حق به شهر حق همه شهروندان ساکن در شهر است (شهروندان در حال و آینده، شهروندان ِدائم یا موقت) برای اسکان، شغل، تولید، دولت، و لذت بردن؛ شهرها، روستاها و سکونت گاه های پایدار،امن و فراگیر که به عنوان کانون زیست برای همه شناخته می شوند.
همانطور که در بیانیه ی همایش جهانی شهری [۱]، رهنمودهای توسعه ی پایدار و رهنمود جدید شهرنشینی [۲] تاکید شد فرهنگ به مثابه جلودار بحث های جاری شهرنشینی قرار دارد. گستره ی حسی و تفکری، دانش، هنر، باورها، توانایی ها، زبان، آداب، رسوم و رفتارها و تنوع فرهنگی؛ پایه و اساس اجرای کامل حق به شهر به شمار می روند.
فرهنگ و تنوع فرهنگی برای ارتقاء شهرها و رهایی از تبعیض حیاتی هستند و گشایشی برای برابری جنسیتی و تنوع قومی، نژادی و اجتماعی بوده و فرایندهای مشارکت دموکراتیک را به جلو می برند. فرهنگ یک ابزار به سمت شهروندی فراگیر است که همه ی ساکنان در اکنون و آینده، دائم و یا موقت بطور برابر مورد توجه قرار می گیرند.
به یقین اگر همه ی جامعه درگیر نشوند، رهنمود جدید شهرنشینی نمی تواند به طور کامل اجرایی شود. بخش های بزرگی از جوامع ما عقب مانده اند و حقوق بشر ِ مدنی ، فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی خود را نقض می کنند. این مورد به ویژه در مورد افراد شاغل اتفاق می افتد. در حال حاضر با تهدید ِ اصلاحات اقتصادی و کار، اساس قرارداد اجتماعی در جامعه تضعیف می‌شود. همچنین در مورد مهاجران و پناهندگان یا زنان که از پدرسالاری و خشونت های جنسیتی رنج می برند، همه ی آن ها معمولا تحت بیشترین فشار با تغییرات اقلیمی بوده و هنوز در پی ِ گرفتن فرصت کوچک برای شرکت در پروسه ی سیاسی هستند.
قانونگذاری پایه ای است برای تامین یک چارچوب الزام آور برای حق به شهر. دولت ملی نه تنها باید معاهدات تضمین کننده ی حقوق و تنوع فرهنگی را به امضا رسانده و تصویب کند ، بلکه آنها را با تاکید بر مقررات برای اطمینان از تنوع فرهنگی می باید به اجرا دربیاورد.
دولت محلی ضمن احترام به قوانین ملی ، می تواند فراتر از این عمل کرده و بر مقررات بیشتری تاکید کند و به موضوعات خاص مرتبط با زمینه ی محلی خاص بپردازد.
اجرای حق به شهر از طریق تنوع فرهنگی
حق به شهر با کمال میل از تنوع در جنسیت، هویت، قومیت، دین، میراث فرهنگی، حافظه ی جمعی، کنش های فرهنگی، و بیان های حسی و تفکری اجتماعی – فرهنگی استقبال می کند.
حق به شهر مشتمل بر بازشناختن کامل نقش فرهنگ، واحد همسایگی، تسهیل گریِ اجتماعی به مثابه اهرم انسجام اجتماعی, سرمایه ی اجتماعی, نوآوری, شهرهای ایمن, خودبیانگری و هویت است.
مورد نیاز است که شهر امکانات برای رودررو شدن ها، تعامل ها و ارتباطاط فعال را ایجاد کرده و با ارتباطاط متقابل و درک مشترک شکل جدیدی از زندگی شهری را پیش ببرد.
مورد نیاز است که احترام گذاشتن و ارزش قائل شدن برای همه ی ادیان، قومیت ها، زبان ها ، فرهنگ ها و آداب و رسوم در نظر گرفته شود.
همچنین ارتقاء بیان های حسی هنری به عنوان وسیله ای برای گشایش خلاقیت و پتانسیل اجتماعی, و نیز بناکردن کامیونیتی (باهمستان) و همبستگی مورد نظر است.
نکته ی اصلی در زندگی شهری استفاده از فضاهای عمومی بدون تبعیض است. نیاز به تصدیق تفریح و اوقات فراغت به عنوان بخشی از زندگی کامل، یک فراخوان و ستون اصلی در فرایند حق به شهر است.
اجرای حق به شهر از طریق ترفیع تنوع فرهنگی به این معنی نیست که حمایت از کنش های سنتی و فرهنگی مغایرتی با حقوق بشر و وظایف متناظر (بهم مرتبط) کشورها و ارگان ها دارد. مهم تر از آن تنوع فرهنگی به عنوان یک رکن حق به شهر در چارچوب امور جهانی قرار دارد که به عهده می گیرد محلی کردن اهداف توسعه ی پایدار را و اجرای رهنمودهای جدید شهری (NUA) را به عهده می گیرد.
اقدامات الزام آور به منظور پیشرفت تنوع فرهنگی در همه ی سطوح دولتی:
• اطمینان از فرهنگ و تسهیلات فرهنگی برای همه
• توسعه ی فرهنگی و سیاست های آموزشی که همبستگی اجتماعی را می سازد ،در عین حال که پیشرفت می دهد فرصت های برابر را و تحسین تنوع.
• احترام، حفاظت و ترقی آداب متنوع، زبان ها، خاطره ها، هویت ها، بیان های حسی، و اشکال اجتماعی – فرهنگی.
• مبارزه با تبعیض فرهنگ های رایج به علاوه ی پدرسالاری، استثمارگرایی و تبعیض نژادی
[۱] WUF10
[۲] NUA
World Urban Forum 10, 2020, Global Platform for the Right to the City, www.right2city.com
