انسان شناسی و فزهنگ
انسان شناسی، علمی ترین رشته علوم انسانی و انسانی ترین رشته در علوم است.

روز ملی سینما چه پیامی دارد؟

از آن روی برای سینما روز ملی در نظر می‌گیرند تا سینما، صحنۀ بروز، نمایش و بازنمایی آرزوها، تلاش‌ها، اقلیم‌ها، فرهنگ‌ها و لایه‌های درونی زندگی در سرزمین ما و سندِ هنر، کار و تلاش سینماگران و نحوۀ بدیعی باشد که به مدد فیلم جهان خود را می‌بینند و می‌سازند. از آن روی که هر لحظه از سینما (به وسعت امروزینش)، به عنوان تاریخ فیلمیکِ این سرزمین و تاریخ هنرش هم به یادگار می‌ماند، هم در شکل بخشی به ما سهمی دارد. دیگر تاریخ کشور ما را بدون روی آوری به فیلم نمی‌توان و نباید نوشت. از آن رو است که روز ملی سینما، به سینماگران؛ «نقششان» و به ملت «اهمیت تاریخی فیلم» وبه مسؤلان هموارسازی راه را، بار دیگر یاد آور می‌شود.

متشکرم که فیلم این بنده را در این روز، در سالن سیف الله داد که یادش گرامی باد، به نمایش در آوردید.

مدت ۵۵ سال از تولید فیلم سینمای ایران از مشروطیت تا سپنتا، گذشت. بخشی از این فیلم در استودیوی برادرم (ابوالحسن تهامی) صداگذاری مجدد شد. گاهی این فیلم را «تبار شناسی سینما» و گاهی «متا سینما» نامیده‌اند. این فیلم تا سال‌ها نمایش نداشت به همین خاطر چون باور دارم که هر فیلمسازی باید دست فیلمش را بگیرد، سال ۱۳۷۱ مستند نامۀ آن را منتشر کردم که برندۀ جایزه کتاب سال شد.

چند مستند دربارۀ کلیت تاریخ سینمای ایران، وجود دارد: بهرام ری پور و جمال امید با همکاری فرخ غفاری و هژیر داریوش، فیلم فانوس خیال را در دهۀ ۱۳۵۰ ساختند. فرخ مجیدی، تاریخچه سینمای ایران را در اواخر دهۀ ۱۳۵۰ و استاد فرخ انصاری بصیر مستند «سینمای ایران از تولد تا تولد دوباره» را در دهۀ ۱۳۶۰ تولید کردند که من هم در صحنه‌ای کوتاه، به نقش مرحوم عباس کیارستمی ظاهر شدم. بهمن مقصودلو کار بزرگی را شروع کرد، فیلم حلقه‌های گمشده با حضور دکتر اکبر عالمی و دکتر شهریار عدل، توسط مهرداد زاهدیان در کاخ گلستان فیلمبرداری شد و البته از فیلم «ایران یک انقلاب سینمایی» کار نادر تکمیل همایون باید یاد کرد. جدا از این، گوشه‌های مختلف سینمای ایران از هنروران گرفته تا فیلمبردارها و کارگردان‌ها، خاطرات نگاتیو (فرهاد ورهرام)، اسناد مهمی بر جای مانده است که مجموعه آنها تاریخ فیلمیک سینمای ایران را تشکیل می‌دهد. در این مدت پژوهشگران عصرنو، سینما را در حیطه‌های علمی، نشانه‌شناسی، انسان‌شناسی تصویری، تاریخ، جامعه‌شناسی، فلسفه و زیبایی‌شناسی، آزموده‌اند.

من ۵۸ سال از ۱۲۴ سال تاریخ سینمای ایران را در فضای سینمای ایران (از دوبله گرفته تا دستیاری، فیلمسازی، کار درآرشیو، پژوهش و ترجمه) زیسته‌ام، امیدوارم تا زنده‌ام کتاب فرهنگ کوچه‌های سینمای ایران که عبارت از گاهشناسی یا تاریخ ورود واژه‌های نو و به عبارتی پانهادن فرهنگی نوین، به ساختار جامعه ایرانی و جستجوی فرهنگ رایج در حرفه‌ها یا شاخه‌های متنوع سینمای ایران است، شکل انتشار به خود ببیند.

با تشکر از همسر و خانواده‌ام که در این مدت یاور من بودند

و با سپاس از انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند و هیئت رئیسه جشن سینمای مستند که من را شایسته حضور در این جلسه شناختند و افتخار عضویت دائم در آکادمی سینمای مستند ایران را به این بنده بخشیدند. باشد که مردمان ما با یادآوری نقش مستندسازان در مواجهه دشوار با جهان، مطالبه‌گر فیلم مستند باشند و گرامی باد یاد نسل‌هایی که تاریخ نوین فیلمیک ما را شکل می‌بخشند.

(این متن از آنچه در خانه سینما خوانده شد، اندکی متفاوتست)