زبان و مدارهای مغزی
کریستوفر برگلند برگردان زهرا خلجی
نوشته‌های مرتبط
مقاله‌ای تازه که توسط تیم بین المللی پژوهشگران نوشته شده است شواهد محکمی را ارائه می‌کند که زبان با استفاده از دو نظام دارای کاربردهای متعدد (حافظه اخباری و حافظه روندی) یادگرفته می‌شود که از نظر تکاملی قدیمی به حساب می‌آیند و مختص به زبان نیستند. بر خلاف باور عموم محققان دریافتند که کودکان که زبان مادری‌شان را فرا می‌گیرند و افراد بالغ که زبان تازه‌ای را یاد می‌گیرند به مدار مغزی اتکا نمی‌کنند که تنها مختص یادگیری زبان است. بلکه فراگیری زبان از یک مکانیزم عصبی-شناختی دارای کاربردهای متعدد بهره می‌برد که قبل از هومو سیپین ها وجود داشته است.
این یافته ها ۲۹ ژانویه ۲۰۱۸ در ژورنال پیشرفت‌های آکادمی ملی علم (PNAS) چاپ شده است. برای چنین تحلیلی، تیم پژوهشگران از نظر آماری یافته‌های ۱۶ پژوهش پیشین که یادگیری زبان را از راه حافظه اخباری و حافظه روندی مطالعه کرده بودند (که دو نظام مغزی هستند که بررسی های گسترده‌ای روی آن‌ها انجام شده است) با هم ترکیب کردند.
تفاوت بین حافظه اخباری و حافظه روندی چیست؟
حافظه اخباری به دانش متبلور شده‌ای اشاره می‌کند که شما می‌توانید هنگامی که روی صندلی‌تان نشسته‌اید یاد بگیرید بدون اینکه هماهنگی‌های دقیق حساب شده حرکتی را تمرین کنید. حافظه‌های اخباری مانند دانستن ۵۰ ایالت آمریکا و ناحیه کلمبیا و یا حفظ کردن واژه‌های امتحان SAT به راحتی می‌توان با یک آزمون نوشتاری توصیف شوند. اما در آن سوی دیگر حافظه روندی چیز‌هایی مانند نواختن یک ساز موسیقی یا راندن دوچرخه را در بر می‌گیرد که همه افراد باید در حقیقت با انجام دادن کاری آن را یاد بگیرند. در طول زمان حافظه روندی از راه تمرین، تمرین و تمرین ناخوداگاه به شکل خودکار در می‌آید.
حدود یک دهه پیش هنگامی که برنامه «راه ورزشکار» ایجاد شد تا عملکرد ورزشی را بهینه کند. اساس متود مربیگری من این بود که رویکردی دوگانه داشته باشد که هم حافظه اخباری (آشکار) و هم حافظه روندی (پنهان) را مورد هدف قرار دهد. آشکارا این کشف که مدارهای قدیمی مغزی برای یادگیری زبان استفاده می‌شوند – که هم چنین برای یادگرفتن یک ورزش استفاده می‌شوند – این نکته را تایید می‌کند که این نظام‌های عصبی-شناختی فواید چندگانه دارند.
یکی از نویسنده‌های این مقاله فیلیپ همریک از دانشگاه کنت در اوهایو بیان کرد که«این نظام‌های مغذی هم چنین در حیوانات هم پیدا شده است. برای مثال، موش‌ها وقتی می‌خواهند یاد بگیرند چه طور درون یک هزارتو راه خود را پیدا کنند، از آن‌ها استفاده می‌کنند. هر تغییری که روی این نظام‌ها صورت گرفته باشد تا از زبان پشتیبانی بکند، به هرحال این حقیقت بسیار جالب توجه است که چنین نقش مهمی در این توانایی حیاتی انسانی بازی می‌کنند.»
جالب است که نتایج این تحلیل‌ها نشان داده است که حفظ کردن واژه‌هایی استفاده شده در یک زبان به حافظه اخباری اتکا می‌کند. اگرچه دستور زبان و قواعد دستوری که به ما اجازه می‌دهد واژه‌ها را با انعطاف در هم ترکیب کنیم تا جمله‌هایی را ایجاد کنیم که از قواعد زبان پیروی می‌کنند به حافظه روندی بستگی دارند.
هنگامی که کودکان زبان مادری‌شان را فرا می‌گیرند، از حافظه روندی استفاده می‌کنند تا بر دستور زبان و قواعد دستوری بدون اینکه لزوما قواعد را «بدانند»، تسلط پیدا کنند. اگرچه هنگامی که بزرگسالان می‌خواهند یک زبان دوم را فرا بگیرند قواعد دستوری در ابتدا با استفاده از حافظه اخباری به خاطر سپرده می‌شوند. همانطور که انتظار می‌رود دستور زبان و قواعد دستوری در مراحل بعدی یادگیری زبان همانطور که یک فرد فصیح‌تر می‌شود به حافظه روندی منتقل می‌شوند.
یکی از نویسندگان دیگر جرد لوم در دانشگاه ملبورن استرالیا اظهار داشت که «یافته های این مقاله کاربرد های گسترده پژوهشی، آموزشی و درمانی نیز در خود دارد.»
رابطه همبستگی بین این دو نظام مغزی دامنه وسیعی دارد که بدون تناقضی در زبان های زیادی مانند انگلیسی، فنلاندی، فرانسوی و ژاپنی پیدا شده‌اند و در میان مهارت‌های زبانی زیادی مانند خواندن، گوش دادن و صحبت کردن نیز یافت شده اند. این نکته طبق گفته‌ی پژوهشگران نشان می‌دهد که رابطه همبستگی بین یادگیری زبان و این دو نظام قدیمی مغزی قابل اعتماد و محکم است.
مسئول اصلی این مطالعه مایکل اولمن، پروفسور عصب شناس در دانشگاه جورج تاون، دانشکده پزشکی در واشنگتن می‌گوید: «نتیجه‌ی پژوهش ما که زبان با این نظام‌های دارای کاربرد چندگانه قدیمی فراگرفته می‌شود با نظریه دیرین که زبان تنها وابسته به حوزه‌های ذاتی مختص به زبان است که تنها در انسان‌ها یافت می‌شوند، تناقض دارد.»
حافظه اخباری و روندی از نظام‌های یادگیری دارای کاربرد چندگانه استفاده می‌کنند.
به خاطر اینکه من در سال های گذشته به افراد یاد می‌دادم که چه گونه حافظه‌های روندی و اخباری را به کار گیرند تا در ورزش مهارت پیدا کنند، این پژوهش نظر مرا به خود جلب کرد. بنابراین من در نامه‌ای به مایکل اولمن از او خواستم تا بیشتر دباره پژوهش تیمش توضیح بدهد.
«مقاله‌ی اخیر شما ‘’یادگیری زبان اول کودکان و زبان دوم در بزرگسالان هردو به نظام‌های یادگیری دارای کاربرد چندگانی وابسته هستند’’ نشان می‌دهد که زبان از دو مدار مختلف مغزی (حافظه اخباری و حافظه روندی) استفاده می‌کند که تنها مختص زبان نیستند و قبل از انسان‌ها وجود داشته‌اند. آیا امکان دارد اهمیت این یافته‌ها در دنیای واقعی را برای ما جمع بندی بکنید؟»
اولمن در پاسخ به ایمیل گفت: «ما بیشتر درباره جنبه‌های ویژه حافظه روندی و اخباری می‌دانیم تا درباره‌ی زبان، نه تنها شامل ژنتیک و زیست شناسی این نظام‌ها بلکه اینکه آن‌ها چه گونه فرا گرفته می‌شوند بلکه چه گونه یادگیری در این نظام‌ها می‌تواند پیشرفت پیدا کند. اکنون که شواهد گویای این هستند که زبان به راستی در این دو نظام یادگرفته می‌شود. دانسته‌های ما درباره‌ی زبان می‌تواند براب زبان هم قابل اجرا باشد.
مهم تر از همه از نظر کاربردهای آن در دنیای واقعی ما تا حدی بیشتر درباره‌ی اینکه چه گونه یادگیری و بازیابی اطلاعات و مهارت‌ها در این دو نظام می‌تواند بهبود پیدا کند بیشتر می‌دانیم. به طور مثال آژانس‌های داروسازی مانند ممانتین یا رویکردهای رفتاری مانند نمایش دادن اطلاعات به گونه‌ای که در طول زمان توجهی به آن‌ها نشود نشان داده شده اند تا یادگیری یا یادسپاری در حافظه اخباری پیشرفت کند.
از آنجایی که ما شواهدی را نشان داده‌ایم که هم واژه‌ها و دستور زبان یک زبان می‌توانند در حافظه اخباری یادگرفته شود این فنون می‌تواند برای بهبود یادگیری زبان در این نظام موثر باشند، هم برای زبان آموزان زبان دوم و هم در برطرف کردن مشکلاتی مانند زبان پریشی، اختلال در یادگیری زبان (dyslexia) و اوتیسم. پس یافته‌های ما می‌تواند برای افرادی که یک زبان دوم را یاد می‌گیرند مفید باشد و به افرادی که از این اختلالات رنج می‌برند، کمک کند.
منبع: https://www.psychologytoday.com/blog/the-athletes-way/201801/language-utilizes-ancient-brain-circuits-predate-humans
مقاله‌ی اصلی منتشر شده: Phillip Hamrick, Jarrad Lum, Michael T. Ullman. “Child First Language and Adult Second Language Are Both Tied to General-Purpose Learning Systems” PNAS (Published online ahead of print: January 29, 2018) DOI: 10.1073/pnas.1713975115
