گفتگوی ایرنا‌پلاس با ناصر فکوهی تهران- ایرناپلاس- فکوهی معتقد است: پیش شرط مدیریت مسأله مسکن این است که دستاوردهای دموکراتیک در سبک زندگی و زندگی روزمره و حق تعیین سرنوشت را در جامعه تثبیت کنیم و به حاکمیت قانون و سلامت قوای سه‌گانه برسیم. وضعیت مسکن در پایتخت به موقعیتی بحرانی رسیده است، 42 درصد جمعیت تهران اجاره‌نشین هستند این در حالی است که بیش از 500 هزار خانه خالی در این شهر وجود دارد و در برخی مناطق شاهد افزایش 70 درصدی اجاره بها بوده‌ایم. برای بررسی این وضعیت گفت‌وگویی با ناصر فکوهی استاد انسان‌شناسی دانشگاه تهران داشتیم. او می‌گوید: حق مسکن از نیازهای عمومی است که دولت باید برای تأمین آن اقدام کند و این بخش را از حیطه سوداگری و منطق سود بیرون بکشد. متن گفت‌وگو با دکتر فکوهی را در ادامه می‌خوانید: ایرناپلاس: شما در حوزه تخصصی خود، انسان‌شناسی شهری بر حق دموکراتیک نسبت به شهر...

متن حاضر به منزله‌ی مقدمه‌ای روش‌شناختی و نظری است برای تمهید مقدمات ضروری هرگونه بحث راجع به خیابان انقلاب و بررسی آن در چارچوب مفهومی‌ای که آپادورای ذیل نظریه جهان‌محلی‌شدن مطرح می‌کند. در ادامه، و در دو بخش مجزا به الزامات، اقتضائات و تمهیدات روش‌شناختی چنین مطالعه‌ای و همچنین رهیافت‌های نظری‌ای که می‌توانند در جهت مفهوم‌پردازی و تبیین دقیق‌تر موضوع راهگشا باشند، می‌پردازم. در ادامه، ضمن ارائه توصیفی از میدان و ویژگی‌های آن در چند بعد به اقتضائات روش‌شناختی خیابان انقلاب می‌پردازم: زمان که در آن علاوه بر مرور زمان تاریخی و زمان حال به تفاوت زبان روزانه در این خیابان خواهم پرداخت؛ در دو قسمت به تفاوت گره‌های فضایی خیابان انقلاب در طول و عرض این خیابان خواهم پرداخت و تفاوت انواع فضاهای حاضر در این خیابان را شرح خواهم داد؛ به نحوه‌ی بازنمایی این خیابان و تأثیر این بازنمایی بر تصوری که از «خیابان انقلاب بودن» وجود دارد...

زهرا رضايي مقدمه: شهر آمل به عنوان يكي از قديمي ترين شهرهاي تاريخي و باستاني مازندران شناخته مي شود كه اساتيد، دانشمندان و افراد معروفي از اين شهر به دنيا آمده اند. در طي زمان هاي متفاوت تغييرات فرهنگي، اجتماعي و شهري مهمي داشته و از اين لحاظ مورد مناسبي جهت بررسي به عنوان موضوع انسان شناسي مي باشد. پژوهش ارائه شده در قالب يك بررسي تاريخي-اسنادي صورت پذيرفته است. لازم به ذكر است با توجه به گستردگي موضوع، مطالب ارائه شده اجمالي و نگاهي گذرا به موقعيت خاص آمل مي باشد. وجه تسمیه و تاریخچه: نام یکی از اقوام ساکن کرانه جنوبی دریای مازندران آمارد بوده‌است. نام شهر آمل در مازندران را دگرگون‌شده نام آمارد دانسته‌اند. واژه آمل که گونه دیگر آن آموی است، احتمالاً از قبیله باستانی (آ) مردها یا (آ) ماردها گرفته شده‌است. مورخان باستانی غربی نام این قبیله را مردی یا آمردی آورده‌اند. آماردها قومی نیرومند و جنگجو بوده‌اند و...

  حمیدرضا آذری نیا   درس نظریه‌های انسان‌شناسی دوره‌ی دکترا دانشگاه تهران گروه انسان‌شناسی زیر نظر جناب آقای دکتر فکوهی خرداد 96 موضوع اماکن متبرک در شهر یک مساله میان حوزه ای بین حوزه دین و حوزه شهری است. بدین سبب صاحب نظران مختلف بصورت یک مساله بدان پرداخته اند. متخصصین این مساله نیز بنابر آثار بیشتر و با کیفیت تر گزیده شده اند. 1. گلن بومن Glenn Bowman گلن بومن در موضوع اورشلیم و آیین های این شهر کار انسان شناختی انجام می دهد. آثار متعددی در موضوع اماکن متبرک و بویژه اورشلیم از منظر انسان شناختی به چاپ رسانده است. پژوهشهای وی مبتنی بر کارهای میدانی گسترده ای است. آثار او عبارتند از: • Bowman, G.W. ed. (2012). Sharing the Sacra: the Politics and Pragmatics of Inter-communal Relations around Holy Places. Oxford and New York: Berghahn. • Bowman, G. (2013). Review of Anna Bigelow, Sharing the Sacred: Practicing...

ماشین‌ها ما را با خود برده‌اند   مفهوم شهر به شیوه های مختلفی تعریف شده است. معیارهای مختلفی مانند جمعیت،‌ جغرافیا،‌ نوع معیشت و سکونت، امر سیاسی و ... در تعریف شهر به کار گرفته شده اند. اما شهر را میتوان بر حسب ابزارها و تکنولوژی های ارتباطی خاص خودش نیز نسبت به سایر اشکال اجتماعات انسانی تعریف کرد. از این منظر یکی از این مقوله های کلیدی در فهم شهر و تعریف آن، مقوله راه های ارتباطی است. تراکم بالای جمعیت در شهر در یک پهنه جغرافیایی با تقسیم کار پیچیده آن، مستلزم مکانیسم ها و الگوهایی برای امکان ایجاد رابطه میان بخش های مختلف شهر و رفت وآمد آدمهاست. این الگوهای جدید را میتوان در دو سبک کلی حمل و نقل عمومی (اتوبوس،‌ تراموا، مترو، سرویس های عمومی تاکسی) و خصوصی (ماشین و موتور شخصی ) تقسیم بندی کرد. اصولا کاربرد و جایگاه هرکدام از این وسایل نقلیه...

حمیدرضا آذری نیا درس نظریه‌های انسان‌شناسی خرداد 96 ماخذ مطالعات پایه ای اماکن متبرک در شهر 1. Adrian, I. (2003), ‘Nature and Self in New Age Pilgrimage’. Culture and Religion, 4(1), 93–118. 2. Augé, M. (2008), Non-places. An Introduction to Supermodernity. London: Verso. 3. Bell, D. (1978), The Return of the Sacred. The Argument from the Future of Religion, in Zygon, Vol. 13, pp. 187–208. 4. Bergmann, S., Scott, P., Jansdotter S., M. and Bedford-Strohm, H. (eds) (2009), Nature, Space and the Sacred. London: Ashgate. 5. Bergmann, S., (2007), ‘Theology in its Spatial Turn: Space, Place and Built Environments Challenging and Changing the Images of God’, Religion Compass, 1(3), 353–79 6. Bergmann, S., (2008), ‘Making Oneself at Home in Environments of Urban Amnesia: Religion and Theology in City Space’, International Journal of Public Theology, 2, 70–97. 7. Brown, D. (2004), God and Enchantment of Place: Reclaiming Human Experience. Oxford: Oxford...

پیر سانسو برگردان ناصر فکوهی و زهره دودانگه بنابراین لازم بود که پاریسی‌ها مقاومت کنند، که انسان‌ها با تمام انرژی خود با ساختاری که در لختی و ماندگرایی‌اش ، که به دنبال جا انداختن خویش و نقطه تعادل خود بوده، مقاومت کند. همه پاریسی‌ها مقاومت کردند: پیشه‌ورانی که اصرار کردند در مغازه‌هایشان باقی بمانند، آدم شیک پوش و سیاستمداران که به اتفاق می خواستند همچنان بلوارهای[پاریسی] را داشته باشند، هنرمندانی که همچنان دلبند و وابسته تپه های بلند بلویل و مونمارت بودند، بورژوازی قدیمی که حاضر نبود از محله ها (فوبورها) ی خود دست بکشد، دانشجویانی که دوست داشتند در پاریس زندگی کنند، یعنی فرهنگ خود را بالا ببرند، بحث کنند، غذا بخورند و در کرتیه لاتن به یکدیگر عشق بورزند. شکی نیست که درون این پهنه نوسان‌های زیادی صورت گرفت؛ هرچند نباید در میزان تاثیرگذاری آن‌ها مبالغه کرد و لویی شوالیه به درستی می گوید که شانزه لیزه به...

از نظر لوفبور، تاریخ زندگی روزمره، نزاع بی وقفه ای است، بین سرکوب و گریز، و یا اجبار و انطباق؛ او بر این باور است که تا زمانی که «سرکوب» و «اجبار»، علنی باشد (فی‌المثل دوران قرون وسطی و یا یکی از حکومتهای استبدادی عصر حاضر)، ما با جامعه‌ ای سرکوبگر مواجه ایم؛ اما به محض آنکه سرکوب از وضعیتی بیرونی به امری درونی تبدیل شود، (همچون تبلور وجدان فردی در پروتستانتیسم و یا جوامع سیستماتیک عصر حاضر)، جامعه در موقعیت مازادِ سرکوب قرار می‌گیرد. بدین معنی که وجدان فردیِ هر کس، مسئول سرکوب امیال و کنترل کننده غرایزش می‌شود. و جالب اینکه لوفبور، جامعه ای را که در آن اقلیتی (اعم از دینی و یا ایدئولوژیکی) حاکم باشد و با ارعاب و وحشت حکومت کند، جامعه تروریستی نمی‌داند، آن هم به این دلیل که آنرا «موقتی و موضعی» می‌بیند که با «ارعابی سیاسی» توسط اقلیتی خاصی به وجود آمده...

  محمد زینالی اُناری « هم­شهری » استعاره­ای تعلق­ بخش و همراهی­ بخش است. واژه­ ای فراتر از خانواده، با تعلقات شهری، محله­ ای و غیره که بستگی به ارکان رسمی تعاملات و تبادلات مشترک شهری است. لذا هر قدر تعاملات و مبادلات سامان ­مند در یک شهر بیشتر باشد، این هویت قوی­تر و پیوند "همشهری"های آن محکم­تر خواهد بود. امّا تعاملات نهادینه و مبادلات امروزی به جای این که این تعلق جمعی و عنوان اتحادبخش را تقویت کند، آن را در معرض مخاطره قرار می­دهند. چرا که این پیوند، با پیوندهای جزئی ­تر دیگری در معرض چالش قرار می­گیرد. واقعیت این است که پیوندهای شهری با مسائلی چون گسست­های شهری همچون تفکیک­های فرهنگی، تفاوت­های طبقاتی، گسستگی­های نسلی و تمدنی، تضادهایی کوچکی که در جریان مبادلات اقتصادی پدید می­آید و مهم­تر از آن، ضعف نظام سامان­ مند شهری یعنی تعاملات و اشتراکاتی که می ­باید در جریان رشد و شهری...

مفهوم فضا قرنهای متمادی توجه اندیشمندان را به خود جلب کرده است؛ این مفهوم به شکل گسترده ای در ادبیات علوم انسانی، علوم کاربردی، الهیات و علوم تجربی به کار گرفته شده است. مفهوم فضا در دوران تحول طولانی خود به شکا دو‌انگاری‌های مطلق / نسبی، فیزیکی / اجتماعی و ذهنی / واقعی ظاهر شده و سبب ایجاد مجادلات بسیاری در رشته های علمی شده است. امروزه رابطه میان فضا و امر اجتماعی پدیده ای است که بسیاری از متفکران علوم اجتماعی به آن اشاره کرده اند. برداشتها از فضا را می توان درون یک پیوستار تصور کرد که در یک سر به عنوان امری فیزیکی - جغرافیایی و در سر دیگر به عنوان امری اجتماعی – فرهنگی و متشکل از فراگردها و کنش های اجتماعی افراد تعریف می شود. بسیاری از اندیشمندان فضا را در برابر مکان و به مثابه واقعیتی اجتماعی تصویر کرده اند و انتقادی که برخی...

  در عرصه نظریه، فضای عمومی کوچک بیشتر با نام ویلیام وایت و کتاب او با عنوان «زندگی اجتماعی فضاهای شهری کوچک» شناخته می‌شود. او در مقدمه کتاب، ایدۀ محوری خود را چنین معرفی کرده: این کتاب درباره فضاهای شهر است، این که چرا برخی‌شان برای مردم کار می‌کنند و برخی کار نمی‌کنند؛ نیز این‌که چه درس‌هایی می‌توان از این مسأله گرفت. این عبارت، و البته تحلیل‌هایی که وایت در فصول مختلف کتاب درباره کارکرد فضاهای شهری ارائه داده، نشان می‌دهد که معیار او برای تشخیص یک فضای شهری موفق، میزان حضور مردم و نحوۀ استفاده آن‌ها از فضاست. اخیرا در عرصه عمل نیز، به مقوله فضاهای کوچک شهری و نقش آن‌ها در سرزنده‌سازی محلات توجه می‌شود؛ عمدۀ اقدامات بر این اصل تکیه دارند که با مداخلات جزیی و کم‌هزینه بتوان نقایص کارکردی فضا رفع کرد و حضور اجتماع در آن را به نحوی محسوس افزایش داد. از شهرهایی که...

  حمیدرضا آذری نیا موضوع اماکن متبرکه در شهر یک مساله مطالعاتی در حوزه مطالعات دین و حوزه مطالعات شهر است و بیشتر پژوهشگران این حوزه بعنوان یک مساله در حوزه دین یا یک مساله در حوزه شهر به این موضوع پرداخته اند و آثار این حوزه بیشتر مجموعه مقالاتی است که افراد مختلف در آن پاسخ خود به این مساله را ارایه کرده اند. از جمله آثاری که بصورت تک نگاری نوشته شده اند چند اثر ذیل است: 1.    The Holy City of Medina: Sacred Space in Early Islamic Arabia Harry Munt Cambridge University Press 2014/ ISBN 1-107-04213-5 2.    Mecca: The Sacred City Ziauddin Sardar Bloomsbury Publishing 2014/ 3.    Spaces of the Sacred and Profane: Dickens, Trollope, and the Victorian Cathedral Town (Literary Criticism and Cultural Theory) Elizabeth A. Bridgham Routledge 2008/ ISBN 0-415-97952-8 4. Encyclopedia of Sacred PlacesNorbert C. BrockmanABC-CLIO 2011 / ISBN 978-1-59884-654-6 5. Jerusalem: Idea and...

آلما رنجبر   تصویر، مرکز خرید  Itäkeskus  در هلسینکی فنلاند اثر پالاسما این متن به عنوان متن همراهی کننده پاورپوینت، و حاوی مطالبی در خصوص معماری وضعیتی و فرهنگی و مصداق‌هایی درباره معماری چندحسی در جامعه ایران است که برای ملموس‌تر کردن نظریه‌های موجود در پاورپوینت ارائه می‌شود. کتاب چشمان پوست مهمترین اثر یوهانی پالاسما است که حاوی مهم‌ترین آرای پدیدارشناسانه او درباره معماری چندحسی است. هرچند که نگرش پدیدارشناسانه او در آثار بعدی‌اش مانند "دست متفکر"، "مواجهه‌های 2" و "تصویر مجسم" همچنان ادامه یافت ولی با این وجود کتاب چشمان پوست همچنان مهمترین اثر پالاسما در زمینه نظریه معماری و رویکرد پدیدارشناسانه به معماری به شمار می‌آید. در نتیجه آزمون ناموفقی که معماری مدرن با آن مواجه شد و انتقادات فراوانی که به غیر حسی بودن آن وارد شد پالاسما رویکرد معماری چندحسی را وارد حوزه معماری کرد. به دلیل اینکه در پاورپوینت تا حدودی نظریه‌های پالاسما معرفی شده...

میراث یکی مفهوم کلی و بسیط است که مدام در حال زایش و توسعه‌یافتگی است. اما در این زایش نوعی ارزش‌گذاری وجود دارد که برآمده از اعتبار اجتماعی و دانشی مترتب است. توسعه میراث‌ها سبب دسته‌بندی آن نیز شده است. دسته‌بندی‌های میراث از دو گونه تبعیت می‌کنند دسته اول دسته‌بندی‌های شکلی هستند که به‌طور مثال از میراث منقول و غیرمنقول یا میراث مادی و غیرمادی نام‌برده می‌شود. دسته‌بندی دوم دسته‌بندی موضوعی است که در این دسته آنچه یک گروه از میراث‌ها را در کنار هم قرار می‌دهد نگرش موضوعی یا دلالت‌های مشترک آن‌هاست. در این دسته دیگر معیار شکل و تجسم میراث مسئله نیست بلکه بار معنایی و دلالت آن مسئله است. وقتی صحبت از میراث شهر می‌کنیم نیز از دسته دوم سخن به میان می‌آید. درواقع میراث شهر از شکل میراث‌ها نمی‌گوید و صرف قرارگیری یک میراث در یک موقعیت جغرافیایی یعنی شهر آن را میراث شهر نمی‌سازد بلکه...

  مقدمه فضاهای شهری نه تنها عرصه بیان و بروز فرهنگ جامعه هستند، بلکه در کنار مبادلات اقتصادی، بستر های تولید و مصرف فرهنگی و مبادله نشانه های فرهنگی را فراهم کرده و ایفا کننده کارکردهای فرهنگی نیز هستند. کارکردهای فرهنکی از یک طرف تاثیری مهم و دیرپا بر فرم و کارکرد شهرها از جنبه های زیباشناختی، اجتماعی ، اقتصادی و سمبولیک دارند و از طرف دیگر از فرم و دیگر کارکردهای شهری تاثیر می پذیرند (تقی رحمانی و عباس زاده، 1390: 78). شهر آمل به عنوان یکی از شهرهای قدیمی شمال رشته کوه های البرز، تلفیقی از فضاهای شهری مدرن و سنتی را در خود جای داده است. از طرفی نزدیکی به دریا، کوه و جنگل نیز بر فضاهای شهری ان تاثیرات مهمی بر جای گذاشته است. هدف از نوشتار حاضر بررسی فضاهای فرهنگی شهری شهر آمل می باشد. تاریخچه شهر آمل یکی از قدیمی ترین شهرهای مازندران می...

میر علیرضا موسوی،‌امیرحسین جدیدی مقدمه آنچه مسلم است درباره شهری چون تبریز که به لحاظ اهمیت فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در طول تاریخ جزء معدود شهرهای ایران و از جمله مراکز شهری مهم در تاریخ منطقه بوده است گفتنی‌های بسیاری گفته شده و رسائل متعددی در رشته های دانشگاهی نوشته شده است. تکرار این حجم عظیم از اطلاعات تاریخی و جغرافیایی در این مجال، علاوه بر آنکه ناممکن می نماید، تلاشی خالی از محتوا و به صرف موجب اطاله کلام نیز است، از این روی در حد ممکن مؤجز و مختصر به کلیات پرداخته ایم و با گزینش مهم ترین نکات جغرافیایی و تاریخی(بالاخص تاریخ معاصر) مرتبط با طرح اصلی بحث به استقبال بیان ایده خود درباره مسئله توسعه شهری تبریز منطبق با منطق بازار و آسیب های ناشی از آن به بدنه فرهنگی شهر رفته ایم. تمام منظور در این پروژه کلاسی نشان دادن چگونگی فرم یابی فضای فرهنگی...

  ⦁    نام کتاب : خرم آباد ⦁    مؤلف:    علیرضا فرزینتعداد صفحه: 182 ⦁    تاریخ نشر: 08/12/90 ⦁    نوبت چاپ: 1 ⦁    محل نشر: تهران ⦁    معرف کتاب: محمد کاظم عالی پور کتاب خرم آباد در دو بخش تنظیم شده است و نگارنده ابتدا به معرفی و توصیف شهر و بخش دوم اختصاص دارد به عکس هایی که نگارنده که خود عکاس است از سطح شهر و اطراف آن در فصول و موقعیت های مختلف ثبت و ضبط کرده است.در متن پیش رو خلاصه ای از بخش اول کتاب و در ادامه توضیحی در باره ی بخش دوم آن که شامل عکس های کتاب است ارائه شده است. خرم آباد دره ای کهن در میان قلل برافراشته ی رشته کوه زاگرس که یکی از طولانی ترین و پهناورترین کوه های فلات ایران است رشته کوه هایی متعدد و موازه وجود دارند که کوه پایه ها،دره ها،دشت ها و جلگه های...

معرفی کتاب : تاریخ حکم آباد تبریز نویسنده: کریم میمنت نژاد اطلاعات نشر: چاپ اول 1382، انتشارات فن افزار به باور مؤلف این کتاب مطالعۀ تاریخ اجتماعی محلات شهرها هم‌وزن و چه بسا مهم‌تر از توجه به کلیت وقایع تاریخی یک شهر است. بنابه اسناد تاریخی موجود حکم‌آباد یکی از محلات 21گانۀ تبریز در دورۀ ناصرالدین شاه قاجار است که در گذر ایام بستر وقوع حوادث تاریخی برجسته و محمل رشد و نمو شخصیت‌های تاریخی بی‌شماری بوده است. در این کتاب تاریخ اجتماعی قریب به دو سدۀ گذشته و حوادث برجسته آن دوران از مشروطیت تا فرقه دموکرات مورد تأکید قرار گرفته است. نگارندۀ این کتاب که به گفتۀ خود در این اثر صرفاً به دنبال برجسته کردن اهمیت توجه به تاریخ محلات تبریز در چارچوب و کلیت تاریخ شهر بوده است روایت تاریخی-اجتماعی خود را از محله حکم‌آباد (هکماوار) از وجه تسمیه و مفهوم لفظی عنوان محله شروع کرده...

  شهر نوعی سازمان یافتگی اجتماعی در فضاست که باید آن را تولید کننده دائم فرهنگ به شمار آورد.اگر فرهنگ را به عنوان مجموعه رفتارها وذهنیت های اکتسابی  در نظر بگیریم که به یک جامعه هویت بخشیده بنابراین جامعه از طریق ساز وکارهایی تلاش می کند تا آن را از نسلی به نسل دیگر انتقال دهد وآن را بازتولید کند.در این شرایط شهر بهترین فضا و محیط برای فرهنگ سازی است.(فکوهی،1383: 286) از آنجایی که انسان موجودی اجتماعی است برای تعامل با دیگری نیاز به یک فضا ومکان دارد. هر فضا دارای دوبعد عینی(فیزیکی) و ذهنی است.منظور از فضای فیزیکی یا عینی همان مکان است که به صورت عینی قابل مشاهده و اندازه گیری است. اما فضای ذهنی حاصل مجموعه تعاملاتی است که افراد در آن فضا صورت می دهند.این فضای ذهنی دارای بار ارزشی و قواعد و اصولی است که باعث هویت بخشی به فضای عینی می شود(منادی،مرتضی1386). انسان...

  بازاری شناور در شهر مکزیکو است که با قایق روی کانال رودخانه آن داد و ستد می کنند. این بازار در محله "خوچی میلکو" (Xochimilco)است و بازار هم به همین نام نامیده می شود. بازاری که امروز بر روی این کانال آبی و در کنار آن قرار دارد با نام "کوئمن کو" (Cuemanco) هم شناخته می شود که شاخه ای از "کانال ناثیونال" (Canal Nacional)است. تاریخ این محله و کانال آن به دوران پیش از ورود اسپاانیولی ها در زمان ازتک باز می گردد. کانال این رودخانه که داد و ستد بر روی آن انجام می شود بخشی از پارک بزرگی در جنوب شهرمکزیکو است و دارای بناهای تاریخی است. این پارک بعد از پارک چپول تپک (همانجایی که استادیوم و موزه انتروپولوژی قرار دارد) بزرگترین پارک مکزیک است. در این بازار، تولید کنندگان محلی که در ابتدا به طور سنتی در کنار این کانال بوده اند، فراورده های...