در جامعه ما سالهاست که گفتگوهایی در باب موضوع شادی و جایگاه آن در زندگی مردم درگرفته است. شادی مفهومی مبهم و البته بسیار پرکاربرد است. در زبان فارسی این واژه همراه با مترادف های مختلفی است. در لغتنامه دهخدا این گونه آمده است "شادی و شادمانی . خوشحالی . بهج . بهجت . استبهاج . بشاشت . مسرت . نشاط. طرب . ارتیاح . وجد. انبساط. سرور. فرح . خوشدلی . شادمانی . رامش . مقابل اندوه و غم . مقابل سوگ . ". اما می توان برای فهم بهتر این موضوع آن را در تفکیکی دقیقتر در دو سطح فردی و جمعی بررسی کرد. در جامعه ما نزاع بر سر نوع و رویکرد تفسیر شادی همچنان جاری و رایج است. گاه امری روحی و بسیار حیاتی در زندگی افراد است و توصیه های زیادی برای شاد زیستن میشود و گاه امری نامطلوب و نشانه ای از ناهنجاری و...

ماشین‌ها ما را با خود برده‌اند   مفهوم شهر به شیوه های مختلفی تعریف شده است. معیارهای مختلفی مانند جمعیت،‌ جغرافیا،‌ نوع معیشت و سکونت، امر سیاسی و ... در تعریف شهر به کار گرفته شده اند. اما شهر را میتوان بر حسب ابزارها و تکنولوژی های ارتباطی خاص خودش نیز نسبت به سایر اشکال اجتماعات انسانی تعریف کرد. از این منظر یکی از این مقوله های کلیدی در فهم شهر و تعریف آن، مقوله راه های ارتباطی است. تراکم بالای جمعیت در شهر در یک پهنه جغرافیایی با تقسیم کار پیچیده آن، مستلزم مکانیسم ها و الگوهایی برای امکان ایجاد رابطه میان بخش های مختلف شهر و رفت وآمد آدمهاست. این الگوهای جدید را میتوان در دو سبک کلی حمل و نقل عمومی (اتوبوس،‌ تراموا، مترو، سرویس های عمومی تاکسی) و خصوصی (ماشین و موتور شخصی ) تقسیم بندی کرد. اصولا کاربرد و جایگاه هرکدام از این وسایل نقلیه...

صبا قدیمی عمده ترین مسائل و مشکلات روستا همراه با راه حل پیشنهادی از نگاه مردم در این بخش، به گزارشی از مصاحبه‌ها و جلساتی که با حضور فعالان و مردم محلی روستا انجام شده و داده‌هایی را درباره مسائل روستا در اختیار ما قرار داده است، خواهیم پرداخت . تلاش شده است در انتخاب افراد، تنوع در نگاه‌ها و رویکردها و همچنین در تکثر حوزه‌ی وظایف یا طبقه‌ی اجتماعی رعایت شود. مصاحبه‌ها به دو شکل فردی و گروهی انجام شده است. دو مصاحبه‌ی فردی با طاهره خاوری، مدیر انجمن دوستداران کودک پویش، و مسئول خانه بهداشت روستای محمودآباد انجام شده است. انجمن پویش به عنوان یک سازمان مردم نهاد با تمرکز بر آموزش کودک و توانمندسازی بزرگسال تجربه‌ی 10 سال حضور در روستا را دارد و اکثر معلم‌های آن، بومی و اهل همین روستا هستند. فعالیت انجمن پویش در این سال‌ها به طور خاص در گرو خدمات‌رسانی فرهنگی به...

این کتاب در واقع پایان نامه دکترای سلطانی است، با نگاهی گفتمانی، سازو کارهای قدرت در جمهوری اسلامی ایران را بررسی کرده است. فهرست کتاب عبارت است از: پیش گفتار مقدمه بخش اول: قدرت، گفتمان و زبان فصل اول: گفتمان های قیاس ناپذیر فصل دوم: رویکردهای تحلیل گفتمان انتقادی فصل سوم: نظریه گفتمان لاکلو و موف فصل چهارم: تحلیل گفتمان بر اساس برجسته سازی و حاشیه رانی بخش دوم: تحلیل گفتمان شکل گیری و تحولات انقلاب اسلامی فصل پنجم: پیدایش و تحول انقلاب اسلامی فصل ششم: پیدایش و تحول گفتمان محافظه کار و اصلاح طلب فصل هفتم: خلاصه و دستاورد های تحقیق در واقع کتاب پژوهشی درباره چگونگی شکل گیری گفتمان اصلاح طلب در جمهوری اسلامی، و روشی که کتاب برای این هدف بر می گزیند روش گفتمان لاکلو و موف در خلال بررسی روزنامه های کثیرالانتشار داخل کشور می باشد. نویسنده کتاب در مقدمه بیان میکند که بر آن...

  مطالعات اجتماعی و فرهنگی پیاده روی اربعین یکی از موضوعات حساس سالهای اخیر در فضای رشته های علوم اجتماعی بوده است . این موضوع در هاله ای از ابهام و جذابیت ، تردید و اطمینان در باب اینکه ارزش مطالعه دارد یا نه ، به محکی برای نقد و گاه تخطئه علوم اجتماعی ایران تبدیل شده است . تلقی های مختلفی نیز نسبت به آن وجود داشته است ، عده ای آن را موضوعی غیر مهم و رسانه ای و تبلیغاتی از جانب حکومت می دانند، از سوی دیگر عده ای نیز آن را غیر قابل تامل جامعه شناختی و علوم اجتماعی می دانند و آنقدر آن را استعلایی می کنند که از دسترس هرگونه مطالعه علمی به دور خواهند بود. البته در سالهای اخیر رساله هایی در رشته های علوم سیاسی و علوم اجتماعی برای بررسی آن انجام شده و در حال انجام شدن هستند و همچنین سمینارها...

متن حاضر ترجمه‌ای از نسخۀ انگلیسی کتابی با عنوان Ethnobiology (زیست‌‌قوم‌شناسی) است که در سال 2011 در نیوجرسی و همزمان در کانادا به چاپ رسیده است‌. این کتاب توسط اساتید دپارتمان‌‌های انسان‌شناسی و محیط‌زیست دانشگاه‌های غرب از جمله آمریکا و کانادا تالیف شده است؛ اساتیدی نظیر: دکتر آندرسن از دانشگاه کالیفرنیا، دکتر پیرسال از دانشگاه میسوری در ایالت کلمبیا، دکتر هون از دانشگاه واشنگتن و دکتر ترنر از دانشگاه ویکتوریا و دپارتمان محیط‌زیست در فراهم‌آوردن آن نقش داشته‌اند‌. کتاب پیش‌رو، دارای بیست‌و‌دو فصل است و هر یک از فصول به یکی از مباحث عمدۀ زیست‌‌قوم‌شناسی اختصاص دارد‌. این کتاب توسط گروهی از صاحب‌نظران با تخصص‌‌های خاص ترجمه شده است‌. در ترجمۀ کتاب هما حاجی علی‌محمدی پژوهشگر ارشد مردم‌شناسی پژوهشکدۀ مردم‌شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، امیر غریب عشقی عضو ‌‌هیأت علمی ‌سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، بابک غلامین عضو هیأت علمی‌دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و اینجانب - منیژه مقصودی...

عظيم محمودآبادي عوامل متعددي در شكل‌گيري جوامع دخيل هستند اما براي دوام يك جامعه همبستگي اجتماعي از اهميت بسيار بالا و استثنايي برخوردار است؛ عاملي كه هرچند از علل موجبه آن محسوب مي‌شود اما در علل مابقي اش نيز نقش بي‌بديلي را ايفا مي‌كند؛ نقشي كه البته در بزنگاه‌هاي حساس‌، پررنگ‌تر هم مي‌شود. ناصر فكوهي معتقد است كه مولفه‌هاي همبستگي اجتماعي ثابت نيستند و در طول دوران دچار تحول مي‌شوند. به باور استاد انسان‌شناسي دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه تهران، بي‌توجهي به اين تغيير مولفه‌ها مي‌تواند همبستگي اجتماعي را دچار آسيب‌هاي جدي كند. آيا فرمول مشخصي براي سنجش ميزان همبستگي اجتماعي در يك جامعه وجود دارد؟ با چه فرمول و مكانيسمي مي‌توان ميزان همبستگي اجتماعي در جامعه را تخمين زد؟ در جامعه‌شناسي كمّي براي سنجش ميزان همبستگي اجتماعي، همچون بسياري ديگر از سازوكارهاي اجتماعي فرمول‌ها و روش‌هاي خاصي براي اندازه‌گيري وجود دارد. ما در انسان‌شناسي به اين فرمول‌ها باور مطلق نداريم...

  نمونه نویسندگان در اینجا می‌خواهم اشاره‌ای کوتاه به نویسندگان بکنم. استنادی که می‌توانم به شما بدهم کتاب ژان-ماری لاکلاوتین و ژان لاهوگ است با عنوان:« با بیست حرف، بنویسیم و بخوانیم». این کتاب در سال 1998 به وسیله انتشارات شان والون به چاپ رسیده است. کتاب بسیار جالب توجهی است چون از یک طرف نویسنده‌ای بسیار متعارف که معادلی برای منتقدان مانه است، یعنی ژان ماری لاکلاوتین را می‌بینیم که درون ذهنش یک دُکسای امروزی درباره رمان وجود دارد (یعنی: چیست که یک رمان را رمان می‌کند) و از سوی دیگر ژان لاهوگ را، نویسنده‌ای که در حد مانه نیست، اما تا اندازه‌ای معادل اوست و شرایطی تقریبا تجربی را ایجاد می‌کند. در واقع، او به گالیمار – که همه می‌دانیم دیگر ناشری نیست که می‌شناختیم – رمانی پیشنهاد می‌کند که اگر بیست سال پیش بود، به سرعت آن را می‌پذیرفت. اما امروز دیگر آن را نمی‌فهمد. و گالیمار...

سيلون سيپل ترجمه: تقي تام – بهروز عارفي ادوارد سعيد که در سپتامبر ٢٠٠٣ درگذشت، مهم ترين روشنفکر فلسطيني قرن بيستم بود. او آموزش ادبيات تطبيقي را زير و رو کرد و در نبرد براي فلسطين به طور کامل شرکت کرد. دومينيک اودي، نويسنده و رساله نويس که مدتي شريک زندگي او بود، کتابي را با عنوان « ادوارد سعيد. رمان اندشه او» به وي اختصاص داده است. اين کتاب، بيش از اين که زندگي نامه سعيد باشد، يک بررسي تحليلي است و تفسيرهاي انتقادي از آثار سعيد را با مشاهدات شخصي پيوند مي دهد. چگونه مي توان بدون چابلوسي زياد حق مطلب را ادا کرد؟ از خواندن اين متن که ادعاي جامعيت ندارد، همان قدر بُعد عالي روشنفکري ادوارد سعيد مجذوبمان مي کند که سبک، نيروي اراده، دقت در جزئيات دومينيک اودي – که گاهي به تکلف نزديک مي شود- که وجه مشخصهء نگارش اوست. نويسنده موفق مي شود...

نظام های فرهنگی برای آنکه بتوانند آموزه های کلیدی هر زمینه ای را برای کنشگران منتقل کنند،‌ از استعاره ها و نمادهای فرهنگی خاصی استفاده می کنند که میتوان از آنها به عنوان نمادهای کلیدی فرهنگ یاد کرد. این نمادها، ‌انباشتی از دلالت های چندگانه، تراکم معنایی،‌ تجربه های جمعی و همچنین راه کارها و رویکردهای حل مساله در جریان واقعی زندگی را حسب موقعیت های مشخص تعیین می کنند. در چنین منطقی از نمادپردازی فرهنگی است امثال و حکم شکل میگیرند و عمل میکنند. فهم این امثال و حکم بدون ارجاع به زمینه آنها فایده چندانی ندارد. در بستر اجتماعی و زمینه فرهنگی خاص است که آنها معنادار می شوند و می توانند راهنمای کنش باشند. از این منظر نمادهای کلیدی،‌نوعی استراتژی مواجهه با شرایط خاص و غامض هستند و به کنشگر تفسیری جدید و راهکاری عملیاتی برای حل مساله آن موقعیت خاص می دهند.  نمادهای کلیدی از یکسو...

وحید اسلام‌زاده آیا با خرید کالایی احساس رضایت میکنیم یا از خودمان گله مند میشویم که «این چی بود خریدم!». خرید کالا آیا کنش ساده-ای است یا خیر! کنشی بسیار پیچیده و دقیق؟ كنش خرید چه ساده باشد و چه پیچیده، مورد بحث ما نيست؛ بلکه بخش مهمی از زندگی اجتماعی انسانها را دربرمیگیرد. در کلانشهرها مراکز خرید بسیار فراوانی وجود دارد. شیک و جدید، قدیمی و زهوار در رفته، مدرن و از رونق افتاده، یک طبقه یا چند طبقه، با چند مغازه، یا با تعداد بسیاری از مغازها و رستورانها و سایر امکانات دیگر. برخی از این مراکز خرید اسم و رسمی برای خود دست و پا کرده اند، و حتی محل پاتوق جوانان گشته و گذشته از محل خرید، مرکز گردش و تفریح نیز شده اند؛ و برخی دیگر فقط محل کسب و کار هستند و رهگذری کمتر از آنجا میگذرد. در گذشته در شهرها فقط یک بازار...

تنهایی بیانگر موقعیتی است در زندگی انسانها که به اشکال مختلف و در رویکردهای مختلف مورد توجه بوده است. امروزه این واژه معنایی ناخوشایند دارد و بیانگر موقعیتی است که انسان های دچار نوع اختلال در ارتباط با دیگران می شوند و عملا در جهان اجتماعی و فرهنگی و ذهنی شان دچار نوعی انزوای ارتباطی میشوند. لذا بیانگر نوعی اختلال ارتباطی است که دلایل فردی و اجتماعی متعددی در آن دخیل هستند. از این منظر تنهایی یک امر منفی خواهند بود که مخل زندگی جمعی انسان هاست. به عبارت دیگر "تنهایی" بیشتر یک آسیب دیده شده است که میبایست آن را حل کرد و درمان کرد. در جهان مدرن این وجه آسیب شناختی به واسطه برجسته شدن فردیت افراد و فردگرایی اهمیت بیشتری پیدا کرده است. به ظاهر تناقضی هست بین تشویق به فردگرایی در فرهنگ مدرن و گریز از تنهایی به مثابه یک اختلال . چون تنهایی به شدت...

  معرفی كتاب نویسنده: محمد مهدی رحمتی سال انتشار 1388 چاپ دوم سال 1390 تعداد صفحات: 250 صفحه انتشارات علمی و فرهنگی فهرست مطالب مقدمه بخش اول: کلیات فصل اول: جامعه شناسی ورزش فصل دوم: جامعه شناسی خشونت ورزشی فصل سوم: خشونت و پرخاشگری» مفاهیم و تعریف ها فصل چهارم: تاریخچه خشونت و پرخاشگری در ورزش فوتبال بخش دوم: بحث های نظری فصل پنج: نظریه های زیست شناسانه خشونت و پرخاشگری فصل ششم: نظریه های روانشناسانه خشونت و پرخاشگری فصل هفتم: نظریه های جامعه شناسانه خشونت و پرخاشگری بخش سوم: بحث های تجربی فصل هشتم: پژوهش های مربوط به خشونت و پرخاشگری تماشاگران فصل نهم: نتیجه گیری فهرست منابع و مآخذ فهرست اعلام ( اسامی، مکان ها، باشگاه ها، مکتب ها و نظریه ها) نویسنده در مقدمه درباره کتاب چنین می­نویسد که، چارچوب اثر حاضر مبتنی بر یک دلمشغولی جامعه شناسانه است و این سؤال را مطرح می­کند که چگونه...

پیر بوردیو برگردان ناصر فکوهی در واقع اگر خواسته باشیم از واژگان ماکس وبر استفاده کنیم، با یک فضای امکان‌های عینی (1) سروکار داریم که در آن برخی از کارها را می‌توان انجام داد و برخی را نه. این کارهای شدنی به هیچ عنوان به اغراض مربوط نمی‌شوند: تمثیلی که من برای فهم‌پذیر شدن این نکته به کار می‌برم وضعیت بازیگر تنیس است که بخواهد ضربه‌ای در جهت خلاف انتظار به توپ وارد کند‌: کاری هست که «باید انجام شود» اما تصمیم‌گیری در این مورد در یک ثانیه انجام بگیرد: مسئله آن نیست که بازیگر مقابل در یک جهت بدود و توپ را در جهت دیگر پرتاب کنیم؛ در اینجا کاری هست که «باید انجام شود» و این در حرکت بازیگر است اما این بدان معنا نیست که ما با یک حرکت خودکار و ابلهانه سروکار داشته باشیم؛ برعکس چنین حرکتی بسیار پیچیده است، بسیار سامان‌یافته است. کسانی هستند که...

مجید امیری کفایی برای گفتمان تعاریف مختلف وگوناگونی بیان شده است. یورگنسن و فیلیپس در کتاب خود بیان تعریف مقدماتی از گفتمان را شامل: «شیوه خاص برای سخن گفتن درباره جهان و فهم آن (یا فهم یکی از وجوه آن) می¬باشد» (یورگنسن، فیلیپس، 1393: 18). تعاريفي از گفتمان هم وجود دارند كه غالبًا منسوب به انديشمندان ساختگرا و پساساختگراي فرانسوي و همگي متأثر از انديشه ي ميشل فوكو هستند. در اين گونه برداشت ها از مفهوم گفتمان، تحليل نظام هاي انديشگي در قالب هاي زباني مدنظر هستند. در اين تعاريف، استقلال زبان از جهان و تحليل نظام زباني مدنظر است (هامرسلی ، 13992؛ به نقل از فاضلی، 1383: 83). تحلیل گفتمان تحليل گفتمان كه امروزه به گرايشي بين رشته اي در علوم اجتماعي تبديل شده است ريشه در جنبش انتقادي ادبيات، زبانشناسي (نشانه شناسي) تاويل گرايي، هرمنوتيك گادامر و تبار شناسي و ديرينه شناسي ميشل فوكو دارد (یحیایی ایله ای،...

در هفته‌های اخیر، موضوع اعتراف‌گیری‌ از مائده، سلبریتی اینستاگرامی، صدا و سیما را دوباره در آماج سیلی از انتقادات قرار داده است. البته پخش اعترافات تلویزیونی مساله تازه‌ای نیست. پیش از اعتراف گیری از مائده ۱۷ ساله، اعترافات برخی چهره‌های سیاسی از قاب تلویزیون پخش شده بود. اما داستان مائده و همنوعانش فرق می‌کرد. کاربران شبکه‌های مجازی معرض به صدا و سیما هشتگ مائده را ترند کردند. خبر بازداشت مائده در سطح جهانی انعکاس پیدا کرد و تصویر او دیگر به جای اینستاگرام در صفحات رسانه‌های رسمی مشهوری مثل تایم، آسوشیتد پرس، تلگراف، ایندیپندنت، و بی‌بی‌سی دیده شد. داستان اما به همین جا ختم نشد و هر روز انتقادات گسترده‌ای طیف‌های مختلف سیاسی متوجه رسانه ملی شد. کار تا انجا پیش رفت که حتی روزنامه کیهان نیز صدا و سیما را متهم به بی سلیقگی کرد و با انتقاد از پخش مستند بیراهه از صدا و سیما، مدعی شد آنها...

مقدمه جامعه شناس تاریخی آنتونی دی اسمیت بیشترین تلاش خود را در زمینه تحلیل مسائل ملت، قومیت وناسیونالیسم کرده است ودر این زمینه پژوهش های متعددی انجام داده است.از وی کتاب های متعددی در این زمینه انتشار یافته است که برای درک بهتر این مسائل می توان از آن بهره گرفت. بیشترین شهرت اسمیت بخاطر رویکرد جدید او در زمینه قومیت و ملت است. رویکرد نماد پردازی قومی او نگاه تازه وجدیدی در زمینه پیدایش ملت ها و قومیت ها دارد. بطوری که معتقد است برای اینکه بتوانیم تحلیل صحیح تری از پیدایش ملت ها ارائه دهیم باید به گذشته آنها توجه کنیم. توجه او به ریشه های ماقبل مدرن ملت ها، نگاهی تاریخی می باشد که در جستجوی علتی برای پیدایش ملت های امروزی است.به بیانی دیگر می توان گفت که این هسته های قومی گذشته هستند که ملت های امروزی را می سازند.اما برای اینکه درک صحیح تری...

کتاب نظریه و روش در تحلیل گفتمان، کتابی درباره رویکرد های مختلف تحلیل گفتمان، دیدگاه ها و مفروضات کلیدی هر یک از این رویکردهاست. در سطور اول مقدمه کتاب بیان می شود: «ده سالی است که «گفتمان» واژه‌ای مد شده است. آن را بی هدف و غالبا بی آن که تعریف کنند در متن ها و بحث های علمی بکار می گیرند. اکنون گفتمان به واژه ای مبهم و گاه بی معنا بدل شده است که حتی زمانی که آن را با دقت بکار می برند در هر بستری معنایی متفاوت دارد. اما در بسیاری از موارد منظور از «گفنمان» این است که زبان در چارچوب قالب های ساختاربندی شده و مردم به هنگام مشارکت در حوزه های مختتلف حیات اجتماعی در گفتار خود از این قالب ها تبعیت می کنند.» فهرست کتاب عبارت است از: پیش گفتار مترجم پیش گفتار فصل اول: حوزه تحلیل گفتمان فصل دوم: نظریه گفتمان...

نویسنده : پیتر ویدمر درماندگی برای روان کاوی اهمیت بسیار زیادی دارد. برای درماندگی در زبان آلمانی واژه ای است (Hilflosigkeit ) که دارای معانی مختلفی است. فروید در این مورد مطلب های زیادی نوشته است و ما می توانیم دلیل هایی که او را به این نتایج رسانده، از هم تمیز و تشخیص دهیم. زمینه های مختلفی را می توانیم ببینیم که درماندگی در آنها خود را نشان می دهد. فروید برای درماندگی سه دلیل را بیان می کند، زیست شناسانه، فیلوژنیک و روان شناسانه. دلیل اول که زیست شناسانه است، زایش زود هنگام انسان است. انسان تا مدت ها وابسته به رسیدگی دیگران است. افرادی که از کودک مراقبت می کنند، از طریق رسیدگی به او قدرتی می یابند. دلیل دوم، مساله دیگری را مشخص می کند، مساله عجیب و غریبی که با سکسوالیته در ارتباط است. سکسوالیته در مورد انسان دو زمانه است. زمان اول، مربوط به...

  محمد زینالی اُناری « هم­شهری » استعاره­ای تعلق­ بخش و همراهی­ بخش است. واژه­ ای فراتر از خانواده، با تعلقات شهری، محله­ ای و غیره که بستگی به ارکان رسمی تعاملات و تبادلات مشترک شهری است. لذا هر قدر تعاملات و مبادلات سامان ­مند در یک شهر بیشتر باشد، این هویت قوی­تر و پیوند "همشهری"های آن محکم­تر خواهد بود. امّا تعاملات نهادینه و مبادلات امروزی به جای این که این تعلق جمعی و عنوان اتحادبخش را تقویت کند، آن را در معرض مخاطره قرار می­دهند. چرا که این پیوند، با پیوندهای جزئی ­تر دیگری در معرض چالش قرار می­گیرد. واقعیت این است که پیوندهای شهری با مسائلی چون گسست­های شهری همچون تفکیک­های فرهنگی، تفاوت­های طبقاتی، گسستگی­های نسلی و تمدنی، تضادهایی کوچکی که در جریان مبادلات اقتصادی پدید می­آید و مهم­تر از آن، ضعف نظام سامان­ مند شهری یعنی تعاملات و اشتراکاتی که می ­باید در جریان رشد و شهری...