انسان شناسی و فزهنگ
انسان شناسی، علمی ترین رشته علوم انسانی و انسانی ترین رشته در علوم است.

انسان شناسی غذا و خوردن (۲)

سیدنی و.مینتز، کریستین م. دو بوس برگردان زهره نظام محله

مقدمه: مطالعات غذایی، گستره مراحل اجتماعی مثل تولید ارزش اقتصادی- سیاسی، تولید ارزش نمادین و ساخت اجتماعی حافظه را نشان می دهد. این گونه مطالعات، اهمیت مباحث وابسته به مزایای فرهنگی و ماتریالیسم تاریخی را دربرابر توضیحات نمادین یا ساختاری رفتار بشر بیان کرده اند. ۷ قسمت فرعی نمونه های کلاسیک اتنوگرافی غذا شامل ؛ مواد و وسایل واحد، غذا و تغییراجتماعی، امنیت غذایی، خوردن و تشریفات مذهبی، خوردن و هویت، و اصول آموزشی هستند

غنی ترین و بزرگترین کار انسان شناختی در میان این زیرفصل ها متمرکز شده است. یعنی در امنیت غذایی، خوردن و تشریفات مذهبی، خوردن و هویت. که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت؛

ناامنی غذایی:

یوهان پوتیر (Johan Pottier ) استدلال می کند که انسان شناسی نه فقط به خاطر فقدان نماینده بلکه توسط مسئله مناسبات مورد انتقاد قرار گرفت است. انسان شناسان به کمک فهم فرهنگی در مداخلات تغذیه ای یا با پرداختن به این درد یعنی مشکل فوری ناامنی غذایی (یا هردو) می توانند فراتر از بحث های فرانظری بی حاصل حرکت کنند.کسانی که به موضوع گرسنگی در جهان علاقه مند هستند مجلات مفیدی ای را که به مطالعات منطقه ای پرداخته اند، خواهند یافت. مثل نشریه اطلاعاتی آی.دی.اس، جهان توسعه، توسعه و تغییر، مجله مطالعات دهقانان، سیاست مواد غذایی و بلایای طبیعی در میان بسیاری دیگر.
پوتیر به شکل استادانه ای، در یک بازنگری کلی که روی کارهای انسان شناختی موجود در زمینه مسائل ناامنی غذایی داشته ، توانسته متنی انسان شناسانه بنویسد. او بر زمینه های اجتماعی ای که در پس ناامنی غذایی و پروژه های تعریف شده برای کاهش آن وجود داشته متمرکز شده است، مانند؛ کاوشی با موضوعات متنوع به عنوان تخصیص منابع درون خانواده، نابرابری جنسیتی، مدیریت بحران دهقانان، تاثیرات انقلاب سبز، قطبی شدن قشر روستایی، دانش و معانی کشاورزی محلی، فشارهایی که بر بازاریان کوچک مواد غذایی وجود دارد، از دست دادن تنوع ژنتیکی و مداخله موثر بر قحطی. پوتیر که بارها و بارها عقل متعارف را مورد سوال قرار داد، راه هایی را نیز برای پژوهش مفصلی در محل های ویژه پیشنهاد کرد. سوالاتی مانند این ها؛ آیا بخش های درون خانواده تحریف شده است؟ آیا تفکیک جنسیتی در کار کشاورزی همیشه به نفع زنان بوده است؟ تا چه اندازه روابط سرمایه داری کشاورزی تکامل یافته است؟ آیا محصولات جدید، تولیدات علمی تنوع ژنتیکی را حقیقتا کاهش می دهد؟ چه زمانی باید ابتکارات محلی برای خاطر جمع شدن از قحطی را در اولویت قرار دهیم؟ و غیره.
کتاب پوتیر با توسعه «تئوری های قحطی» استفن دوروکس(Stephen Devereux) روانکاو کامل شد. کارهای بسیاری از انسان شناسان بر ناامنی غذایی در افریقا متمرکز شده است. بیشتر مجموعه مقالات، فقط افریقا را تحت پوشش قرار نمی دهند بلکه دیگر نواحی مانند افغانستان و موضوعات دیگری مانند سیاست های غذایی و استراتژی های توسعه را مورد توجه قرار می دهند.

خوردن و تشریفات:

مردم نگاران نقاط ورودی چندگانه ای را برای مطالعه اینکه انسان ها چطور غذا را با آداب و رسوم، نمادها و سیستم های باور مرتبط می کنند، یافته اند. غذا برای بیان داستان های مقدس و مورد احترام استفاده می شود. در زمینه وقف، غذا مردم را در اعتقاداتشان «گرفتار می کند» و این کار را از طریق ارتباطات قوی بین غذا و حافظه ایجاد می نماید. اغلب غذا خودش از طریق نهادها، فرایندها و موجودات فراطبیعی مقدس می شود. می توان تحقیقات غنی ای در این زمینه در هندوئیسم انجام داد. تشریفات در مواد غذایی نه تنها شرکت کنندگان مراسم را با موجودات نامرئی مرتبط می کند بلکه آنها عملکردهای اجتماعی شاخصی را نیز اجرا می نمایند. حتی زمانی که شرکت کنندگانِ مراسم ِوعده های غذایی درک خیلی متفاوت مذهبی ای نسبت به رویدادها به همراه داشته باشند. آداب و رسوم و اعتقادات، حول و حوش غذا می تواند به شکل قدرتمندانه ای، مذاهب و مرزهای قومی را تقویت کند.
فردریک سیمون (Frederick Simoon) مطالعاتی در زمینه تابوهای غذایی داشته است. او در این مطالعات نشان داده است که سیستم های اعتقادی و آداب ورسوم همراهشان ،از دلایل زمینه ای تابوهای غذایی است.
مطالعه جی. اندرسن (J.Anderson )در زمینه ابعاد دینی مراسم چای ژاپنی بود که چطور مردم از عمل خوردن به عنوان ابزاری در آداب و رسوم استفاده می کنند؟

غذاخوردن و هویت:
مثل همه تعاریف فرهنگیِ مواد مادی که در ایجاد و حفظ روابط اجتماعی استفاده شده اند، غذا هم به عضویت در گروه کمک می کند و هم به جدایی گروه ها. آثار نوشته شده در این زمینه با چگونگی کارکرد غذا در تخصیص اجتماعی از نظر قومیت، نژاد، ملیت، طبقه، فردیت و جنسیت سروکار دارد. کاپلان در معرفی مفیدی را در این موضوعات وسیع ارائه می دهد. جیمز که هویت محلی را در مقابل هویت جهانی قرار داده نشان می دهد که چطور هویت جهانی ممکن است هویت محلی را بازسازی کند نه اینکه جایگزین شود. دو جلدی نادری هم با حجم کم درباره غذای ویتنامی و هویت وجود دارد که بازبینی مختصری به غذاهای ملی است.

منبع:
• Sidney W. Mintz and Christine M. Du Bois, 2013, the anthropology of food and eating , annual review of anthropology, vol.31(2002), pp. 99-119

لینک مطلب قبلی:

http://anthropology.ir/node/25894

۲۶۴۲۰