مقدمه
درجوامع کویری و بیابانی،نقش شتر از اهمیت قابل توجهی برخوردار است؛ آنطورکه برای سرشماری آن مانند انسانها از واحد شمارش «نفر» استفاده میکنند. وجود یک شترحیاتبخش وتضمینکنندۀ زندگی و معیشت انسانهای کویری بوده وهست. از زمانی که بشرباحرکت، جابجایی و کوچ،به منظورساختن شرایط بهترِزیست و زندگی،به اهلی کردن حیوانات روی آورد؛شتریکی ازنخستین حیوانهایی بودکه برای بهرهمندی از ویژگیهای آن توسط انسان اهلی شد.
نوشتههای مرتبط
درتاریخ تمدن بشربهویژه درقارههای آسیاوآفریقا،شتر سهم چشمگیر و قابل توجهی درمعیشت، اقتصاد، حمل و نقل،بازرگانی ونیزدرجریان جنگهاو فرهنگ داشته است.
درایران نیزاستفاده ازشترسابقهای دیرینه داردو مردمان مناطق مرکزی و جنوبی ازدیربازازکُرک،مو،شیروگوشت شتراستفاده میکردند وبه مدد این حیوان راهها و کاروانسراها را برای حمل بار و دادوستد میپیمودند.هاشمی
شترحیوانی نیرومندوتنومند باتوش وتوان بالا،ازخانواده شترسانان،نشخوارکننده وبادست وگردنی درازاست وبرپشت خودیک یادو کوهان داردکه ساختارآن از پیه وچرب یتشکیل شده است. این حیوان به دلیل دستگاه خاص گوارشی منحصربه فرد،باکمترین هزینه نگهداری،بی ارزش ترین گیاهان – ازلحاظ تغذیهای راتبدیل به سلولز وانرژی میکند. ایندرحالیست که درشرایط کمآبی نیز این حیوان تامدتهاهیچ نیازی به آبندارد. بدین خاطر از این حیوان به «سرمایهای سرگردان درکویر»یاد میکنند.
ضمن آنکه شتربه عنوان حیوانی سودرسان و بیآزارکه باآب وغذای کم به بهبود زندگی انسان کمکی قابل توجه میکرده؛ازسالها دور، ارزش واحترام بسیاری نزد مردمان و بهخصوص کویرنشینان داشته است؛ به طوری که از جنبه فرهنگی نیز مقام شتربه اندازهای اهمیت داشته که شترآزاری درفرهنگ مردم کاری نکوهیده شمرده میشود. از این رو شتر یکی از حیوانات مأنوس با فرهنگ ایرانی است.
در مطلب پیش رو، به برخی الگوهای معیشتی واقتصادی وجلوههای فرهنگی و تاریخی این حیوان سودمند نزد مردم مناطق کویری و صحرایی اشاره میشود.
ادامه مطلب در لینک زیر: