از مجموعه طرح های کاربردی به کار نرفته -۱؛
طرح اولیه مرکز صنایع دستی ایران
نوشتههای مرتبط
مراکز صنایع دستی امروز در سطوح ملی، منطقه ای و بین المللی فضایی هستند برای تعامل و همکاری میان گروه های مختلف هویتی و اجتماعی فعال در حوزه صنایع دستی ایرانی. مراکز صنایع دستی همچون پلی میان بخش خصوصی تولید کننده و مسئولین سیاست گذار دولتی عمل می کنند، فضایی برای گفت و گو، ارتباط و تعامل سازنده میان استادکاران و اعضای صنوف صنایع دستی از یک طرف و مسئولین دولتی، مردم، گردشگران و علاقه مندان صنایع دستی از طرف دیگر.
در سطح ملی مراکز صنایع دستی می توانند حوزه عمومی ای را شکل دهند که در آن سیاست گذاری های دولتی و تصمیم گیری های تشکیلاتی نماینده ها و صنوف صنایع دستی نقد، بررسی وبهبود یابد. همچنین مکانی باشند برای آشنایی بیشتر نسل جوان و علاقه مندان صنایع دستی با میراث عظیم تاریخی و هنری فرهنگ ایرانی- اسلامی. در ضمن علاقه مندان صنایع دستی از طریق شرکت در کارگاه های آموزشی برگزار شده توسط استادکاران این مراکز می توانند توان و استعداد خودشان را در خلق و آفرینش صنایع دستی ارزیابی و به مرحله اجرا بگذارند.
در سطح منطقه ای وبین المللی نیز این مراکز از این قابلیت برخوردار هستند که به قطب اصلی جذب و معرفی صنایع دستی به گردشگران خارجی تبدیل شوند و مکانی باشند برای برگزاری جشنواره های منطقه ای و بین المللی صنایع دستی.
تجربه های زیادی از رشد وتوسعه این مراکز در کشورهای پیشرفته یا موفق در حوزه صنایع دستی وجود دارد که از میان آنها می توان به مراکز صنایع دستی در کشورهایی مانند ژاپن (کیوتو)[۱]، مالزی (کوآلالامپور)[۲]، بحرین [۳]، تایوان[۴]، آمریکا (ایالت های کارولینای شمالی[۵] ، اورگون[۶] و ماساچوست[۷])، انگلستان (لیدز)[۸]، نپال[۹]، آفریقای جنوبی[۱۰] و… اشاره نمود.
پس از این مقدمه کوتاه می توان در چشم اندازی دراز مدت، اهداف اصلی از تاسیس چنین مرکزی در تهران را به شرح زیر مطرح نمود:
ایجاد و معرفی یک مرکز بین المللی مرجع فروش صنایع دستی به گردشگران داخلی و خارجی
نمایش، معرفی، فروش و نقد هنری آخرین خلاقیت ها، ابتکارات و طراحی های نوین در حوزه تمدنی صنایع دستی ایران (در قالب نمایشگاه ها و کارگاه های موقتی یا دائم خلق صنایع دستی)
صیانت، فرهنگ سازی و حفظ میراث تاریخی و هنری ایران زمین با نمایش آثار و گنجینه های استادکاران صنایع دستی ایران (در قالب نمایشگاه ها و کارگاه های موقتی یا دائم خلق صنایع دستی)
فراهم شدن فضای آموزشی برای انتقال آخرین فنآوری ها، تکنیک ها و تجربه های خلق و طراحی نوین اشیاء سنتی ایرانی
فراهم شدن فضای آموزشی برای انتقال تجربه استادکاران صنایع دستی ایران به نسل جوان
فراهم شدن فضایی برای گفت و گو، نقد، آسیب شناسی و ارائه راهکار برای مسائل حوزه صنایع دستی ایران
فراهم شدن فضایی برای استقرار، تعامل و سازماندهی تشکیلاتی فعالیت های صنوف، تشکل ها و انجمن های مرتبط با حوزه صنایع دستی
حمایت مالی از استادکاران و نسل جوان مشتاق به خلق صنایع دستی از طریق فروش آثارشان و نیز بازاریابی برای صادرات آثارشان در مرکز صنایع دستی
الگو شدن این مرکز صنایع دستی برای سایر مراکز استانها
مرکزیت بخشیدن به مسابقات و جشنواره های موضوعی صنایع دستی در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی
فراهم آوردن فضای مناسب و قابل دسترس کتابخانه ای و کارگاهی برای تحقیق، مطالعه و ارائه تحقیقات پژوهشی و دانشگاهی مراکز آموزش عالی حوزه صنایع دستی
اهداف بالا قابل دستیابی هستند اگر طرح راه اندازی این مرکز قدم به قدم، تدریجی و پیوسته در۳ مرحله زیر مطالعه و اجرایی شود. هر مرحله پس از تایید کارشناسی و ستادی معاونت محترم صنایع دستی و مدیران کل محترم این معاونت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قطعی شده و پس از تصویب مرحله بعدی شروع خواهد شد.
این مراحل به شرح زیر هستند:
امکان سنجی و ظرفیت سنجی مرکز صنایع دستی شامل:
بازدید میدانی از ساختمان در نظر گرفته شده برای مرکز
بررسی و مطالعه نمونه های موفق مراکز صنایع دستی جهان
مشخص کردن اهداف کوتاه مدت، بلند مدت و میان مدت مرکز بر اساس برنامه پنج ساله پنجم، سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۰۴ هجری شمسی و سیاست های کلی نظام (مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام)
تدوین راهبردهای گوناگون سیاست گذاری و مدیریت مرکز از طریق وزن دهی و اولویت دهی به اهداف کلی مرکز (اشاره شده در بالا)
تدوین، پیشنهاد و وزن دهی به سناریوهای گوناگون تجهیز مرکز شامل کاربری فضاها، تعریف عملکردی فعالیت ها (متناسب با راهبردهای پیشنهاد شده) و کیفیت و کمیت نیروی انسانی حاضر در مرکز
تدوین، پیشنهاد و وزن دهی به سناریوهای گوناگون ساختار مدیریتی و چارت سازمانی مرکز
هم اندیشی مستمر با کارشناسان، استادکاران، مسئولان صنوف و فعالان حوزه صنایع دستی برای برخورداری از نظر مشورتی آنها در زمینه سیاست گذاری، مدیریت منابع انسانی و ساختار مدیریتی مرکز
برآورد هزینه بازسازی، تجهیز و استخدام نیروی انسانی مرکز بر اساس سناریوهای گوناگون
برآورد هزینه تبلیغاتی معرفی مرکز و جذب گردشگر و مشتری به مرکز بر اساس سناریوهای گوناگون
برآورد منابع درآمدی مرکز بر اساس سناریوهای گوناگون و محاسبه نرخ برگشت سود و اصل سرمایه گذاری بر اساس سناریوهای گوناگون
ارائه گزینه پیشنهادی در قالب گزارش فاز امکان سنجی و ظرفیت سنجی
پس از تایید این مرحله توسط مسئولین محترم معاونت صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، فاز دوم شروع خواهد شد.
برنامه ریزی برای تجهیز و آماده سازی مرکز صنایع دستی شامل:
تدوین و تصویب برنامه زمانبندی بازسازی فیزیکی مرکز بر اساس گزارش مصوب مرحله اول
تدوین وتصویب برنامه زمانبندی تجهیز سخت افزاری و نرم افزاری فضاهای عملکردی مرکز بر اساس گزارش مصوب مرحله اول
تدوین و تصویب برنامه زمانبندی استخدام و سازماندهی نیروی انسانی مرکز بر اساس چارت و ساختار مدیریتی و سازمانی مصوب گزارش مرحله اول
تدوین و تصویب برنامه تبلیغاتی و معرفی مرکز برای جذب گردشگر و مشتری داخلی و خارجی به مرکز بر اساس گزارش مصوب مرحله اول
مشخص شدن محدوده زمانی بهره برداری و افتتاح قطعی مرکز بر اساس ۴ برنامه زمانبندی بالا
ارائه گزارش فاز دوم برنامه ریزی
پس از تایید این مرحله توسط مسئولین محترم معاونت صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، فاز سوم شروع خواهد شد.
اجرای مراحل بهره برداری از مرکز صنایع دستی شامل:
اجرای برنامه زمانبندی بازسازی فیزیکی مرکز بر اساس گزارش زمانبندی مصوب مرحله دوم
اجرای برنامه زمانبندی تجهیز سخت افزاری و نرم افزاری فضاهای عملکردی مرکز بر اساس گزارش زمانبندی مصوب مرحله دوم
اجرای برنامه زمانبندی استخدام و سازماندهی نیروی انسانی مرکز بر اساس گزارش زمانبندی چارت و ساختار مدیریتی و سازمانی مصوب مرحله دوم
اجرای برنامه زمانبندی تبلیغ و معرفی مرکز برای جذب گردشگر و مشتری داخلی و خارجی به مرکز بر اساس گزارش زمانبندی مصوب مرحله دوم
تدوین ریز برنامه های اجرایی هر ماه بر اساس برنامه های زمانبندی مصوب مرحله دوم
تعهد به نظارت بر اجرای درست برنامه های زمانبندی مصوب مرحله دوم
ارائه گزارش های ماهانه پیشرفت برنامه های مصوب
تعهد قانونی و حقوقی به پایان یافتن مراحل اجرایی بهره برداری از مرکز در محدوده زمانی افتتاح مرکز (مصوب مرحله دوم)
لذا در صورت توافق و تایید این سند اولیه و پیش مطالعاتی طرح مرکز صنایع دستی ایران، توسط معاونت محترم صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری جناب آقای دکتر بهمن نامور مطلق، در قالب یک جلسه تکمیلی با سایر مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و بر اساس محتویات این سند اولیه، می توان از کلیت این طرح دفاع نهایی را انجام داد.
[۱] – مرکز صنایع دستی کیوتو
http://www.kyotohandicraftcenter.com/
[۲] – مجموعه صنایع دستی کوآلالامپور
http://www.kraftangan.gov.my/main/
[۳] – مرکز صنایع دستی الجسراء در بحرین http://www.moc.gov.bh/en/visitingbahrain/Destinations/AlJasraHandicraftsCentre/
[۴] – مرکز ارتقای صنایع دستی تایوان
http://www.handicraft.org.tw/en/index2.php
[۵] – مرکز هنر بومی، آمریکا
[۶] – مرکز صنایع دستی دانشگاه اورگون، آمریکا
http://craftcenter.uoregon.edu/
[۷] – مرکز صنایع دستی ورچستر، انگلستان
http://www.worcester.edu/WCC/default.aspx
[۸] – مرکز صنایع دستی و گالری طراحی
http://www.craftcentreleeds.co.uk/
[۹] – مرکز آموزش صنایع دستی سنتی نپال
http://www.trainhimalayanart.com/
[۱۰] – مرکز هنرو صنایع دستی رورکه دریفت
http://www.centre-rorkesdrift.com/