جیمز الکساندر برگردان ابوالفضل رضایی کمک های ایتالیا به اندیشه سیاسی و اجتماعی، به گونه ای انحصاری چشمگیر اند و در واقع، ملل اندکی دارای سنتی این چنین غنی و طولانی هستند. برای تحسین اهمیت ایتالیا در این باره، کافی است نام دانته، ماکیاولی و ویکو را به زبان بیاوریم. در قرن بیستم نیز، مشارکت های ایتالیایی ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. از میان این قرن بیستمی ها، می توان به نظریه حاکمیت الیگارشی موسکا، مطالعه میخلز در مورد احزاب سیاسی، تحقیقات سیجل درباره ذهن جنایتکار و روانشناسی جماعت اشاره کرد. یکی از برجسته ترین جامعه شناسان و متفکران سیاسی ایتالیا ویفردو پارتو است. درواقع، نوشته های او آنچنان پرنفوذ است که "نمی توان تاریخ جامعه شناسی را بدون اشاره به پارتو نوشت". پارتو با وجود زندگی سیاسی پرفراز و نشیب و متشنج در قرن بیستم، تا به امروز به عنوان محققی با شهرت جهانی شناخته می شود. به علاوه...

      چو چینِر  دانشگاه شِفیلْد / انگلستان در یادگیری اولیه‌‌ی من، وقتی چیزی را در این گروه یا جایی دیگر یاد می‌‌گرفتم، هیچ‌‌وقت احساس نمی‌‌کردم که بیان افکار یا پیشنهاداتم به دیگر موسیقی‌‌دانان نادرست باشد. در انجام این کار، من، همانند هر عضو دیگر، دانشم را از حالت گاه‌‌به‌‌گاه به یک بحث مداوم مشارکت می‌‌دادم که، خوشبختانه، موسیقی‌‌سازیِ گروه را بهبود بخشید. برای ارائه‌‌ی یک نمونه‌‌ی خاص، به‌‌عنوان عضوی از گروه که برخی از روش‌‌های یادگیری این موسیقی را یافته بود، برای به‌‌اشتراک‌‌گذاری این روش‌‌ها، حتی هنگامی‌‌که روش‌‌های "سنت" نیستند، با دیگر تازه‌‌کارانِ جدیدتردید نمی‌‌کردم. از این رو، وقتی در سال 1994 یک تازه‌‌کار به گروه پیوست و کمی توجه از جانب موسیقی‌‌دانان مسن‌‌تر دریافت کرد، وظیفه‌‌ی خودم دانستم که نواختن سام‌‌هِن را به او آموزش دهم. گرچه سام‌‌هِن سازِ کم‌‌اهمیتی است، یادگیری‌‌اش آسان است، و فوراً او را با جایگاه شرکت‌‌کننده آشنا می‌‌ساخت. فکر می‌‌کنم، این کارْ...

بازتابندگی، امروز، به بخش جدایی ناپذیر مباحث روش‌شناسی به ویژه در حوزه مردم‌نگاری تبدیل شده است. بازتابندگی آن‌چنان حضور پرقدرتی یافته که نمی‌توان مطالعه‌ی مردم‌نگارانه و انسان‌شناختی‌ای را بدون لحاظ کردن بازتابندگی دارای اعتبار دانست. با این حال، اینکه بازتابندگی چیست، چه مراحلی دارد و اساساً باید در چه قسمت‌هایی از یک مطالعه‌ی اجتماعی اعمال شود، محل اختلاف است. در این یادداشت، نگاهی که پیر بوردیو به بازتابندگی دارد و مهم‌تر از آن، به اینکه چرا بازتابندگی را برای علوم اجتماعی مهم و اساسی می‌داند خواهم پرداخت. بوردیو در کتاب علم علم و بازتابندگی به بیان اندیشه خود در باب این موضوع می‌پردازد و چیستی، چرایی، مراحل و برخی از جزئیات آن را بیان می‌کند. پیر بوردیو در کتاب «علمِ علم و بازتابندگی» (science of science and reflexivity) (2002) که در واقع آخرین کورس – لکچر او در کلژدوفرانس است، بار دیگر به موضوع علم باز می‌گردد. او در این...

برگردان ناصر فکوهی حال، مسئله بر سرآن است که بدانیم این مجموعه بزرگ‌بر اساس چه اصولی عمل می‌کند: آیا ما از یک طرف دولت را داریم و از طرف دیگر انجمن‌های محلی را؟ مردم اینگونه فکر می‌کنند. در نوعی جامعه‌شناسی خودانگیخته که در ذهن همه مدیران عالیرتبه وجود دارد، همیشه یک مرکزیت وجود دارد و یک موقعیت محلی.ما در اینجا یکی از مقولات اصلی در نوعی جامعه‌شناسی را می‌یابیم : مرکز/ پیرامون... به همین راحتی با یک رده‌بندی ساده‌سازی‌ها انجام می‌گیرند.مرکز، یعنی دولت، این بینشی است که آنها نسبت به خود دارند، یعنی آنها به منافع عمومی می‌اندیشند؛ و این در برابر مردم، که محلی و خاص در نظر گرفته می‌شوند: کسانی که همیشه مشکوکنند که نماینده نوعی لابی‌گری هستند، مثلا لابی ساکنان خانه‌های اجاره پایین دولتی. آنها افرادی هستند که هر کدام پیشینه‌ای دارند، مسیری که آنها در فضایی به حرکت در می‌آیند که من در حال ساختنش هستم،...

    نوشته رابرت پاركین ترجمه و تلخیص محسن حجاریان تصویر: مارسل ماوس منشاء مردم شناسی فرانسه پیش از دوركیم \ سنت تاریخی مردم شناسی در فرانسه – با این كه هركدام از ملت های به وجودآورنده آكادمی مردم شناسی در جهان دارای همگونی های نسبی هستند، اما از سوی دیگر، هریك از حوزه های به وجود آورنده مردم شناسی آكادمیكی تقریباً راه های منحصر به فرد خود را طی كرده اند. از این میان، مردم شناسی در فرانسه مسیری غیر از مردم شناسی آلمان یا انگلیس یا آمریكا را پیموده است. به طور نمونه در فرانسه دیدگاه های تئوریكی مانند برانسلا مالینوفسكی كه مسیر مشخصی از تئوری و روش مردم شناسی انگلیس را در آنجا پروراند، دیده نمی شود. همزمان و نزدیكترین افرادی كه میتوان در دوران مالینوفسكی با مردم شناسان فرانسوی برابر دانست – كه هم در تئوری و هم در پژوهش های میدانی واجد شباهت ها باشند...

سیده فاطمه آقامیری خاطره­ای از لالایی دوران کودکی ندارم، شاید گهگاهی مادرم هنگام خواباندنم چیزی زیر لب زمزمه می­کرد اما در کل گوشهایم عادت به شنیدن زمزمه­ هایی لالایی­وار نداشته است. این در حالی است که من در سرزمینی به دنیا آمدم و بزرگ شدم که لالایی مادرانه جزء مهمی از فرهنگ و ادبیات شفاهی آن مرزو بوم (مازندران) است و من شاید تنها یک نسل از نسل­های لالایی شنیده فاصله دارم. در نسل­های بعد من این ارتباط کودک و مادر ضعیف و ضعیف­تر هم شد. یک دلیل دور شدن من و هم نسلی­های من از آن ادبیات می­تواند نبودن ابزار مهم، گهواره، برای خواباندنمان بود. چرا که در نسل های پیشین نزدیکی معناداری میان گهواره و لالایی وجود داشته است و مادر هنگام تکان دادن گهواره لالایی را زمزمه می­کرد. شیوه خواباندن ما مدرن­تر شده بود و از گهواره به روی پاهای مادر رسید. دلیل دوم می­تواند کمرنگ شدن...

دکتر سیدعلی آذین روانپزشک و کامش‌درمانگر منبع: هفته‌نامه سلامت موضوع حریم فردی از داغ‌ترین و پرچالش‌ترین موضوعات مطرح‌شده روز فضای فرهنگی اجتماعی کشور ما و به‌رغم تخصصی بودنش موضوعی بسیار کاربردی و ملموس برای همه است. 2 تن از کارشناسان، دکتر سید علی آذین، متخصص پزشکی اجتماعی، کامش‌درمانگر و ریاست پژوهشگاه فراوری‌های زیستی جهاد دانشگاهی و فرشید مرادیان، دکترای روانشناسی، در جلسه‌ای به همراه خانم فرشته میرهاشمی به بررسی این موضوع پرداختند که بخشی از صحبت‌ها را در اینجا می‌خوانید حریم فردی گستره بسیاری دارد تعریف حریم خصوصی که به تصور من می‌تواند برای قدم اول مناسب باشد، اینکه فرد یا گروه بتواند خود یا اطلاعات مربوط به خود را مجزا کند و به انتخاب خود قادر باشد این اطلاعات را در دراختیار دیگران بگذارد. به این ترتیب بخشی از حریم فردی مربوط می‌شود به خودآیینییا اتونومی. حریم خصوصی 2 جنبه دارد: اول اینکه حق هر انسان است و چون...

  یک جست‌وجوی کوچک در حوزه ‌ی انسان ‌شناسی کودک کافی تا دریابیم از نخستین اسامی تاثیرگذار در این زمینه مارگارت مید است که به ویژه با کتاب «بلوغ در ساموآ» شناخته می ‌شود. او در این کتاب با شرح وجوه مختلف زندگی اجتماعی اهالی ساموآ نوعی سفرنامه ‌‌ای از حضور نُه ماهه ‌ی خود در میان این افراد تهیه کرده ‌است؛ چیزی که اهمیت و نزدیکی سفرنامه با متون مردم‌ نگاری را به ما نشان می‌دهد. انتخاب موضوع مید هوشمندانه است، کودکان (به‌ویژه دختران)‌ و شیوه‌های تربیتی در جامعه‌ی ساموآیی. اگر بخواهیم چند ویژگی بارز در کار مید نشان دهیم: کتاب زبانی روایی دارد و سبک روایی شباهت‌ هایی با داستان‌ گویی ایجاد می ‌کند. شخصیت ‌ها، موقعیت ‌ها و رخدادها از عناصر ایجاد این سبک نگارش‌ اند. اما این شیوه‌ ی روایت، بر نکات گزینش شده‌ ای تأکید دارد که همان وجوه اجتماعی زندگی آن‌ هاست. در واقع...

نوام چامسکی برگردان زهرا خلجی پیربلوطی سی و پنج سال پیش من بدون قضاوت پیشین قبول کردم که سخنرانی با موضوع «زبان و آزادی» انجام بدهم. هنگامی که وقت آن سر رسید که درباره‌اش فکر کنم، متوجه شدم که شاید بتوانم درباره‌ی زبان چیزهایی بگویم و همینطور آزادی، ولی وجود واژه «و» در آن‌هامیان مشکلی اساسی پیش رو می‌گذاشت. ممکن است کلافی وجود داشته باشد که زبان و آزادی را به هم مرتبط کند و تاریخچه‌ی جالبی از گمانه‌زنی‌ها در این باره وجود دارد اما در عمل بسیار باریک است. همین مسئله برای موضوعی که من در این نوشته دارم صدق می‌کند، «جهانی‌ها در زبان و حقوق بشر». می‌توان نکات مفیدی درباره‌ی جهانی‌ها در زبان و جهانی‌ها در حقوق بشر به زبان آورد اما ارتباط آن دو به یکدگیر کمی دشوار است. تنها راهی که به نظر من وجود دارد تا این بحث را پیش ببریم، این است که مقداری...

کتاب حاضر متشکل از 7 فصل است که هر یک به گونه ای جامع و مفصل به بررسی مدرسه و نهادهای آموزشی و لزوم مدرسه زدایی از جامعه که همچون آفت زدایی در امر پزشکی می توان به آن نگریست، می پردازد. در بخش آغازین کتاب مترجم به معرفی ایوان ایلیچ و زندگی وی میپردازد، مردی که به رهایی انسان دل بسته و به تماشا و تحلیل دنیای صنعت‌زده، مدرسه زده، طب زده، ترافیک زده، وحشت زده و ... پرداخته است. ایلیچ دانش اروپایی را با بینش آمریکایی و چالش آمریکای لاتین در هم آمیخته، همانند روسو بر خلاف جریان شنا می کند و در صدد آن است که بانی و پیشگام فرهنگ «ضد فرهنگ» باشد. کتاب جنجالی «مدرسه زدایی از جامعه» بیشتر در محافل دانشگاهی و یونسکویی، که دژهای استوار دفاع از مدرسه هستند، به کار گرفته می شود. ایوان ایلیچ خود در رابطه با فرضیه مطرح شده در...

احمد جلالى فراهانى نورالدين زرين كلك تصويرگر و انيماتور نام‌آشنا و پيشكسوت ايران است. نورالدين زرين كلك را به‌حق پدر انيميشن ايران می‌شناسند. نه از آن خاطر كه آورنده يا ابداع‌کننده هنر هشتم به سرزمين بهزاد و مينياتور باشد. شايد انتساب اين لقب بامسمى بيشتر به خاطر مويى است كه او براى انيميشن سفيد كرده است و چهره‌ای كه از شدت تحمل رنج و مشقت در اين وادى پير و پيرتر شده است. به من اگر بود نورالدين زرين كلك را پدر انيميشن ايران می‌نامیدم................. - متولد سال ۱۳۱۶ ـ مشهد - دريافت مدرك دكتراى داروسازى در دانشگاه تهران. - كارگردانى انيميشن ـ آكادمى سلطنتى بلژيك. دوره فيلم عروسكى ـ استوديو jiriTronka. سال ۱۹۷۵. - تأليف و تصويرسازى کتاب‌های درسى، كودكان و مجلات. - طراحى، فیلم‌نامه و كارگردانى فیلم‌های انيميشن، گرافيك پوسترهاى پزشكى و دارويى، بروشور، كتاب و بسته‌بندی. - تأسيس اولين مدرسه انيميشن (فوق‌دیپلم) در سال ،۱۳۵۳ - تأسيس...

رابطه بين قومي، رابطه اجتماعي در بين اعضاي گروه هاي قومي است. اين رابطه شامل «يك مجموعه به هم پيوسته از كنش هاي انساني معنادار»(Weber, 1978: 26-27). در یک زمينه معين است. براساس ديدگاه وبري هر كنش گر در ضمن كنش خود، كنش ديگران را نيز در نظر مي گيرد. اگرچه رابطه ي اجتماعي متضمن اين است كه معاني محتمل كنش براي كنش گران قابل ادراك باشد، لكن ممكن است درك افراد درگير رابطه، يكسان نباشد. تبعاً اگر معناي كنش براي طرفين قابل درك نباشد رابطه اجتماعي نيز مختل و يا منحل مي شود و يا ممكن است به سوء تفاهم بينجامد، هرچند الزامي براي وقوع چنين رابطه اي وجود ندارد. هویت(Identity) با رجوع به فرهنگ لغات انگليسي اكسفورد در مي يابيم كه واژة هويت يا Identity ريشه در زبان لاتين دارد Identitus که از idem يعني تشابه و يكساني ريشه مي گيرد، دو معناي اصلي دارد. اولين معناي آن...

پیتریم سوروکین  برگردان ابوالفضل رضایی دلیل سوم من، این واقعیت تجربی بسیار مهم است که فهرست راهنمای رو به رشد میان نظریه های تحلیلی و واقعه یابانه موجود است که همه یا اکثر آن ها بدان پایبند اند. در این جا برخی از این اصول و گزاره ها را به طور خلاصه برمی شمریم: 1)    همه اندیشه های جامعه شناختی کنونی به صورت تلویحی یا صریح، پدیده های فرهنگی و اجتماعی را به عنوان قلمرو معنا دار، قاعده مند، مملو از ارزش و ابر ارگانیک واقعیت که از واقعیت های ارگانیک و غیر ارگانیک متمایز است، می پذیرند. 2)    هرچند معاصران جامعه شناسی به روشنی ساختار درونی پدیده های فرهنگی و اجتماعی را تعیین می کنند، اما سه جزء از این پدیده ها را متمایز می سازند(چه به صورت مستقیم و چه به صورت چرخه ای): کنشگران متقابل که کنش ها و واکنش ها(کنش متقابل)، معانی، ارزش ها و هنجارها...

انسان شناسی و فرهنگ، صد و سی و نهمین نشست از یکشنبه های انسان شناسی و فرهنگ را با سخنرانی دکتر مقصود فراستخواه (جامعه شناس، پژوهشگر و استاد دانشگاه) درباره «نظام دانشگاه ایرانی و چشم اندازهای آن» و حسین سمیعی (دانشجوی دکتری جامعه شناسی) درباره «میز آینده پژوهشی آموزش عالی: مطالعه موردی درباره یک تجربه ایرانی» برگزار خواهد کرد. همچنین در این نشست فیلم مستند «ابوریحان بیرونی» اثر محمدرضا اصلانی نمایش داده خواهد شد. انسان شناسی و فرهنگ از همه علاقه مندان دعوت می کند که در این نشست حضور یابند زمان: یکشنبه 2 اردیبهشت 97، ساعت 16 الی 19 مکان: تهران،خیابان ولیعصر، خیابان دمشق، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات

برگردان ناصر فکوهی کلاس روز 20 ژانویه 1999 پاسخ به پرسشی درباره دیالکتیک. – تخطی‌ها در رده اخلاق .- مانه و مونه.- چشم آمادمیک.- نظریه موقعیتی.- فلسفه غرض‌مندی.- غرض‌مندی و موقعیت.- رودررویی عادتواره و فضای امکان‌ها.- مثال نویسندگان. – نقد مفهوم سرچشمه. – فرضیه انسجام.   پاسخ به پرسشی درباره دیالکتیک من با پاسخی کوتاه به پرسشی آغاز می‌کنم که درباره دیالکتیک مطرح شده است. – این البته واژه‌ای است که در پرسش آمده است- درباره دیالکتیک میان انقلاب نمادین و آوانگاردی که آن را ایجاد کرده است. پرسش این است: «آیا تنش میان آوانگارد و آکادمیسم از میان می‌رود یا این فرایند ادامه خواهد یافت؟ ». به نظر من تاریخ به این پرسش پاسخ داده است: آنچه با حرکت از نخستین تابلوهای مانه می‌یابیم - دقیقا فرایندی بی‌پایان از پشت‌سر‌گذاشتن‌هاست. با وجود این، برای آنکه اندکی از ساده‌گرایی ناشی از مطرح شدن واژه دیالکتیک خارج شویم، باید بگویم که...

  حالا دیگر می توان اثبات کرد که یک منِ دیگر به آدمی اضافه شده است و امروزه سایه سنگین آن بر ساحت های مختلف آدمی سایه انداخته است و حتا بیش از من‌های دیگر آدمی را مشغول خود کرده است. این من همان منِ‌مجازی است که در سالهای اخیر رشد کرده و سال به سال با رشد تکنولوژی همگانی‌تر شده است من مجازی اگرچه قرابت ها و تماس‌هایی با من فردی یا شخصی آدمها یا منِ‌اجتماعی آنها دارد اما نمی‌توان به تمامی منِ‌مجازی را منطبق با یکی از دو من فردی یا اجتماعی دانست. منِ‌فردی هویت فردی اوست و بیشتر همان شخصیتی است که او می‌پندارد، در واقع شخصیت و هویت او در دنیای فردی اوست. منِ‌اجتماعی شخصیت و هویت اجتماعی فرد است که حاصل حضور و جایگاه فرد در جامعه است و جامعه به این شکل می‌دهد. البته همه این من حاصل شکل‌دهی جامعه نیست بلکه تقابل و...

انسان‌شناسی و فرهنگ نخستین دوره از برنامه جدید خود درسگفتارهای نظری را از شنبه اول اردیبهشت آغاز می کند. این دوره‌ها که برای ضبط برنامه‌های آموزشی دیداری و شنیداری در در یک موضوع خاص برگزار می شوند، تنها یک بار برگزار می شوند و تعداد معدودی دانشجو برای هر کلاس می پذیرند. هر دوره شامل 6 جلسه دو ساعته است که شرکت در آنها از طریق ثبت نام و رایگان است. مشارکت منظم در کلاس ها ضروری است. دوره نخست با عنوان « درآمدی بر نظریه‌های سیاه‌بودگی، از نظریه نژادپرستی استعمار تا تروریسم سیاه» در اریبهشت و خرداد 1397 برگزار می شود. ظرفیت این دوره پر شده است اما برای دوره های بعدی که از مهر برگزار خواهند شد، برنامه در شهریور 1397 اعلام و در همان ماه ثبت نام می‌شود. فایل های صوتی و تصویری برنامه ها به وسیبله انسان شناسی و فرهنگ منتشر می‌شوند.

قبیله(tribe) واژه قبیله در نوشته های انسان شناختی به صورت های گوناگون به کار رفته است. قبلیه در کلی ترین معنای آن، جمعیتی از نظر فرهنگی متمایز است که از انواع گوناگون اصول خویشاوندی و همتباری و یک زبان مشترک استفاده می کند و تااریخ مشترکی حدود سیاسی آن را مشخص می کند. در معنای محدود کلمه، قبیله یک گروه تباری و خویشاوندی نامتمرکز است که خرده گروه های ترکیب کننده آن پیوند چندان نیروندی با هم ندارند. رهبری در قبیله جبنه غیر رسمی دارد و خرده گروه های تشکیل دهنده قبیله اتحادیه هایی برای همکاری با یکدیگر تشکیل می دهند، ولی این اتحادیه ها را به آسانی می توان جابه جا کرد و یا منحل نمود(بیتس، 1387: 544). یک گروه خویشاوندی و تباری که خرده گروه های آن با یکدیگر آشکارا پیوند دارند و این امکان را فراهم می سازد که در هنگام دفاع یا جنگِ مشترک، تعداد زیادی...

توضیح تصویر:  سلطان مندو دستور تهیه شیرینی می‌دهد / دوره پیش از گورکانیان، از کتاب نعمتنامه،1490-1510 میلادی، اندازه 31 در 5/21 سانتیمتر، کتابخانه بریتانیا، بخش کتب فارسی، ص 149 در قرن دهم میلادی، شمال و شرق هند مورد حمله سلطان محمود غزنوی و محمد غوری قرار گرفت. از این تاریخ به بعد، حضور و نفوذ مسلمانان و حاکمان مسلمان بر هند آغاز گشت. در دوران استیلای مسلمانان بر هند، چندین سلسله بر هند حکمرانی کردند، از جمله سلسله مملوک‌ سلطان‌ (1192ـ1298)، سلسله خلجی (1290ـ1320)، تقلقیان (1320ـ1414)، سلسله سعیدی (1440ـ1451)، و سلسله لودی (1451ـ1526)، تا نوبت به مغولان مسلمان هند یا(گورکانیان) رسید. سلطنت دهلی در سال 1526 توسط سلطان ظهیرالدین محمد بابر گورگانی با شکست ابراهیم لودی پایان یافت و او پادشاهی گورکانی را بنیان نهاد. در دوره‌ی گورکانی، با اختلاط فرهنگ بومیِ هند و فرهنگ ایرانی‌ـ‌اسلامی، فرهنگ جدیدی سر برآورد. ترکیب این دو فرهنگ بر هنر نیز تأثیرات شگفتی داشت. مکتب...

  یان ورنر مولر برگردان عاطفه اولیایی سخن مترجم: با یان ورنر مولر(۱) از ورای مطالعه دیوید هاروی آشنا شدم. مولر که استاد دانشگاه پرینستون در رشته علوم سیاسی است، کتب(۲) بسیاری منتشر کرده است ، منجمله «به چالش کشیدن دمکراسی: نظرات سیاسی در اروپای قرن بیستم» ، که در ۲۰۱۱ وارد باراز شد. در اوت ۲۰۱۶، «پوپولیسم چیست؟» را منتشر کرد. مولر با نگارش متنی تحلیلی و قابل درک، از دید تاریخی، و با بررسی کشورهای آمریکای لاتین ، اروپا و ایالات متحده، به ویژگی های پوپولیسم و دلایل عمیق موفقیت انتخاباتی آن می پردازد. با توضیحی در باره انواع پوپولیسم ( چپ و راست) و تفاوت هایشان، رابطه آن را با دمکراسی بررسی کرده و به ارائه استراتژی های لیبرال دمکراتیک برای مبارزه با پوپولیسم می پردازد. به نظر وی جوهر پوپولیسم، رد تکثر گرایی است و در صورت برخورداری از قدرت کافی، در پی برقراری حکومتی استبدادی...