رود سلسله‌های صوفیه به شبه قارۀ هند هم‌زمان با فتوحات غوریان بوده است. در واقع در همین زمان و در قرن ششم است که برخی از صوفیان بخش آسیای مرکزی، مهاجرت به هندوستان را آغاز کرده اند. نخستین سلسله‌ها، چشتیه و سهروردیه و سلسله‌های بعدی نقشبندیه، قادریه و قلندریه بوده‌اند. قادریه و قلندریه، سلسله‌های نزدیک به هم هستند که در قرن هفتم در هند رواج یافتند. حکومت مغول در آسیای مرکزی و ایران زمینۀ مهاجرت و حرکت قادریه، قلندریه و برخی سلسله‌های دیگر را به هند فراهم کرد. بیشتر مشایخ قلندریه با چشتیه، سهروردیه و قادریه ارتباط اجتماعی داشتند و برخی قلندرها نسبت خود را به برخی مشایخ آن سلسله‌ها می‌رساندند. علاوه بر این سلسله های عقیدتی، جنبش‌های حروفیان و نقطویان از آن دسته جنبش‌های فرهنگی و اجتماعی هستند که خواستار دگرگونی‌هایی در زندگی انسانی بوده‌اند. آنها به انسان‌گرایی، شکست قدرت دینی و دولتی، گسترش عدالت، بازرگانی و صنعت و دانش و فرهنگ اهمیت می‌دادند.
برای خواندن این مقاله در زیر کلیک کنید:
