشی ۱۵۳
ما چند ساله ایم؟/ حامد حسینی ۱۵۷
آداب‌ورسوم نوروزی در گیلان/ سمانه خلیلی فر ۱۵۸
فلسفه دخالت ذهن/ علی ربیعی(ع-بهار) ۱۶۲
چرا سواد مالی بسیار مهم است؟/ رضا رجبی ۱۶۴
لوفور، و نظریه «تروریسم و زندگی روزمره»/ نوشته زهره روحی ۱۶۷
امریکا کوچولوها/ محمد زعفرانی ۱۷۰
بررسی نقش محوری گیلان و دریای خزر در روابط روسیه با ایران در عصر صفوی/ نگار شیخان ۱۷۵
فضای امن عمومی، بستر حضور زنان شهروند/ مینوش صدوقیان‌زاده ۱۷۹
برادران غریب/ نویسنده مقاله: دیتمار پیپر Dietmar Pieper/ برگردان: فاطمه صیرفی ۱۸۳
برندسازی ملی؛ ضرورت ایران امروز / حمید عابدی ۱۸۶
دنیای پارادوکسیکال ما/ ناصر عظیمی ۱۸۸
جشن اکیتو/ سودابه فضایلی ۱۹۰
آداب و رسوم مردم آذربایجان شرقى در آستانه عید نوروز/ حمیده محمدزاده ۱۹۳
بازنمود تصویری اعتدال بهاری/ بهار مختاریان ۱۹۵
شادی، حقیقتی فراموش شده در هیاهوی زندگی اجتماعی کودکان/ سید علیرضا هاشمی ۱۹۷
زمین های قهوه ای/ مرجان یشایایی ۱۹۹
کلیمی ها و روزهای انقلاب/ هارون یشایایی ۲۰۴
معرفی شورای عالی و شورای مرکزی انسان شناسی و فرهنگ ۲۰۶
همکاری با مطبوعات ۲۱۱
تفاهم نامه ها ۲۱۳
پروژه های انسان شناسی و فرهنگ ۲۱۴
به یاد آنان که رفتند… ۲۱۸
امیر جلال الدین اعلم ۲۱۹
هلخ استلماخ ۲۲۰
رسول اورنقی کرمانی ۲۲۱
میهن بهرامی ۲۲۲
عطاالله بهمنش ۲۲۳
صادق تبریزی ۲۲۴
علی اکبر تجویدی ۲۲۵
فریدون تقضلی ۲۲۶
حسین توفیق ۲۲۷
محمود جهان ۲۲۸
ازبر علی حاجوی ۲۲۹
اسماعیل حاکمی ۲۳۰
ناهید دایی جواد ۲۳۱
علی اشرف درویشیان ۲۳۲
محسن سلیمانی ۲۳۵
پرویز شفا ۲۳۶
حسین شهبازیان ۲۳۹
لطف‌علی رحیم‌اوغلو عسکرزاده ۲۴۰
فریده صابری ۲۴۱
دکتر منوچهر صبوری کاشانی ۲۴۲
مدیا کاشیگر ۲۴۳
جمشید مظاهری (سروشیار) ۲۴۴
نادر گلچین ۲۴۵
عارف لرستانی ۲۴۶
منوچهر لشکری ۲۴۷
جمشید مظاهری (سروشیار) ۲۴۸
مریم میرزاخانی ۲۴۹
بزرگ نادرزاده ۲۵۰
تقی وحیدیان کامیار ۲۵۱
حوادث ملی: ۲۵۲
معدن یورت ۲۵۳
زلزله کرمانشاه ۲۵۴
کشتی سانچی ۲۵۵
هواپیمای یاسوج ۲۵۶

این فهرست شامل تمامی مقالات و بهاریه ها نمی باشد. تمامی مقالات و بهاریه های ارسالی در ورژن نهایی ویژه نامه نوروز ۹۷ و دوازدهمین سالگرد انسان شناسی و فرهنگ روز شنبه ۲۶ اسفند روی سایت منتشر می شود.