انسان شناسی و فزهنگ
انسان شناسی، علمی ترین رشته علوم انسانی و انسانی ترین رشته در علوم است.

آثار مهم در حوزه دین (۳) فرهنگ بدوی-ادوارد برنت تیلور(۱۸۷۱)

Primitive culture: researches into the development of mythology philosophy religion art ant custom

London: Murray

مردم شناس پیش گام انگلیسی، ا.ب. تایلور (۱۸۳۲-۱۹۱۷)که یکی از چهره های تاثیرگذار در انسان شناسی به شمار می رود، نماینده کلاسیک نظریه ای است که اسطوره و دانش با یک دیگر اختلاف دارند. کتاب فرهنگ بدویمهم‌ترین کتاب تایلور بود و او در همین اثر، نظریه معروف آنیمیسم یا روح‌جان‌گرایی را مطرح نموده است. ریشه این کلمه دو مفهوم لاتین آنیومس و آنیما به معانی جان، زندگی و روح می‌باشند. از نظر تایلور انسان ابتدایی حتی در نازل‌ترین سطح فرهنگی نیز تحت تاثیر دو گروه از مسائل زیستی قرار دارد.

۱-خواب؛ چه چیزی سبب بیداری، خواب، خلسه، مرض و مرگ می‌شود؟۲-موجودات انسانی و جانداری که در طول خواب خلسه ظاهر می شوند چیستند؟ فلاسفه بدوی هنگامی که به این دو مورد توجه کردند به این نتیجه رسیدند که زندگی انسانی دارای دو بعد است: زندگی و وهم که هر یک پیوندی عمیق با دیگری دارد، آنها بر این باور بودند که انسان بدون وهم، می‌میرد و از سویی انسان این توانایی را دارد که این شبه یا وهم جدا شده را ببیند. تیلور این روح جدا شده را روح سایه‌گون یا روح خیالی می‌نامد.(تایلور،۲۰۱۱: ۸۹

به مرور برخی از مردمان این روح اثیری را یک روح بیرونی می‌دانند و گمان می‌کنند این روح در قسمتی از تن وی یا در مکان خارجی پنهان شده است. برخی از این ارواح تا حد الوهیت‌محلی ارتقا می‌یابند. آنچه در آنمیسم اهمیت دارد حضور این ارواح در جای جای طبیعت بویژه طبیعت وحشی(طبیعت غیر مزروع)می‌باشد. این مکان‌ها اقالیم واقعی ارواح هستند.به همین علت انسان بدوی به این نتیجه می‌رسد که تمامی پدیده‌های طبیعی داری نیروی حیاتی هستند. انسان بدوی دنیای اطراف خود را پر از ارواحی می‌دید که در طبیعت تجسم یافته، در حالی که برخی دوست و برخی دیگه دشمن او می‌باشند. از آنجایی که برخی از این نیروهای طبیعی مانند رعد وبرق دارای قدرت بسیار زیادی می باشند به مرور بیش از سایر نیروها مورد توجه قرار می گرفتند و وجه خداگونه آنان، بیش از پیش آشکار می‌شد. تیلور ریشه وحدانیت را نیز در همین چندخدایی اولیه می داند. تایلور می‌گوید انسان بدوی، شخصی را که در خواب می‌دید، همزاد واقعی انسان می‌پنداشت. اهمیت کتاب تایلور در وحله نخست تاریخ نگارش آن است؛ این اثر کلاسیک‌ترین اثر در رشته مردم شناسی به حساب می‌آید و پیامد آن ایجاد فضایی نظری برای پاسخ‌گویی و یا تایید نظریات او در این رشته و سایر حوزه‌های علوم انسانی بود. علاوه بر این باید اذعان کرد که کار تیلور یکی از دینی‌ترین اثرات نوشته شده در حوزه مردم شناسی به حساب می‌آید.