فیلم کَری به انگلیسی Carrie، فیلمی در ژانر ترسناک فراطبیعی، به کارگردانی برایان‌دی‌پالما بر پایه رمانی به همین نام از استیون کینگ[۱] فرآورده سال ۱۹۷۶م است. بازی تحسین‌برانگیز سیس اسپیک در نقش کری، باعث شد که فیلم، نامزد دریافت جایزه‌های اُسکار بهترین بازیگر نقش اول زن شود و در آن بازه زمانی فیلم فروش گیشه موفقی هم داشته باشد.
در این نوشتار سعی بر این است که عناصر پرتکرار در حوزۀ الهیات فمنیستی مورد بررسی قرار گیرند. بنابریان پرداخت به سایر ابعاد فیلم مورد نظر نویسنده نیست. در ابتدای فیلم با دختری مواجه می‌شویم که در برقراری ارتباط با جمع بسیار ضعیف است. به نحوی که همین ضعف او باعث انزوایش شده طوری که حاضر نیست حتی به هنگام مواجهه با سورفتار همکلاسی‌های دخترش واکنش درخوری نشان دهد. در سکانس بعدی دختران مدرسه بعد از کلاس ورزش و گرفتن دوش حمام در حال گفتگو و خندیدن هستند که ناگهان با رفتار غیرعادی کری مواجه می‌شوند. کری زیر دوش حمام با اولین تجربه پریود خود آشنا می‌شود و چون هیچ اطلاعی از طبیعی‌بودن موضوع ندارد بسیار وحشت می‌کند. کری هراسیده با جیغ‌های ممتد به مربی ورزش خود که سعی در متفرق‌کردن دختران در حال استهزا کری بود می‌برد. اما همین قطرات خون ابتدایی سرانجام به جویی از خون در شهر تبدیل خواهد شد.
نوشته‌های مرتبط
همین مقدمه کافیست تا بیننده برای یافتن چرایی واکنش غیرعادی کری، فیلم را دنبال کند. پاسخ تمام سوالات بیننده به همراه یافته‌های جدید در خانه کری و در مکالمات بین او و مادر متعصبش قرار دارد. در خانه وقتی مادر کری از طریق تلفن مدرسه متوجه پریودشدن فرزندش می‌شود با کری چون دختری زناکار برخورد می‌کند. کتابی با عنوان «گناهان زنان» را باز می‌کند و برایش آیات مربوط به گناه نخستین که مشابهش در سفر آفرینش عهدعتیق آمده است را بلند می‌خواند و از کری می‌خواهد تا با او تکرار کند: و خداوند حوا را از پهلوی آدم آفرید برای آنکه بر روی زمین عطشی وجود نداشته باشد و این عطش گناه خوانده شد و اولین گناه رابطه جنسی بود و حوا گناهکار بود.
این صحنه اولین و مهمترین نشانه از ردپای الهیات فمنیستی است. بر اساس مباحث مطروحه در این حوزه، منتقدین منابع اصلی چون عهدین و تفاسیر ادیان ابراهیمی معتقدند که مهمترین دلیل نگاه‌های زن‌ستیزانه در این منابع، مسئله گناه نخستین و حواشی آن با محوریت حوا است. گناهی که توسط حوا آغاز شد و آدم و فرزندانش نیز مبتلا بدان شدند پس مسیح هم برای زدودن همین گناه از دامن بشریت، مصلوب شد.
بنابراین در تفکر بخش قابل توجهی از مفسرین گناه با تولد حوا (زن) زاده می‌شود و اولین مجازات آفرینش هم عادت ماهانه شدن زنان است که تا قیامت ادامه دارد. برای مثال خاخام‌های یهود ۹نفرین و بلایی را که بر زنان به سبب هبوطشان تحمیل شده چنین برشمرده‌اند: «تحمل خون حیض، خون بکارت، بارداری، زایمان، مسئولیت بزرگ کردن فرزندان، موهایش پوشیده باشد همانند کسی که عزادار است، گوشش را همانند غلامی حلقه به گوش یا کنیزکی که مطیع امر اربابش می‌باشد سوراخ کند، نباید شاهد گرفته شود و آخرین بلا و مصیبت وی مرگ است.[۲]» منظور از گناه نخستین همان تناول میوه ممنوعه توسط حوا و ترغیب آدم برای خوردن آن توسط همسرش است. به این صورت که وقتی مار به بهشت درآمد از درون آن ندا درآمد و از میوه درخت برگرفت و پیش حوا برد و گفت ببین میوه این درخت چه خوشمزه و خوش‌رنگ است و حوا بخورد و آدم نیز از آن بخورد و عورتشان نمایان شد و آدم(ع) به دل درخت پناه برد و خداوند گفت: ای حوا تو که بنده مرا فریب دادی با کراهت آبستن شوی و به هنگام وضع حمل پیوسته در خطر باشی». در ادامه آمده است که خداوند به آدم گفت: ای آدم، از کجا فریب خوردی؟ گفت از حوا. گفت پس باید هرماه یک‌بار او را خونین کنم چنانکه این درخت را خونین کرد، وی را خردمند آفریده بودم اما سفیهش کنم، بنا بود آسان آبستن شود و آسان بزاید اما به‌سختی خواهد زایید[۳].
مادر کری به شدت متعصب است و معتقد است ابتلای دخترش به پریود به جهت ارتکاب گناه وی بوده است و از میان گناهان برقراری رابطه جنسی نامشروع اولین گزینه برای اتهام به ارتکاب گناه است. بنابراین دخترش را با خشونت تمام در اتاقکی حاوی مجسمه مسیح مصلوب و ادعیه حبس می‌کند تا دخترش توبه کند و راه رستگاری را پیش بگیرد. در مکالمه مهم دیگری در انتهای فیلم مادر کری به گناه خود در نوجوانی اقرار می‌کند. گناهی که از نظر خودش سبب حبوطش شد و نتیجه آن تولد دختری شد که الان ابلیس در وی حلول کرده است و برای همین ارتکاب گناه جنسی وی است که دخترش میل به برقراری رابطه جنسی با مردان را دارد. همین تفکر یعنی ثابت ماندن گناه و انتقال آن از نسلی به نسل دیگر نشئت گرفته از تفکری منطبق بر عهد جدید است. به این صورت که مطابق تفاسیر مبتنی بر عهدجدید، گناه حوا محور تمام باورها و عقاید مسیحیان است، زیرا آنان معتقدند علت رسالت عیسی(ع) بر روی زمین ریشه در نافرمانی حوا در برابر پروردگار دارد. حوا مرتکب گناه شد و سپس آدم را فریب داد. ایشان گناه خود را برای تمام فرزندانشان به ارث گذاشتند و ازاین‌رو تمام انسان‌ها گناهکار متولد می‌شوند. خدا هم برای پاک‌کردن بشر از گناه نخستین، مسیح را بر روی صلیب قربانی کرد. بنابراین حوا مسئول خطای خود، معصیت همسرش، گناه آغازین بشر و مرگ مسیح است. درواقع یک زن با عمل خویش موجب سقوط بشر شد[۴].
مادر کری ابتلای خودش به برقراری رابطه جنسی پیش از ازدواج را دلیل داشتن دختری حواصفت می‌داند و بنابراین معتقد است عامل گناه جدید باید ذبح شود تا این میراث از نسل او ادامه پیدا نکند. مادر به شدت نسبت بر هر نوع رابطه با جنس مخالف حتی از نوع کلامی مقاومت جدی دارد و بارها به دخترش برای مقاومت در برابر خواسته شهوت آلود مردان هشدار می‌دهد. از سوی دیگر مادر کری با موهای بلند قرمز خود یادآور نقاشی‌های کشیده شده از شخصیتی به نام لیلیت[۵] است. شخصیتی که مطابق برخی منابع بعنوان همسر اول آدم در مقابل تمایلات جنسی شوهرش تمکین نمی‌کند و او را در بهشت رها می‌کند. بنابراین چون آدم تنها می‌شود خداوند برای او از دنده چپش حوا را می‌آفریند.
در نهایت مادر کری مشابه همان مجسمه مسیح در انباری خانه به صلیب کشیده می‌شود تا برای معاونت قتل مردم شهر مجازات شده باشد. مجازاتی که پایان نمی‌پذیرد و گریبان کری هم که به خون خوک و مردم بی‌گناه آلوده شده است را هم می‌گیرد. در پایان ناگفته نماند که فیلم متولد سال ۱۹۷۶ است یعنی دهه شصت تا هشتاد میلادی که بازه زمانی انقلاب جنسی[۷] در آمریکا و بسیاری از کشورهای غربی است. بازه‌ای که در آن سیاست‌های فرهنگی سعی در عادی‌کردن روابط جنسی، برهنه‌نمایی زنان و مسائلی از این دست داشتند. بنابراین مضمون این فیلم نیز در باب نکوهش تعصب بی‌جا به روابط دختران و پسران قرار دارد. تعصبی که از نظر طرفداران انقلاب جنسی باعث می‌شود جمع قابل توجهی از مردم شهر کشته شوند.
[۱] . نویسنده آمریکایی خالق بیش از ۲۰۰ اثر در گونه‌های وحشت، خیال‌پردازی، ماوراءالطبیعه، تعلیق، جنایی، علمی تخیلی و رمان‌های فانتزی است.
[۲] . علیجانی، رضا(۱۳۸۹الف)، زن درمتون مقدس، زن درآیین یهود، تهران: نشر روشنگران و مطالعات زنان، ص۴۹.
[۳] . خدادادی، صالحه و بدره،محسن(۱۳۹۹)، واکاوی تطبیقی تصویر حوا در عهدین و قرآن و پیامد‌های آن در ادبیات و هنر، پژوهشهای ادیانی، صص۲۸۴-۳۱۴.
[۴] . علیجانی، رضا(۱۳۸۹ب)، زن درمتون مقدس، زن درآیین مسیحیت، تهران: نشر روشنگران و مطالعات زنان، ص۳۴.
[۵] . https://en.wikipedia.org/wiki/Lady_Lilith
[۶] . Dante Gabriel Rossetti
[۷] . کوهن، نانسی‌ال، چگونه انقلاب جنسی، جامعه آمریکا را برای همیشه دگرگون کرد؟، ترجمه ایمانی راغب، ابوالفضل، اداره کل پژوهشهای اسلامی رسانه.
